2019-ншы йыл Ногай районымызга мерекели йыл, неге десе районымыз туьзилгенли 90 йыл толады. Тарихи онынъ бай, кызыклы.
Районымыз аьлемет аьдемлердинъ бактысы ман да бай. Солардынъ биреви акында газета окувшыларым ман боьлиспеге суьемен.
Мариана Гамзатовна Гаджиева Карагас авылымда элли уьш йылдан бери яшайды. Авылшылар суьйип, ога «Тетя Мариана» деп айтадылар, а авыл тарихинде биринши тис эмлев бойынша врач деп, сакланаяк.
Мариана Гамзатовна 1939-ншы йылдынъ курал айдынъ оныншы куьнинде Дагестан Республикасынынъ Казбековский районынынъ Зубутли авылында тувган. Бала шагы кыйын кавга, кавгадан сонъгы йылларда оьтти, эртерек атасыз, анасыз да калды. Кишкей аданасы Мухамед пен Сталинавылда орынласкан оьксиз уьйде тербияландылар. Оннан сонъ ЧИАССР-дынъ Ведено деген авылында тавлылар интернатында турып, 1958-нши йылда мектебти окып битирди.
Мектебтен сонъ доьрт йылдынъ узагына республикада салынып баслаган Чиркейская ГЭС-те иследи. «Мунда мен кербиш тасыдым, энъ биринши кыйын акымды колыма ысладым», – деп хабарлайды Мариана Гамзатовна.
1962-нши йылда Махачкала калада медучилищединъ зубоврачебный боьлигине туьседи.
Яшавдынъ кыйынлыгын бала заманнан алып коьрген Мариана Гамзатовна, тагы да яшав оьмири бойынша коьп кыйынлыклар ман ырасты. Замансыз кеттилер яшавдан ян косагы эм аданасы Мухамед.
«Аданасым меним окыганымды бир суьетаган эди, эм эсимнен таймайды аьлиге дейим онынъ соьзлери: – Сен окы, абам, мен сага акша йиберермен, бир де кыйналмассынъ», – деп эскереди Мариана.
Яс кыскаяклыга Алла куьш берди эм ол алдыга абыт алды. Бактысы Мариана Гаджиевады 1965-нши йылда Ногай шоьлликте орынласкан Карагас авылга аькелди. Ол медицина тармагында отыз йылдынъ узагында иследи эм 1996-ншы йылда сыйлы тыншаювга
кетти. Оьзининъ исине мукаят, халкка керекли докторды йибермеге суьймеди етекшилер. Тек баьримизге де белгили болганлай, аьр зат заманы ман дегенге усап, аьдем оьмирине йыллардынъ косылувы ман, ден савлык та осалланып барады, сога коьре Мариана Гамзатовна да оьзининъ савлыгына коьре, тийисли тыншаювга кетти. Уьйде де олтырып турмайды, оьзине керекли, этпеге суьетаган ислерди табады.
«Оьзининъ куллыгын билетаган специалист», – деп айтадылар авылшылар тис эмлевшидоктор акында. Мен де оьзим мен болган бир ис акында айтпага суьемен. Мен доьртинши класста окыйтаган заманда, тисим куьшли авырыды. Докторга бармага амал йок, каты куьн эди. 1980-нши йыллар… Дарман деген зат авылда кытлык. Атам меним кыйналганымды коьрип, колымнан етип, Марианага аькетти. Кыйналганымды коьрип, уьйинде этеятырган куллыгын да койып, каравылшыдан ашкышты алып, авыл больницасына
келип, мага керекли ярдамды этти. Мине сосы эткен аьдемшилик эм доктырдынъ куллыгы меним эсимде сав яшав бойынша сакланды.
Мариана Гамзатовна бир кепте авыр туратаган кыскаяклы, бек куллыксуьер аьдем. Онынъ азбары анъга толы, бос заманында окымага суьеди. Столынынъ уьстинде – «ЗОЖ», «Тарихтинъ юмаклары», «Йырманшы оьмирдинъ сыры» деген журналлардынъ орынласканын
коьремен эм дайым да неше йылдынъ узагында Мариана ерли почтадынъ конагы экенин де билемен.
Мариана Гамзатовна авылдаслары ман да татымлыкта, тил бирликте яшайды. – Олар мага дайым табылып келедилер, мен олар ман яхшылыгымды да, кайгымды да боьлемен. Мен разыман бакты мени Ногай шоьлликке аькелгенине. Мунда аьдемшиликлери куьшли аьдемлер арасында, мен ялгызлыгымды сезбедим, – дейди Мариана-абай. – Карагас авылдагы эки Садовая эм Гагарин атындагы орамлары меним энъ суьйикли ерлерим, а Карагас авыл кишкей Аталыгым болды. Ак юректен оьз разылыгын авылдасларым Оравхан
Капашовага, Зули Юнусовага, Сейдахмед Картакаевтинъ аьелине билдиреди.
Янъыларда Мариана-абамыз каты авырып, Махачкалага докторга аькетпеге туьсти. Сол заман ога Малият Карагулова, район УЗИ врачы Фаризат Абдулмусаурова, Абдурахман Койлубаев оьз
коьмеклерин эткенлер.
Уьйкен оьлшемсиз разылыгын авыл больница етекшиси Назира Исхаковна Ярболдиевага эм онынъ «Тезлик ярдам» коллективине айтады.
Мариана Гамзатовна Гаджиева бу йыл 80 яска толды. Оьзимнинъ эм Карагас авыл яшавшылары атыннан ак юректен оны мерекеси мен кутлайман. Ден савлык, узак оьмир, сага, аявлы биринши тис эмлевши докторымыз!
Н.Зарманбетова.
Карагас авылы.
