Бу йылдынъ 16-ншы декабринде Район маданият уьйинде патшалык ногай халк фольклор-этнографиялык «Айланай» ансамблининъ 30 йыллык мерекеси белгиленди. Мерекелик кешликти Район орталык китапханасынынъ етекшиси С.Абубекерова юритти.

Бас деп соьз «Ногай эл» Россия ногайларынынъ ФНКА Оьр Советининъ председатели, «Ногайский район» МО аькимбасы К.Янбулатовка берилди. Ол «Айланай» ансамбли акында, онынъ туьзилуьвинде уьйкен косым этип келген аьрекетшилери эм ансамбль ногай халкынынъ маданиятлык яшавында маьнели орын тутып келетаганы акында белгиледи. Район аькимбасы халк маданияты оьрленуьвде эткен косымы уьшин Россия ногайларынынъ ФНКА атыннан Сый грамоталарын РФ ат казанган халк артисти А.Кумратовага, ДР ат казанган маданият куллыкшысы Н.Муталлаповага, «Ногайский район» МО администрациясынынъ маданият боьлигининъ етекшиси Я. Кудайбердиевке, Россия ногайларынынъ ФНКА председателининъ орынбасары С.Джумаевке, Карашай- Шеркеш Республикасынынъ патшалык театрынынъ етекшисининъ орынбасары М.Койлубаевага, «Айланай» ансамблининъ хореографы, балетмейстер-постановщиги А.Тунгатаровага, «Айланай» ансамблининъ етекшиси М. Ваисовка, ансамбль аьрекетшилери Н. Кулушева, Г. Кокоева, М.Нургишиева, З. Колебаев, И.Сарсенбиев, С.Тангатарова, А.Компазов, А. Атангулова, Э.Калманбетов , А.Эдильбаева, А.Ваисова эм сондай баскаларга тапшырды.

Оннан сонъ соьз «Ногайский район» МО администрациясынынъ боьлик етекшиси Я.Кудайбердиевке берилди. Ол «Айланай» ансамблининъ аты уллы С.Батыровтынъ аты ман тар байланыслы экени, С.Батыров баьри эткен исине яратувшылык пан караганы, эткен исин суьйимлик пен эткенин, биюв ансамбли ногайлар яшаган шет эллерде: Турция, Румыния, Казахстан, Россиядынъ коьп ерлеринде гастрольлерде болганы акында хабарлады. Оннан сонъ соьз «село Терекли -Мектеб» аькимбасы З.Аджибайрамовка берилди. Ол «Айланай ансамблининъ 30 йыллык мерекеси мен кутлап, оларга йогары кеспилиги уьшин уьйкен разылыгын билдирди. Авыл администрация атыннан «Айланай» ансамблининъ етекшиси М.Ваисовка,

ансамбль аьрекетшилери А.Межитовка, Г.Кокоевага, Ф.Нурлыбаевага, Д.Караевке, эм баскаларга Сый грамотасын тапшырды.

Фольклор-этнографиялык «Айланай» ансамблининъ кутлав соьзлерин ДР ат казанган маданият куллыкшысы Н.Муталлапова, «Шоьл тавысы» республикалык газетасынынъ бас редакторы Э.Кожаева айтып кеттилер. Э.Кожаева йыйылганларга «Айланай» деген ногай тилинде язылган ятлавын окып эситтирди. Шешен Республикасыннан эм Ставрополь крайыннан келген конаклар да ногай халкынынъ бай маданият тарихи бары акында айттылар. «Айланай» фольклор-этнографиялык биюв ансамблин 30 йыллык мерекеси мен кутладылар.

«Айланай» ансамбльдинъ коллективи туьрли туьсли ногай миллет кийимлеринде йыйылган конакларды оьз оьнерлери мен коьнъиллендирдилер.

Йыйылганлар миллет саз алаты домбрада «Янсарай», «Канике». «Каплангерей», «Ак шалув», «Ерим меним», «Он эки оьрнек», «Азамат», «Домбыра», «Сен, данъылым», «Кайда авада» деген ногай йырларын йыравшылар А.Кумратова, А.Романов, М.Ваисов, Г.Кокоева, А.Межитов, О.Кокоева, Ф.Нурлубаева, Д.Караев, У.Найманов эм сондай баскалар йырлап эситтирдилер. Ансамбльдинъ катнасувшылары крым, румын эм баска ерлерде туратаган ногайлардынъ биювлерин бийип коьрсеттилер. Кешликтинъ сонъында сценада «Айланай» ансамблининъ туьзилуьвинде 30 йыл ишинде уьш несил аьрекет эткен. Ансамблининъ ветеранлары да сценага шакырылып, биюв бийип коьрсеттилер. М.Ваисов эткен косымы уьшин ансамбль ветеранларына уьйкен разылыгын билдирип, Сый грамоталарын тапшырды.

Соьйтип, район маданият уьйинде оьткен фольклор- этнографиялык «Айланай» ансамблининъ мерекелик кешлиги йогары коьнъилде оьтти.

Г.Нурдинова.

Суьвретте: шарадан коьринислер.

Бу йылдынъ декабрь айынынъ сонъында Ногай ясларынынъ союзы ман «Бала нуры» деген акциясы озгарылды. Яслар союзынынъ агзалары Егорьевский балалар уьйинде экинши кере конакта болдылар. Сондагы саьбийлердинъ юреклери ийги сезимлерге толды. Оларга тоьгеректегилердинъ эс беруьви бек маьнели эди. Яслар ойын программасында, миллет мастер классларында белсенли ортакшылык эттилер. Белсенли катнасувшыларына эстеликли савгалар да берилди. Бараяктан алдын балалар уьйининъ етекшилеви мен етим саьбийлердинъ керексинуьвлери акында соьйленген эди. Яны авырыган аьдемлердинъ ярдамласувы ман саьбийлерге деп азыклар, кинога билетлер, аяк астына тоьселмелер сатылып алынды. Етим саьбийлерге деп таьтли сыпыра да туьзилди.

Саваплык акциясында Карашай-Шеркеш республикасыннан, Турциядан, Казахстаннан, Янъы-Уренгойдан, Москвадан ногайлар ортакшылык эттилер. Коьп ерлерде пайдалы, маьнели ислерди яшавга шыгарувы демевлик табатаганы бек суьйиндиреди. Келеектегиде де биргелес аьрекети уьзилмеегине сенимликти йоймаймыз.

Бирликте бизим куьшимиз!

Суьвретте:Ногай яслар союзынынъ агзалары етим саьбийлер уьйинде конакта.

Кеспилик байрам алдында аьр бир коллективте ис сырагылары келтириледи эм ийги куллыкшылардынъ атлары айтыладылар.

Декабрь айдынъ 22-нши куьнинде энергетик куллыкшылары оьзлерининъ кеспилик байрамын белгиледилер. Бизим Ногай РЭС етекшиси оьзининъ ис йолдасларына уьлги этип, бу айтылатаган тармакта 35 йылларга ювык заман куллык этип келетаган, Небиулла Бийгазиевич Кадилов акында айтады.

Небиулла ис аьрекетин 1982-нши йылда электромонтер болып баслаган, сонъ ис йыллары ишинде ерли электромастер де болып куллык этпеге туьсти. Небиулла Бийгазиевич бу куьнлерде биринши категориялы инженер болып ислейди. Ол кайсы ис орынында да оьз борышларын белсенли, сапатлы этип толтырып келетаган аьдем.

- Небиулла биз ислейтаган тармактынъ баьри ис сырларын билетаган аьдем, ол билгенин де аямай, яс йолдасларга арымай-талмай анълатып, оьз сулыбы ман боьлисип те келеди, оьзининъ касиети мен ис йолдаслар арасында оьрметти казанган, -дейди онынъ акында РЭС етекшиси.

Небиулла оьзи Махачкаладагы политехникалык окув отанын окып битирген. Соннан бери ол ис орынын авыстырмай, аьлиги тармакта ислеп келеди. Солай болганда, биз Небиулладай аьдемлерге – оьз еринде, ис орынын ярасыклап келген аьдем деп айтпага боламыз.

Г.Курганова.

Суьвретте: Н.Кадилов.

Йылдынъ ызгы, аязлы куьнлерининъ бирисинде, декабрь айынынъ 22-нде РЭС куллыкшылары кеспилик байрамын белгилейдилер. Олардынъ куллыгынынъ бас борышы – халкты электроярык пан канагатлав.

РЭС коллективин бир неше йыллар узагында Курманбай Кадырович Сабутов уьстинликли етекшилеп келеди. Онынъ кол астында 40 аьдем, биз йогарыда келтирген, енъил болмаган куллыкты бажарып келедилер. Олар Терекли-Мектеб, Карагас, Червленые-Буруны, Куьнбатар ерлериндеги участокларды электроярык пан канагатлав уьстинде аьрекет этедилер. Курманбай Кадыровичтинъ билдируьвине коьре, оьтип баратаган йыл енъиллерден тувыл эди, элдеги кризис аьли олардынъ ис коллективинде де оьз ызын салмай болмады. 10 аьдемди куллыктан тайдырмага туьскен. Солардынъ йоклыгы да куллыкта бек сезиледи. Баска калган куллыкшылардынъ аьрекетине аьрекет косылып, авыр болады. Боьтен де, кешки шакларда кыйынлыкларга йолыгадылар. Ама сулыплы куллыкшылардынъ куьш салувлары ман кыйын аьллерден шыгадылар.

- Кайтип кыйын болса да, бизим ийги куллыкшылар район яшавшыларына ярык берееклер,- дейди Курманбай Сабутов.

Ол оьзининъ ис коллективи акында тек ийги соьзлер айтады эм оларга Янъы йылда сонъгы йоравларды да айтады:

«Алдымыздагы йылда ис йолдасларымызга ден савлыкты, белсенли аьрекетти, аьел наьсибин йорайман. Ясларга коьп йыллар исин бардырып келетаган Небиулла Кадыловтан, Болат Валиевтен эм сондай баскалардан коьрим алып, билмегенди сондай сулыплы аьдемлерден сорап, кеспи бойынша оьскенди эм ясы уьйкенлерге сыйды сагынаман. Янъы кораз йылы сизинъ аьр биринъизге тек ийгилик аькелсин!»

Солай ок, Курманбай Кадырович Сабутов ис йолдасларын кеспилик байрам ман да кутлайды, а район яшавшыларына – аьр бирисининъ уьйиндеги электроярык саьвле берип янганын йорайды.

Г.Сагиндикова.

Суьвретте: К.Сабутов.

Яс спортсменлеримиздинъ бу куьнлерде етискен уьстинликлери бизим коьнъилимизди коьтереди. Спорттынъ бокс кебинде оьзининъ енъуьви мен оьткен йылдынъ ишинде яс йолдасымыз Рашид Янгазиев белгили болды. Онынъ енъуьвине баьримиз де суьйинген эдик. Бу оьтип баратаган йыл да Рашид Янгазиевке эстеликли болып оьтеди. Бу йыл ол декабрь айынынъ баслапкы куьнлеринде Санкт- Петербург каласында оьткен бокс бойынша Россия Кубогына базласта катнасып, Россиядынъ энъ куьшли боксерлары араларында биринши орынга тийисли болды. Бу базласта ол Ханты-Мансийский автономлы округты яклап, бес куьресте катнасты эм солардынъ баьрисинде де уьстинликке етисти. Бу куьнлерде Рашид Янгазиев Россиядынъ бокс бойынша йыйылма командасынынъ сыраларына кирген. Эндиги келеек йылда ол Россия элин дуныя чемпионатында яклаяк. Сонда да ол уьстинликлерге етисип, бизди суьйинтеегине шек йок. Аьли ол яслар сырасында болып, ярысларда катнасады, ама Рашидте 2020-ншы йылда болаяк язгы Олимпиялык ойынларда катнаспага мырсатлар бар.

Рашид Янгазиев бек талаплы яслар саныннан. Ол оьзининъ спорт карьерасын Терекли- Мектебтинъ ДЮСШ-сында баслаган эди. Рашид бокстынъ сырларына биринши болып, тренери Н.Шангереевтен уьйренген. Ол онынъ кол астында усталыкка уьйренген, сонъ Хасавюрт каласыннан тренер У.Висханов Рашидтинъ сулыбын оьстируьв уьстинде иследи. Аьли болса, талаплы спортсмен Ханты-Мансийсктеги олимпиалык резервли спорт школасында алдышы спорт мастерлерининъ кол астында сулыбын оьстиреди. Ол бир неше кере профессионаллар арасында бокс бойынша дуныя чемпионы Руслан Проводников пан йолыгысып, спарринглер(куьрес) озгарган.

Буьгуьнлерде Рашидтинъ мырсатлары аз тувыл, онынъ йоллары да ашык. Ол савлайроссиялык масштабта талаплы спортсменлер арасында. Рашид оьзининъ баьри куьшин аямай кулланып, алдыга ымтылысын йоймаса, келеекте бизим халкымыздынъ олимпиалык чемпионы бар деп айтпага боламыз.

Суьйинемиз онынъ бу куьнлердеги уьстинликлерине биз - онынъ таныслары, савлай, онынъ бар амалларын коьрген, Ногай районынынъ ДЮСШ тренерлери.

Рашид, биз сенинъ атынъ Олимпиа чемпионатында катнаскан, енъген спортсменлер сыраларында болаягына ынанамыз.

Г.Сагиндикова.

Суьвретте: Р.Янгазиев.

Власти Дагестана планируют строительство нового тоннеля под Атлыбинским перевалом, сообщил руководитель агентства по дорожному хозяйству республики Загид Хучбаров в пятницу.

"Строительство нового тоннеля планируется под Атлыбинским перевалом (Буйнакский перевал). За счет него девятикилометровая протяженность участка дороги по серпантинам по маршруту Махачкала - Буйнакск будет доведена до 3,8 км, а время прохождения сократится с нынешних 20 до 2,5минут", - сказал З.Хучбаров.

По его словам, учитывая среднесуточную интенсивность движения автотранспорта (более 6 тыс. автомобилей), будет достигнут и значительный экономический эффект.

Варианты строительства тоннеля, его технико-экономические показатели и другие инженерные особенности обсуждены в ходе встречи с представителем проектно-изыскательского института АО "Ленгидропроект" Вадимом Петровым.

"Строительство тоннеля, как один из важных проектов, планируется провести по федеральным госпрограммам для получения дополнительных финансовых средств из федерального бюджета", - сказал З.Хучбаров, и добавил, что проект будет представлен на экспертизу в Москву в августе 2017 года.