Янъыларда Махачкалада Дослык уьйинде «Дагестанда савлык саклав: аьллер эм оьсуьв йолы» деп аталып, форум озгарылды. Форумда Дагестаннынъ Аькимбасы Рамазан Абдулатипов ортакшылык этти.

Медицина куллыкшыларына каратылган соьзинде,Рамазан Абдулатипов олардынъ куллыгынынъ уьйкен маьнесин белгиледи. Онынъ айтувына коьре, форум деген зат эмлевшилерге маьселелерди ортага салып ойласпага энъ де онъайлы амал.

Форумда Россия савлык саклав министри Вероника Скворцова атыннан келген хошлав хат окылды.

ДР савлык саклав министри Танка Ибрагимов Владимир Путиннинъ Федеральный Собраниеге язган хатыннан уьзик окыды. Онда В.Путин патшалык политикадынъ маьнеси аьдемлерди саклав экенин айтады.

Республикадынъ Аькимбасы орта дережели медицина куллыкшыларына кыйын акты коьтеруьв кереги акында айтты. Р.Абдулатиповтынъ айтувына коьре, орта дережели медицина куллыкшылары исте сав куьн боладылар, ама кишкей кыйын ак аладылар. Мундай аьлди туьзетуьв керек дегенди айтты регионнынъ етекшиси.

Шыгып соьйлевлерде Россияда Р.Р.Вреден атлы травматология эм ортопедия илми-тергев институтынынъ директоры Рашид Тихилов, «Россиядынъ энъ де ийги врачы» деген Савлайроссиялык конкурстынъ енъуьвшиси хирург Магомед Абдулжалилов, онкологиялык пациентлердинъ «Здравствуй» деп аталатаган ассоциациясынынъ дагестан регионаллык боьлигининъ етекшиси Хадижат Даудова, Кизляр районынынъ Кардоновка авылынынъ ФАП заведующийи Екатерина Заскалька, Москвадагы балалар кала больницасынынъ бас врачы Исмаил Османов, Дагестан Респубикасынынъ Халк Йыйынынынъ савлык саклав эм социаллык политика бойынша комитетининъ председатели Висампаша Ханалиев,Кизилюрт каладынъ аькимбасы Магомед Уцумиев эм баскалар ортакшылык эттилер.

Солай ок форумда медицина тармагында ийги иси мен белгили болганлар савгаландылар. Олардынъ ишинде Россия савлык саклав министри В.Скворцова, Дагестанынъ савлык саклав министри Т.Ибрагимов эм Каспийск

каладагы орталык больницада функциональный диагностикадынъ врачы Азиз Багандов.

За последние годы Дагестан показал ошеломляющие показатели социально-экономическое развития. Немалую роль в столь больших успехах сыграл глава республика Рамазан Абдулатипов. К 70-летию руководителя РД журналист Андрей Караулов подготовил фильм-размышление о современном Дагестане и его главе. В фильме ведущие экономисты страны дают оценку экономическому положению Республики Дагестан и действиям республиканских властей, а также говорят о достижениях Рамазана Абдулатипова.

Вчера, 6 июня 2017 года, в конференц-зале администрации Кизлярского района прошла церемония вручения государственных жилищных сертификатов ликвидаторам аварии на Чернобыльской АЭС.

Павел Тетерятников (с. Крайновка) и Николай Гончаров (с. Некрасовка) получили сертификаты на улучшение жилищных условий из рук Главы Кизлярского района Александра Погорелова и начальника Управления социальной защиты населения Кизлярского района Марии Медалиевой.

Александр Погорелов, вручая жилищные сертификаты, сказал: «Подвергая себя опасности, вы грудью встали перед невидимым и сильным врагом, с честью выполнили свой долг. Мы всегда будем помнить о подвиге чернобыльских ликвидаторов. Всем вам, дорогие друзья, я искренне желаю доброго здоровья, долгих лет жизни и благополучия в ваших семьях!».

Значимость проводимой работы Министерством труда и социального развития РД совместно с администрацией Кизлярского района по поддержке участников ликвидации аварии на ЧАЭС, отметила Мария Медалиева. Она также поздравила участников ликвидации аварии на Чернобыльской АЭС со знаменательным событием, пожелала здоровья и радости в новых домах.

В свою очередь Павел Тетерятников и Николай Гончаров поблагодарили руководство района и Управления социальной защиты населения Кизлярского района за постоянную заботу и признание заслуг участников ликвидации аварии в Чернобыле.

Стоит отметить, что в 2017 году в Кизлярском районе государственные жилищные сертификаты получили 6 чернобыльцев и 1 вдова ликвидатора Чернобыльской аварии.

Мероприятие прошло с участием членов рабочей группы регионального отделения ОНФ в Республике Дагестан «Социальная справедливость», врачей республиканских лечебных учреждений, активистов.

В ходе мероприятия было подчеркнуто, что реализация данного проекта позволяет открыто сформулировать проблемы социальной сферы и найти пути их решения с учетом мнения граждан, помогает гражданам участвовать в работе системы оценки качества медицинского и социального обслуживания.

«Мы не только должны принять участие в реализации данного проекта, но и максимально донести этот проект до жителей нашего региона, дать им возможность напрямую участвовать в формировании оценки системы здравоохранения, социальной сферы, образования и культуры, в том числе и через интернет ресурсы и сайт проекта «Народная оценка качества», - отметила координатор проекта ОНФ «Народная оценка качества» в Республике Дагестан, сопредседатель регионального штаба ОНФ в Республике Дагестан Татьяна Рассохина.

Необходимо отметить, что не всегда баллы, выставленные организациями, совпадают с мнением граждан. При этом, степень удовлетворенности оказываемыми услугами напрямую зависит от отношения персонала социальной организации к населению.

«Мы все в том или ином отношении сталкиваемся с работой социальных учреждений, но, чтобы общественный контроль таких организаций был более эффективным, и нужна работа сайта проекта «Народная оценка качества». Он позволяет быстро, открыто и качественно сформулировать проблему, найти решение для нее и скорректировать работу», - подчеркнула Рассохина.

Сайт narocenka.ru позволяет каждому гражданину выразить свое мнение относительно качества работу учреждений социальной сферы, образования, здравоохранения. Это детсады, поликлиники, центры обслуживания населения, школы и другие учреждения. Каждая оценка учитывается, сравнивается с официальной оценкой организации, в результате чего формируется эффективная обратная связь населения и власти, разрабатываются механизмы устранения недостатков работы учреждений. Итогом реализации проекта «Народная оценка качества» станут предложения по совершенствованию системы независимой оценки организаций социальной сферы, а также будет сформирован реестр лучших управленческих практик в социальной сфере.

В ходе заседания также были обсуждены вопросы подготовки предложений к круглому столу ОНФ по ряду проблем сферы здравоохранения, который пройдет 22 июня 2017 года в Москве под руководством члена Центрального штаба ОНФ Леонида Рошаля.

Тагы бир окув йылы битип, юзлеген окувшылар уьйкен яшав йолына шыгадылар. Артта завыклы бала шак, куванышлы танапыслар, билим алган дерислер, окытувшылардынъ салган белгилери. Алдыда тыныш болмаган, бир де кыйын, бир де тыныш яшав сынавлары. Ол да бактыга коьре. Аьли уьшин выпускниклердинъ бас борышлары ортак патшалык сынавларды уьстинликли оьтуьв.

Буьгуьнлерде сол сынавлар да ызына ювыклап келеди. Бу окув йылдынъ ызында Ногай районы бойынша Ортак патшалык сынавларды(ЕГЭ) 121 эм 1 дистанционлы окув бардырган, Негизли патшалык сынавларды (ОГЭ) 276 окувшылар оьтедилер. Сол санларда 11-нши класс кутылатаганлардынъ ишинде 6 окувшы эм 9-ншы класс кутылатаган окувшылар ишинде де сол шаклы – енъил аьллерде (авырувлы балалар) сынавларды оьткенлер.

- Бу сынавларды берип баслаяктан алдын тийисли аудиториялар аьзирленгенлер. Солар баьри де видеокамералар ман канагатланганлар. Аьр бир боьлме, балаларга олтырмага ер белгиленген. Аьр бирисинде сынавларды уйгынлавшыларга да орын белгиленген. Школага кирген ерде темир алатлардынъ барлыгын белгилейтаган алат та курылган эди. Кыскаша айтканда, баьри тийисли йорыклар да тутылганлар, - дейди Билимлендируьв Управлениесининъ специалисти Орталык патшалык сынавларынынъ муниципаллык координаторы У.Кокурова.

Эндиги алдыда бир сынав калган. Сол сынавды да бергеннен сонъ тамамлары акында соьйлермиз. Тек бу ерде оьз ойымды да айтпай озып болмайман. Оькен йыллар ман тенълестиргенде, бу йыл алдынгы йыллардай болып, балаларымыз Ортак сынавларды оьтетаган А-Х.Джанибеков атындагы школасынынъ алдында, азбарына тармаскан ата-аналарды да, кашып-пыскан, тыгылып сынав куллыкларын эткен окытувшыларды да коьрмедик. Ата-аналар уьйренгенге усайды яде болса, окытувшылар оьзлерининъ билимлерин йогары дережеде берип, окувшылар алган билимлерине сенип баслаганлар.

Г.Сагиндикова.

Суьвретте: сынав оьтеди.

Наркотиклер темасы тек бизим республикамызда тувыл, савлай Европада да бек актуальли болады. Наркомания ман кайтип куьрес юритилетаган болса да, ол йылдан-йылга, кайда сизге, куьннен-куьнге деп те айтпага болады, яслар арасында ярык тезлиги мен яйыла береди. Сол санда бизим дагестан ямагатымыз да бар. Яслардынъ наркотиклер мен пайдаланувы – ямагатшылыгымыздынъ маьнели маьселелерининъ бириси. Наркотиклер мен пайдаланатаганлар динди де, эр – хатын экенлерин де мутадылар.

Республикамыздынъ йогары власть органларында бу тема уьстинде аз соьйленмейди, алдын шалув ислер акында да айтылады. Узак кетпеге керек тувыл, бизим Ногай район бойынша ОВД куллыкшылары ман да сол тема бойынша акциялар юритилип турадылар. Айтпага, «Каерде оьлим сатадылар, билдиринъиз», «Сенинъ занъ согувынъ биревдинъ яшавын куткарар!» эм сондай баскалар.

Наркомания кыянатшылыктынъ, эзиетлевдинъ де оьсуьвине амаллар береди, аьдемликти оьлимге аькеледи, туьрли эмленмейтаган авырувлардынъ яйылувына себеплер этеди. Мысалга республикамызды алып карасак, ВИЧ-инфицированный аьдемлердинъ 75 % проценти наркотиклерди кулланган саялы зарарланганлар. Савлай Россияда наркомания ман куьрес белсен юритиледи. Сол санда бизим Дагестан Республикамызда да. Аьли уьшин бизде наркомания ман куьрес юритуьв уьшин наркотиклерге карсы комиссия туьзилген, соны оьзи республикадынъ аькимбасы етекшилейди. Сога да карамастан, бизим республикамызда аьллер ийгилерден тувыл. Туьрли баспа органларынынъ бетлеринде шыгатаган макалалар наркоманлардынъ саны оьсуьвден баскалай, туьсуьви акында айтпайдылар.

Республикадынъ наркодиспансерининъ етекшисининъ билдируьвине коьре, буьгуьнлерде 6 мынъга ювык аьдемлер эмленуьв аладылар.

- Ол сан дурыс тувыл, эгер соны биз 8-ге арттырсак, республикамыз бойынша наркотиклерди кулланатаганлар санын шыгарармыз,-дейди ол.

Солай ок бир неше булаклардынъ билдируьвлерине коьре, наркоманлар санларында бек коьп ясы етпегенлер бар. Хатын-кызлар да (25 яска толмаганлар) наркотиклерди тасув ман каьр шегедилер, кулланатаганлар да коьп. Соны ман байланыслы ден савлыгы болмаган балалар да тувадылар эм бала оьлими де оьседи.

Россия наркологларынынъ илми-тергев институтынынъ статистикалык билдируьвлерине коьре, наркотиклер кулланатаган балалардынъ яслары 14-15 яска келеди. 7-11-нши класслардынъ балалары ишинде наркоман балалардынъ саны 8 кереге оьскен.

Дагестан патшалык наркотергев управлениесининъ билдируьрине коьре болса, наркотиклерди кенъ яйылдырувда балалар катнасатаган тайпалар бар экен.

Алдынгы йылларда наркотиклерди яслар 22 ясларыннан алып кулланатаган болган болса, буьгуьнлерде 12-14 яс «тийисли норма» деп саналады. Ызгы он йыл ишинде наркотиклерден оьлетаганлар саны 42 кереге оьскен. Мектеб окувшыларынынъ 70% проценти яшавында бир кере болса да, наркотиклер мен пайдаланып караганлар. Наркотиклер сататаганлар баслап балаларга тегин берип, оларды аьвликтиредилер, сонъ сол зарарлы алатсыз яшап болмайтаган этедилер. Дурысын айтканда, мектеблер аркалы наркомания ясарады. Узак кетпеге керекпейди, бир-эки йыллар артта бизим ногай еримизде де сондай аьллер болады деген хабарлар шыгып юрди. Тек коьргеним йок, эситкеним бар. Аьли айткан соьзинъди ыспатла десе, явабым йок. Ама соны эткен аьдем, оьзининъ балалары да бары акында мутпасын. Артка не тасласанъ, алдынъда сонынъ каьрин шегерсинъ. Эсинъизде болсын.

Наркомания терроризм мен бирге кол ысласып барады. Наркоманлар акша уьшин бир иркуьвсиз караклар сыраларына киредилер.

Наркомания ман куьрес кыска болжалга болмага керек тувыл, куьн сайын биз савлай ямагатымыз бан сол зарар ман куьрес юритип турмага керекпиз. Наркомания йок болмас, эгер сатувшылар, кенъ яйылдырувшылар, сол аркалы байымага суьетаганлар эслерин йыйып, кир ислерин коймаса.

Г.Сагиндикова.

Суьвретте: наркотикли алатлар.

Йыллар барадылар алдыга. Кайзаманда да эл арасында айтылады: «Кая, ясларды коьремиз, бизим заманымызда ша сондай тувыл эди ». Бу соьзлер коьплеген мынъ йыллардан бери айтылып келеятыр. Болса да, несилден несилге коьширилип турады тувган ерге суьйим, ясуьйкенлерге сый этуьв, кишкейлерди коршалав. Сол асабалыкты ясларымыз оьзлерине аладылар эм оьлериннен сонъгы несилге коьширедилер.

Аьлиги заман, ол кайдай? Яс несил кайдай ойлар ман яшайды? Биз, совет заманында оьскен балалар, сол заман ман тенълестиргенде, кайсысы ийги болады балалар тербиялавына, оьрленуьвине? Бу соравга явап ата-аналар да, балалар да излейдилер.

Заманлар куьн сайын туьрленедилер, сога коьре мен аьлиги эм алдынгы заманды тенълестирмеге суьемен. Бизим заманымызда октябренок, пионер болмага ымтылатаган эди балалар. Аьлиги балалар согысты тек хабарлардан биледилер, ама бизим ясуьйкенлер сол кара кавгадынъ отыннан оьттилер, Енъуьв куьнине куванып, янъы яшав туьздилер. Биз коьрмедик кавгады, болса да сол заманнынъ соьнмес сеслери бизим юреклерде, янларда дайымларга калдылар. Мен эски альбомларды актарып карайман. Кара-ак суьвретлеримизди колыма аламан, мага коьре балалыгым артка кайткандай. Аьли Интернетке кирсенъ, туьрли туьсли суьвретлер коьзди шагаластырадылар, яслар, ушын айтканда, тек яслар тувыл, эртенъликте турып, бир стакан шай ишсе де, Инстаграммга «селфи» этип саладылар. Бизим заманымызда ондай зат кайда, бизим авылга бир фотограф келетаган эди, онынъ бир телефоны бар эди, соны алып, савлай авыл балалары суьвретке туьсетаган эди, сондай суьвретлеримиз аьли де сакланып туры.

Аьлиги балалар билеме экен, олардынъ ата-аналары суьвретлерди оьзлери шыгаратаган болганы? Бизим заманымызда суьвретлерди эс калсын деп шыгаратаган эдилер, аьлиги заманда олар буьгуьн бар, танъла йок деп ойлайман мен.

Меним бу макалам озган заман акында оькиниш тувыл, бу бизим эм балаларымыздынъ яшавы арасында кайдай туьрленислер бар экени акында хабар. Мен хабарласувга шакыраман окувшыларды. Меним йиенлеримнинъ

балалары туьрли кувыршаклар ман, ойыншыклар ман ойнайдылар, янъыларда кызлардынъ биреви мага кутыктынъ ишинде йылыскавык, ябыскавык бир зат аькелип, колыма соны тийдиргенде, шаркым бир туьрли болып кетти, бу не зат? деген соравыма ол «лизун» деп яваплады. Аьлиги заманда «лизунлар» эм сондай баска ойыншыклар коьп болды. Биз болса куьлтоьбелерден бузылган аяк сиселер тавып ойнайтаган эдик, кувыршакларымыз да бирдей эди, аьли кувыршаклар да кайдай туьрли болады. Мен сол затка карсы тувыл, ама ойыншыклар да балаларды уьйретсе экен, маьнели болса экен. Биз кырда ойнайтаган эдик, каранъа болсын, исси болсын, йыйналып, туьрли ойынлар ойнайтаган эдик. Кыста коьллер бузлаганда, барып тайысамыз, сувга ойыламыз, уьйге келип кийим авыстырып, тагы да кетемиз, ким биле, авырганда авырган болгандырмыз, ама сол балалыгымыз кайдай ийги эм йылы эди бизге. Аьлиги балалар уьйден шыкпайдылар, олардынъ ойынлары ноутбукта, мобильли телефонларда, планшетлерде.

Аьеллер курыладылар савлай яшавга тувыл, бир неше айларга, сол зат бизди тынышсызландырмай болмайды. Кайдай тойлар этемиз, борышланып-карыжланып, тек яслар экинши ай шашырайдылар. Сол да маьселе болып турады аьлиги заманда. Аьли яслар аьел курмай, карьера курадылар, акша, власть коьплеген ясларга ие болды. Кайгылы зат деп ойлайман мен соны. Мен анълайман, аьлиги заман тез оьтеди, сол заманнынъ атыннан кувмага шалысып, яслар оларга не керек экенин, яшавдынъ маьнесин анъламайдылар.

Мен яслардынъ акында яман деп айтпайман, болса да олар коьплеген яшав баалыкларын баалап болмайды деп белгилемеге суьемен, сол да олардынъ куьнасиннен тувыл, биз оьзимиз де куьнали. Биз де кувамыз яшавдынъ артыннан, сол заманда саьбийлерге маьне бермеге заман таппаймыз. Арада бир олар ман хабарласып, эски альбомларды актарып, ойларын, мыратларын сорав керекпиз. Аьши, баскалай болмага керек тувыл, олар ша – бизим келеектегимиз.

Г.Бекмуратова.

«Ногайский район» МО-сындагы халкты социаллык яктан коршалав управлениеси турак уьй эм коммуналлык буйымлар уьшин аьр ай сайын акша алатаган гражданлардынъ эсин каратады. Дагестан Республикасынынъ Халк Йыйыны ман «О внесении изменений в статью 5 закона Республики Дагестан «О социальной поддержке жертв политических репрессий» деген 31-нши номерли законы 2017-нши йылдынъ курал айынынъ 5-нен алып кабыл этилген. Сол законга коьре, социаллык колтыклав шаралары политикалык репрессияларда курманлыкка йолыккан гражданлар ман бирге яшайтаган баьри аьдемлер де тийисли болмайтаганы акында билдириледи.

Йогарыда келтирилген законга коьре, сол аьр ай сайынлык акша тек тийисли аьдемнинъ оьзине, онынъ аьелинде яшайтаган аьдемлерге тувыл, берилеек. Бу Закон баспаланганнан сонъ, он куьннен сонъ, куьшине киреди.

А.Шамарова,

УСЗН специалисти.

Кавга… кайсы уьйдинъ капысын ашпады бу баьле… неше бактылар бузылдылар сол йыллар… Кавга – энъ де коркынышлы, аясыз, каты соьз савлай дуныя юзинде. Инсанларга кайгы, коьзяс, ашлык аькелетаган оьзгерис. Согыс енъуьвшиге де наьсип аькелмеген бир заман да.

Коьплеген хабарлар, йырлар, ятлавлар язылган аьскершилер акында, олардынъ баьтирлиги акында. Мен де язганман Уллы Енъуьвди аькелген йигитлеримиз акында, ама меним буьгуьнги хабарым мунълы. Сога коьре болар, мага тыныш тувыл эди бу макалады аьзирлемеге, мага бу хабарды айткан ясуьйкенимиз Майлав Суембаевна Уразаева ман бирге коьзясымды да суьрттим, оны ман бирге бу хабардынъ баьтирлерининъ яшавын тагы да бир кере оьттим.

…Ирсбике Коканова аьелинде ортаншы бала болган, уьйкен аданасы Курпай, синълиси Тоюш болып оьстилер, аш заманда аш болдылар, ток заманда кайгысыз яшадылар. Сонъында Ирсбике аьел курып, оьзи де балалы-шагалы болды, кызы да, кедеси де бар эди – Марипат эм Даут. Эрте калды ялгыз, эри кешип кетти дуныядан, балаларды оьзине асырамага туьсти. Нагаш юрты коьмек этетаган эди кыскаяклыга, кишкей Даут нагашакасы Курпай ман мышыгызлардынъ малын багатаган эди Эски-юрт авылында. 1944-нши йыл мышыгызларды Казахстанга айдадылар, сол заманга Курпай йиени Даут пан туьсип калды, сен мышыгыз ба, ногай ма, бирев де сорамаган, баьриси де кетип калган тувган ерлерден йыракка. Поездке тиелген Курпай авырыйды, Казахстан ерине келгенде, ол больницага туьседи. Тоьгеректе савлай казахлар, таныслар йок, сога коьре Даут каравсыз калады. Бир- эки куьн бала (ол заманда ол 8 ясында болган) больницадынъ терезесине келип, нагашакасы ман соьйледи, сонъында кырда юрген балады казахлар коьрип, бир баласы йок аьелге аькелип бередилер. Олар суьйинип сакламага аладылар саьбийди, болса да ол танысларын тавып коймасын деп, баска ерге коьшип кетедилер. Соьйтип, Даут нагашакасын йойытады…

Майлав-абайдынъ коьнъили тоьменленеди, мен ойлайман, анасынынъ, энесининъ келпетлери коьринетаган болса ярайды ога, болса да хабарын бардырады.

… Курпай эмленип больницадан шыгады, Даут йок, коьп юреди ол казахлардан сорап йиенин. Бирев де коьрмеген, бирев де билмеген. Яшав барады алдыга. Курпай уьйленеди, олар ман бирге Вышеталовкадан айдалып келген ногай хатынды алып яшайды, кыскаяклыдынъ оьзининъ бир кедеси бар эди. Сонъында бу аьелде баска балалар да тувады.

Ногай шоьлге де тынышлык келеди, Ирсбике-абайдынъ коьзи ястан курымайды, баласын да, нагашакасын да йойытып, кеше-куьндиз бес намазын кылып, юзин сыйпап, Кудайдан оларга ден савлык тилейди.

- Бир кере баламды коьзим мен коьрсем, оьлсем де кайгырмас эдим, - дейтаган эди юреги дертке толган ана. Кызы Марипат пан турады, балаларды асырамага коьмек этеди. Соьйтип, йырма йыл оьтеди.

Шешен Республикасы конъысы болганга болартагы, ногайлар туратаган авыллар ман катнас тутадылар бизим шоьлдинъ аьдемлери. Соьйтип, Кумлы авыл яшавшысы Йолманбетов Иса Червленная станицасына келеди, мунда ол Казахстаннан келген бир хатын ман хабар курады. Хабарласув барысында ол ердеси Курпай да сол якларга айдалганы акында хабарлайды, эм хатын Курпай сав, Талды-курган областининъ Талды-курган авылында яшайды деп айтады. Сол суьйинишли хабарды эр киси авылга аькеледи, Майлав-абайдынъ атасы ога суьйинишке бузавлы сыйыр берген.

Кайтип токтасын энди Марипат-абай, ол эри мен, анасынынъ синълиси Тоюш эри мен Казахстанга йол аладылар.

Баьри зат та Кудайдынъ колында, йырма йылдан сонъ да табылады аьдемлер, эгер оларга соьйтип язылган болса. Курпайдынъ уьйине аман-эсен келедилер, Тоюш аданасын коьрип, суьйинеди, Марипат болса оьзининъ ялгыз аданасын коьргиси келеди. Болса да, Курпай-нагашакай ога баьри хабарды да туьзип айтады. Йылайды, сыктайды Марипат – абай, уьйге кирип болмайды, нагашакасына оьпкелейди, кайтип сен оны йойыткасынъ деп.

Марипаттынъ соьзи каты эди, ол мен аданасымды таппай кайтпайман деп токтасады. Соьйтип, олар тоьгеректеги баьри авылларды да айланадылар, Ярикбаев Даут деген аьдемди сельсоветлер бойынша излейдилер, таппайдылар. Ызгы кере олар Каратальский район Уьш-тоьбе авылына барадылар, сонда сельсоветте олар бу авылда Коппаев Даут деген аьдем яшайды деген язувды окыйдылар, сол адрес бойынша барадылар. Азбарда карт пан куртка олтыры, эки бала ойнап туры, уьйдинъ артыннан келген яс: «Марипат-абай» деп кышкырганда, аьптеси тизине шоьгип калады. Ювырып барып кушаклап, онъ колын карайды ыслап, кишкей заманда ол шетеннен йыгылып, колын авыртады, колы ишине карап битеди . Сол нышаны болмаса да, таныр эди ол ялгыз Даутын. Марипат Курпайды да, Даутты да алып уьйге кайтады. Ирсбике-абай увылын да, аданасын да коьрип, юреги куванышка

толады. Булар 20 куьн турып, кайтадылар Казахстанга, экевининъ де аьеллери бар ша. Даут коьшип келмеге токтасады, аьлейин, саьбийлерин алып келеди, болса да келиншек туралмайды Ногай шоьлде. Даут анасына мен калайым сени мен деп айтады.

- Кой, балам, сени аьлейинънен, аьвлетлеринънен айырып, мен бу дуныяда кайтип яшайым. Сени коьрдим, энди оьлсем де кайгырмайман, - дейди анадынъ юмарт юреги.

- Болса да энем коьп яшамады увылы кеткен сонъ, коя болып дуныядан кешти, нагашакамнынъ 14 баласы бар эди, ол да кешти бу дуныядан. Катнаймыз аьли де олар ман, мен ше коьп бармайман, синълилерим тез-тез барадылар, - деп хабарлайды Майлав Суюнбаевна. – Сондай болган олардынъ бактысы, оьлеектен бираз алдын нагашакам бизде 5 ай турып кетти, баьрисине де барды, кыдырды, аманласты Ногай шоьли мен, коьп узамай топырак болды.

Бакты. Кудай манълайынъа язса, сол заттан не этсе де кашып болмайсынъ. Анадынъ юрегин авырткан, янларга дерт салган кавга, аьли де сенинъ сесинъ бизим юреклерге ок болып тиеди. Эм мен айтаман, мутпайык сол огырсыз кавгады, биз оны мутсак, тынышлыктынъ яркын ярыгы соьнер. Сол заттан бизди Кудай сакласын.

Г.Бекмуратова.