Балалыгы Уллы Аталык согысынынъ заманына карсы келген аьдемлер. Олар элимиз эм халкымыз бан бирге сол йыллардынъ кыйынлыгын да, кайгысын да уьйкенлер мен бирге ортак боьлгенлер. Аьлиги заманда олар, баьри де ясы 80-нен озып, уьйкен яшав эм ис йолын оьткен ясуьйкенлер боладылар.
Янъыларда Терекли-Мектеб уьлке танув музейинде Район хатын-кызлар советининъ баславы ман, Ортакластырылган китапхана куллыкшылары ман бирге, «Хатын-кызлардынъ аьлемет яшав тарихлери» деп аталып, коьп йыллар районымыздынъ етекшиси болган, район оьрленуьви уьшин коьп куллык эткен Балбийке Алимурза кызы Аджибаевадынъ ярык эстелигине багысланып йолыгыс озгарылды.
Россия Федерациясынынъ Ярыкландырув Министерствосы Дагестан Республикасынынъ билимлендируьв организацияларынынъ куллыкшыларын баргылар ман савгалады.
Ногайымыздынъ кайдай бай тарихи бар. Бир неше йыллар артта сол затка бизим тарихшилер болсын, аьлимлер болсын, биревге де ясыртын тувыл, уьйкен маьне бермейтаган эдилер. Ызгы онйыллыкларда бизим халкымыздынъ тарихине уьйкен маьне тек бизим аьлимлер тувыл, кардаш халклардынъ да тарих пен кызыксынатаган аьдемлери де бас тутпага суьетаган ерлер де аз болмайдылар, тек бу баска хабар… Янъыларда...
Баьри зат та окытувшыга карсы, баьри зат та. Ол оьзининъ окувшыларына сав аьдем болмага керек деп айтады – телевизор, Интернет яманларды мактайды, ол тазалыктынъ эм намыстынъ акында айтады – телевизор, Интернет тазалыкка селеке этеди эм суьйгенлердинъ араларын, оларды айванга тенъ этип, ортага салып коьрсетеди, окытувшы Аталыктынъ тарихин яшавдынъ мектеби деп айтады – телевизор бизим тарихти...
Янъыларда Тукуй-Мектеб авылынынъ орта мектебинде орынласкан «Асабалык» деп аталган тарих краевед музейинде Уллы Енъуьвдинъ 75 йыллык мерекесине рас барып «Сол куьнлердинъ данъкы соьнмес» деп айлык озгарылды. Сол айлык ишинде авыл ерининъ Афганистан, Шешен ерлеринде болган урысларда катнаскан яшавшыларын шакырып, шара озгарылды.
Окытувшы кесписи кайсы заманларда да сыйлы кеспилердинъ бириси болады. Ол оьзи билим беруьвши, оьзи тербиялавшы болады десем, оьтирик тувыл. Сондай бек яваплы исти юритип келеди Калинин авыл мектебининъ етекшисининъ окув ягыннан орынбасары, эсап сабагыннан окытувшы Нарбике Ашим кызы Джумагельдиева.
Аьр бир аьдем яшав оьмири бойынша бир бакты ман савгаланады. Аьдем оьмирин аспандагы юлдыз бан да тенълестирмеге болады. Бар аьдемлер оьзлери юлдызлар ман тенълес, олар оьзлерининъ ярыгын тоьгеректегилерине савгалап, оьз нурларын сепкендей, яшавды ийгилендирип келедилер. Бизим уьйкен болмаган авылымызда сондай аьдемлердинъ бириси Аминат Солтанахмет кызы Аджекова болады.
Ана тил.. Баьримиз де билемиз: ана тил – уьйкен наьсип, неге десе тувган тилди билуьв инсанга коьп ийгиликлер береди, ол – халкынынъ етискен уьстинликлери уьшин оьктемлик, уллы наьсип. Сол зат аьдемге бек маьнели болады. «Тувган» деген соьзди айтканда, аьдемнинъ юреги йылувлыкка толады. Соьйтип, биз тувган-кардашларымызга, суьйикли аьдемлеримизге соьзимизди каратамыз. Ана тилимиздинъ акында соьйлегенде де, сол...
