Аьдемнинъ яшавы узак. Узак эм кыска. Бизге Кудай ман берилген йыллардынъ ишинде яшавда коьплеген оьзгерислер болады, яхшылыклардан эм яманлыклардан туьзиледи бакты. Соьйтип, Россия Журналистлер союзынынъ агзасы, журналист Елена Якуб кызы Жукова (Уразакаева) оьзин наьсипли бактысынынъ иеси деп санайды. Аьдем ети атасына дейим билмеге керек деп айтылады ногайда. Лена да оьз тукымынынъ тарихин ийги этип биледи,...
Саклык тутайык_____________ Быйыл да куьнге куьн, айга ай косып, кетип барады. Кайтип йылдынъ яртысы кеткенин де сезбей калдык. «Коронавирус» атлы баьле-каза яшавымызды онъка-тонъкасыннан айландырды.
Оьткен саьли куьн, 22-нши шилле айында, «Ногайский район» МР администрациясынынъ аькимбасы Мухтарбий Аджековтынъ етекшилиги мен район орталыгы Терекли-Мектеб авылды коьрклендируьв соравы ман байланыслы халк тынълавлары озгарылды.
Быйылдынъ 20-ншы шилле айындагы РФ Президенти Владимир Путиннинъ 185-нши номерли «Савгалав акында» деген распоряжениесине коьре, Россия Федерациясынынъ телевидениесин цифровой кебине коьшируьв бойынша проектин яшавга шыгарувда эткен уьйкен косымы уьшин Дагестан Республикасынынъ информатизация, байланыс эм коьлем коммуникациялар министри Сергей Снегирев Россия Федерациясынынъ Президентининъ Сый грамотасы ман савгаланган.
Аьели бузылып, айырылув дегенди басыннан оьткерген аьдем аьелди артык баалап баслайды, карсылас ой тувдырса да. Оны шайытлайды сорас юритуьв сырагылары. Эрлердинъ 45% эм хатынлардынъ 35% айырылганнан сонъ аьел бузылганга оькинедилер. Хатынлардынъ 9,5% эм эрлердинъ 8,5% алдынгы аьелин кайтарар эдик деп билдиредилер. Аьелди бузбай сакламага болаяк эди ме? – деген соравга эрлердинъ 67,6% эм хатынлардынъ 43,6%...
Бу куьнлерде рак маразы ман байланыслы оьлуьвлердинъ себеби эсабында дуныяда экинши орынды алады. Яшав кебиннен болган рак авырувлардан оьлуьвлердинъ 30 процентин туьзетпеге болады.
Уьндирикте – янъы китап_____________ Язганлары ман халк юрегине ететаган белгили ногай шаир, язувшы Магомет Кожаевтинъ Махачкалада, «Наьсип эрте туратаган эди» деп аталып, янъы китаби баспадан шыккан. Китапке язувшыдынъ балалык шагы эм школада окыган йыллары акында, сол заманда яшаган аьдемлер, олардынъ келпетлери, хасиетлери, бактылары акында хабарланатаган «Наьсип эрте туратаган эди» деген повести ерлескен.
Бизим авыл Терекли-Мектеб деген атын шынтылай да аклайды. Юз йылдынъ артында пристав Филипп Капельгородский мен шашылган тереклер буьгуьнлерде бизим паркта иссиликте салкынлыкты тутадылар. Бизде тек иссилик тувыл, куьшли еллер де боладылар, сол заман тереклер сынадылар, уьйкен бутаклар туьсип, парктынъ ишинде ятадылар, йолларды ябадылар, электротеллерде кабадылар, халкты ярыксыз, Интернетсиз калдырадылар. Сол заман бизге коьмекке электриклер келедилер....
26-ншы шилле – ДР Конституциясынынъ куьни __________ Оьткен ХХ оьмирдинъ 80-нши йылларынынъ ортасында Россия Федерациясында, сонынъ эсабында Дагестан Республикасында да, ямагатымыздынъ социал-экономикалык эм идеологиялык негизлерининъ тамырыннан туьрленуьви мен байланыслы уьйкен туьрленислер болдылар. Солар патшалык политикада гласностьти, рынок экономикалык катнасларын, байырлыктынъ туьрли кеплерин, идеологиялар плюрализмин, коьп партиялар тармагын, властьлердинъ боьлинуьвин, халк властининъ туьрли кеплерин оьрлентуьвди белгиледилер....
26-ншы шилле – ДР Конституциясынынъ куьни____________ Дагестан халкларынынъ тынышлыкта яшав сулыбы аьлимлер мен тергеледи, онынъ акында коьп айтылады, ол – республика интеллигенциясы эм баьри бизим ямагатымыздынъ коьзи алдында. Сол татымлык, бирлик неге негизленеди, бирликти саклав эм беркитуьвге не зат себеп болады? Бас деп, оьзининъ табиат-географиялык аьллери бойынша – Дагестан бирликте. Тавлар эм шоьл ерлери айырылып...
