12-нши май – Медсестралар куьни_______
Язлыктынъ шувак куьнинде медициналык сестралар оьзлерининъ кеспи байрамын карсы аладылар. Олардынъ куллыгы тынышлардан тувыл, сога коьре, касиетлерининъ бириси намыслык болмага керекли.
«Медсестра — врачтынъ онъ колы» деп айтадылар, сол да дурыс соьзлер, неге десе ол онынъ «коьзлери» эм «кулаклары». Шынты медсестра – ак маьлиек, ол инсанларды эм оьз исин суьеди, авырыган аьдемге коьмек этпеге аьзир. Буьгуьнлерде олар алдыда турып, яман мараздынъ алдын шаладылар. Меним хабарым Ногай район больницасынынъ инфекционлык боьлигининъ медсестралары акында.
Медина Надир кызы Аджигайтарова Кумлы авылында тувып-оьскен, бу авылда онынъ бала шагы, яслыгы оьтти. Надир эм Зейнап Сеитовлардынъ аьелинде балаларды ийгиликке уьйрететаган эдилер, Мединага ата-анасы аьр заманда да коьрим болады, оьз разылыгын кыскаяклы анасына билдиреди, Зейнап-абай, баьри аналардай болып, кызына – маслагатшы, тирев эм коршалавшы.
Медина Надир кызы медицина тармагында ислейим деген ниет пен, мектебти кутарган сонъ, Черкесск каласында медучилищеге туьседи эм уьстинликли битиреди. Яс специалист Терекли-Мектеб авыл больницасында операционлык сестра болып аьрекетин баслайды. 2002-нши йылдан алып Медина Аджигайтарова инфекция боьлигинде ислейди.
— Мен ислемеге келгенде, операционлык боьлигин Альфира Мауш кызы Мамаева етекшилейтаган эди, ол мени бизим исимиздинъ коьплеген сырларына уьйреткен, мен бек ога разы. 2016-ншы йыл биз энтеровируслы инфекциясы ман да ислегенмиз, — деп хабарлайды медициналык куллыкшысы.
Суьйип сайлаган кесписине алаллык пан карайды Медина Аджигайтарова.
— Меним кеспим – аьр бир инсанга керекли. Йылы соьз, йылы карав, кеспили ярдам аьр бир авырувлыга – эм, — деп айтады ол куллыгы акында. Ол ийги соьз бен эпидемиолог Аклима Зиявдин кызы Нургушиева акында айтады. Врачтынъ йогары кеспилиги, ийги юреги уьшин савбол айтады.
Эри Мурадин мен уьш увылын оьстирип турадылар. Мурадин хатынына – уьйкен тирев, онынъ анъламлыгы Мединага кыйынлы куллыгында парахат ислемеге амал береди.
— Мен – наьсипли ана. Эки увылларым Динислам эм Надир – студентлер, кишкейимиз быйыл мектебке бараяк, — деп хабарлайды Медина Надир кызы.
Суьйикли куллыгын яваплылык пан толтырып, ол баьрисине де ден савлык йорайды.
Алавдин эм Ашувхан Джамаловлар Нариман авылында куллыксуьер аьеллерининъ бириси деп белгиленеди, олар балаларын да эткен исинъизди толтырып, ерине еткерип этинъиз деп уьйретедилер.
— Атам ислемеге суьеди, куллыксыз турмайды, анам – окытувшы, оьз исининъ устасы, олар мени бу яшавдынъ ашшысын да, таьтлисин де намыслы кепте оьтпеге керек деп уьйреткенлер, мен оларга бек разы, — деп айтады Фатира Искакова.
Бала заманыннан алып медицина тармагында ислемеге суьетаган кызалак 1996-ншы йыл мектебти битирип, Кизляр медучилищесине туьседи. Сонъында кеспиди байырлаган яс специалист Ногай район больницасында ислеп баслайды, ызгы 4 йыл Фатира инфекционлык боьлигинде ислейди.
Аьлиги кыйынлы заманда бажарымлы оьз исин йолдаслары ман маразды енъмеге деп уьйкен куллык этеди.
Эри Рустам дуныядан кешип кетти янъыларда, увылы Абдулхамидти ол аьли ялгыз оьстиреди, оьз ата-анасындай болып, баласын аьдилликке, яваплылыкка уьйретеди. Кыйынлы болса, Фатира оьзин увылына керекли экенин айлак та терен сезеди, сол хатынга яшамага уьйкен куьш береди.
Румия Солтан кызы Муратова Кисловодск каласында медициналык училищесин биткен. Оьзи Карагас авылда Менгласановлардынъ аьелинде тувып-оьскен, ерли мектебте окыган. Терекли-Мектеб авылынынъ яшавшысы Руслан Муратов пан аьел курып, эки бала оьстиредилер. Уьйкен татым аьел болып яшайдылар Муратовлар, ийги соьз бен Румия кайынатасы эм кайынанасы акында айтады. Румиядынъ куллыгы тынышлардын тувыл, сога коьре уьйдегилердинъ коьтергишлеви ога бек керекли эм маьнели.
Инфекционлык боьлигине Румия Муратова тек янъыларда ислемеге шыккан.
— Меним куллыкка шыгувым коронавируслы инфекциясынынъ яйылувы ман бирге келди. Аьлиги заман «кызыл зонада» куллык этемиз. Авырувлылар коьбееди, коьбисинше, эсли аьдемлер авырыйдылар. Сога коьре, уьйде балалар ман калган атай ман тетей уьшин кыйланаман. Ясуьйкенлеримиз авырымаса экен, аман турсын баьриси де, — деп кыйланады аьлиги болып турган аьллер акында медицина куллыкшысы.
Балаларын сагынады Румия, олар кишкей аьли де, ама борышын толтырмага керегин анълайды.
— Биз врачлар беретаган баьри борышларды толтырамыз, авырувлылар бизди анълайдылар, заманында процедураларды аладылар. Мен тек бир зат тилеймен – Кудай бизге бу кыйынлыктан шыкпага куьш берсин, — деп айтады медсестра. – Кеспимди суьемен, оьзим юрегим мен сайлаганман. Кыйынлы аьллерде ислемеге туьсти, ама авырувды енъуьв уьшин колымыздан келген куллыкты этемиз.
Инсанлардынъ маразын енъиллетуьв, авырувлыларды эмлев – медициналык сестралардынъ бас борышы. Сол исинде оларга мен шыдамлык, йогары кеспилик эм ден савлык йорайман.
Г.Бекмуратова.
Суьвретлерде: М.Аджигайтарова; Ф.Искакова; Р.Муратова.
