Ата юртым Терекли-Мектебте болганнан сонъ, мен сонда яшайтаган таза сезимлери, йогары аьдемшилиги болган, тувра соьзли авылдасларым акында уьйкен оьктемлик пен хабарлайман.
Ата юртта болган шагымда мага: «Сен А-Х. Джанибеков атындагы мектебтинъ етекшиси, куллыгына мукаят кайратлы кыскаяклы Курасхан Джумагельдиевна Ярикбаева акында язбага керексинъ,- дедилер авылдасларым. Авылдасларымнынъ соьзлерин ерге туьсирмей, Терекли-Мектебтинъ энъ де узын эм кенъ орта орамында орынласкан, уьш шарлаклы, школа ерлестирилген, меканга бардым. Сонда мени юзиктей юзли, конаксуьер йылы куьлкиси мен шоьл бийкелерининъ бириси – Курасхан йолыкты. Бу ерде мине ятлавдынъ сыдыралары эсиме туьстилер:
«Язлык шоьлде шешек коьп
Уьйме-уьйме боьригоьзлер.
Бийкелер мен кызлар коьп,
Нур саьвлели ботагоьзлер.
Кызыл шырайлы, кызыл кийген
Кызыл юрекли сылувлар.
Шоьл табиаты канга синъген
Кенъ касиетли шоьл кызлар.
Табиаттынъ коьриниси халктынъ канына, кылыгына, сыпат-шырайына синъетаганы коьптен бери белгили. Ногайлар шоьлде яшап, шоьл табиаты ман оьрленгенлер эм оьрилгенлер. Сонынъ уьшин де бизим кыскаяклылар оьзлерине келисли касиетлери мен баскаланадылар. Сондай ийги касиетлери болган аьдемлердинъ бириси Курасхан Джумагельдиевна Ярикбаева болады. Мине мен оны ман йолыгысып, хабарласаман.
Ол болса, оьзининъ йылы давысы ман мага оьзининъ акында кызыклы хабарлайды.
- Мен Терекли-Мектебте тувып-оьскенмен. Балалыгым да сонда оьтти. Шагым еткенде Махачкаладагы педуниверситетке окымага туьстим.Сонда яшавымнынъ бес йылын озгарып, колыма окытувшы кесписин алдым. Ис аьрекетимди Тарумов районында басладым. Сайлаган кеспимди каным ман яным ман суьйдим. Сонда бир неше йыл куллык эткеннен сонъ тувган авылыма кайттым. Мине алты йыл артта мага районымыздагы энъ уьйкен
А-Х. Джанибеков атындагы мектебти етекшилемеге тапшырдылар. Сол мага этилген сыйды мен акламага бек шалысып ислеймен, - деди мектеб етекшиси.
- Аьши, куллыгынъ яваплы ма? - дедим мен.
-Оьзек те, биз шалысамыз, тек ислеген аьдемде мырсатлар болмай болмайды, иркилуьвлер де, силкинуьвлер де арада боладылар, - дейди ол.
- Мине сен, Курасхан, етекшилейтаган мектеб районымызда коьрим алгандай мектеб болады. Сол етимислеринъиздинъ сыры бар ма экен деген соравды да бермей калмадым. Сол соравыма болса, ол йылы куьлемсиреви мен, элбетте, уьлги болмага енъиллерден тувыл. Тек ол сол етимиси мен оьктемсийтаганын билдирди. Солай ок А-Х. Джанибеков атындагы мектебти окып кутылган окувшыларынынъ етимислери акында да, аьлиги заманда мектебте болатаган ийги илгериликлер мен айтып боьлисти.
Элбетте, сол етимислерде Курасхан Джумагельдиевнадынъ да уьлиси уьйкен, неге десе ол оьзи етекшилейтаган ис коллективтинъ окытувшыларын, окувшыларын даьвлендирип, кереккенде оларга таяв болып, тийисли ерлерде каты соьзин де айтып болады. Оьзи басшылайтаган окытувшылар коллективинде, келпетлеп айтканда, ис аьрекетинде оьзи де белсендирип, баскаларды да тутандырып, яшав айкасларында, тар байланыста исти усташа уйгынлап, керек ерде кеширип билип, етекшилигин бардырады.
Оьзек те, кайсы коллективти болса да, етекшилемеге тыныш тувыл. Соьз араларында ис орыннынъ кыйынлыклары акында да айтып алды. Заманды да, куьшти де алады. Ама онынъ янында коьмекши аьдемлер де бар.
- Наьсибиме, меним касымда мени мен бирге куллыксуьер белсенли, талаплы, юмарт юрекли, наьзик, заманлары ман санаспай, билгенлерин аямай юретаган ис йолдасларым бар. Оларга уьйкен разылыгымды билдиремен,- дейди Курасхан Ярикбаева.
Мен оны ман хабарласувымда аьели акында да сорадым. Буьгуьнлерде Курасхан эки увыллары- Умарбек пен Арсеннинъ етимислерине суьйинип яшайды. Олар экеви де аьскершилик тармагында куллык этедилер. Экеви де офицер боладылар.
- Яшавымнынъ куьези – Карим мен Заурбек уныкларым,- дейди ол.
Курасхан Джумагельдиевна Ярикбаевадынъ кенъ шоьлликтей аьдемшилигине, шоьлдеги боьригоьзлердей, ишки дуныясынынъ ярасыклыгына эш, бир туьйир де сейирим калмады, неге десенъиз, авылдасларым айткандай экени соьзиннен белгили. Ол уьйинде тандырдынъ йылувлыгын саклап, кишкей болмаган ис коллективте тил бирликти тутып, татымлыкта яшав бардырып болатаган шоьл бийкеси.
С.Аджиков.

