Орташа аьдем 5-12 куьн авырыйды.
Полиомиелиттинъ эки туьрли кеби бар: паралитический эм паралитический тувыл. Солардынъ да оьз алдыларына баскалыклары бар.
Паралитический кепли болмаган авырув доьрт кезекте оьтеди. Авырув бек оьткир басланады, аьдемнинъ эт кызувы коьтериледи. Баслапкы уьш куьн аьдемнинъ басы куьшли авырыйды, юреги булганады, бурыны шубырады, тамагы авырыйды, ас казан муьшелеринде де туьрленислер сезиледи. Бу белгилер оьткир вируслы авырувларда да болады, сога коьре, полиомиелит авырувы акында аьдемлер ойламай, алданып калмага да болады. Арада авырувдынъ белгилери йок та боладылар, сонъ тагы бир неше куьнлерден кайтадан шыгады. Авырув аякларга, аркага туьседи, авырувлыдынъ эси де авысады.
Авырувдынъ экинши кезеги кавыфлы. Авырувлыдынъ аяк, коллары токтайды, бас авырувы куьшленеди. Арада мойын эм каркырадынъ сом этлерин зарарлайтаган ерлер де боладылар. Авырыган аьдем бир козгалыссыз 2 юмага дейим де ятпага болады. Эмленуьв болжалы бир неше айлардан 2-3 йылларга дейим де созылмага болады. Эмленуьвдинъ баслапкы куьнлеринде авырыган аьдем тез оьз ерине келгендей болады, ама созылады.
Полиомиелит пен авырыган аьдемди баскалардан айырым саклайдылар. Онынъ эт кызувын туьсирип, туьрли витаминлер берип турадылар, эгер тыныс алув муьшелери зарарланса, соларга да тийисли затларды этпеге керек.
Полиомиелиттинъ алдын шалар уьшин кайдай профилактикалык ислер этиледилер?
Инфекция бар ерлерде санитарно-гигиеналык шараларды озгарадылар, ойыншыкларды, савытларды тазалап ювадылар. Авырыган балалар ман
катнаскан балаларды 15 куьннен алып, 3 юмага дейим баскаларга коспай, тергейдилер.
Буьгуьнлерде авырувдынъ алдын шалар уьшин прививка этиледи. Ол да бир неше кезекте этиледи. Сонынъ уьшин аьр тийисли прививкады балалар заманы ман алмага кереклер.
А.Махмудова, врач-педиатр.