Байрамнынъ маьнели шараларынынъ бириси «Авылдас авылдаска тирев» деп аталган тоьгерек столдынъ озувы эди. Бу тоьгерек стол районымыздынъ орталык китапханасында уйгынланып озгарылды. Тоьгерек столда Татьяна Гамалей, «Ногайский район» МО администрация аькимбасынынъ орынбасары Баймагомед Ярлыкапов, Депутатлар Йыйынынынъ председатели Руслан Насыров, ногай эм даргин халкларынынъ ваькиллери катнастылар.
Тоьгерек стол катнасувшыларын карсы алып, Т.Гамалей 2015-нши йылда ДР Миллет политикасы бойынша министерствосы ман оьткерилген «Конакшылык» проекти акында хабарлады. Сол проекттинъ яшавга шыгарылувы бойынша Ногай район яшавшылары коскан уьлиси акында йыйылганлардынъ эсине салды.
Оннан сонъ ол йыйылганларга буьгуьнги «Калай яшайсынъ, авылдас?» проектининъ озгарылувынынъ бас мырады эм борышлары акында хабарлады.
– Бу проектти ойлай келип, биз дагестанлылардынъ йылы катнаслыгы кайтип туьзилетаганын анъламага шалыстык. Бизим республикамызда туьрли миллетли халклардынъ катнаслыгы бек маьнели. Бизим республикамызда 40-ка ювык туьрли миллетли халклар татымлыкта, дослыкта яшайдылар. Олар бир-бирине аданастан да ювык болган ерлери де болады, – деди Татьяна Гамалей.
Онынъ соьзине коьре, Дагестан Республикасы Россия элинде коьп миллетли регион болып, татымлыктынъ, тыпаклыктынъ мысалы болады эм оьсип келетаган несилге де ийги коьрим.
Тоьгерек столды юритуьвди де Татьяна Гамалей оьз мойнына алды эм биринши оьзиннен сонъ соьзди Ногай район Депутатлар Йыйынынынъ председатели Руслан Насыровка берди. Ол тоьгерек стол катнасувшыларын муниципалитет бойынша юритилетаган шаралар ман таныстырды, аьр бир тармакта этилетаган куллыклар акында да билдирди.
Нариман авыл поселениесининъ аькимбасынынъ орынбасары Роза Асанова йыйылганларды даргин миллетли халклардынъ бизим шоьлимизге келуьв тарихи мен таныстырып, буьгуьнлерде туьзилген катнаслыгы акында кызыклы хабарлады.
1969-ншы йылда Ногай шоьлге 30 даргин миллетли аьдемлер келип, Шумлелик авылын курган болса, буьгуьнлерде бу авылда 300-ге ювык аьеллер яшайдылар. Араларында ногайлар ман карысып туьзилген аьеллер де бар.
– Шумлелик авылын биз мысал этип келтирмеге де боламыз. Бу авылдан яслар кырга коьп кетпейдилер, Сирия элине де карак туьркимлер сыраларына киретаганлар да йок. Авылда ясуьйкенлер совети куллыгын белсен бардырады. Куьн сайын яслар ман хабарласувлар юритилип турады. Кайдай да бир маьселе тува калса, тек ясуьйкенлер совети аркалы сол маьселе шешиледи.., – дейди Роза Асанова.
Тоьгерек столдынъ куллыгы бойынша даргин халкы ман ногайлардынъ катнаслыгы уьстинде бек коьп ийги мысаллар келтирилди. Ама авыл, халк болган ерде маьселелер де болмай болмайды. Шумлелик авылында сув, электроярык, йоллар маьселелери де бек оьткир турадылар, етиспевликлер де бар. Сол маьселелерди де шешпеге Татьяна Гамалейге тилек салынды. Ол да оьз алдына тийисли органларга еткермеге соьз берди.
«Ногайский район» МО администрация аькимбасынынъ орынбасары Б.Ярлыкапов болса, антитеррористлик комиссия кайтадан туьзилгени, олардынъ буьгуьнлерде юритетаган куллыклары акында айтып, Шумлелик авыл яшавшыларынынъ яслар ман юритетаган ислери бойынша бай сулыбын алмага ниетлери барын айтты. Бу ерде Татьяна Гамалей де ногай ясларды баьри Дагестанда болатаган шараларга костырмага куьш салаягын билдирди.
– Ногай районында билимли аьдемлер аз тувыл. Олар оьз билимлерин туьр-ли республика бойынша озгарылатаган шараларда катнасып коьрсетедилер, – деди ведомство етекшиси. Сонынъ арасында ол Россия кезегинде озган шарада катнасып, енъуьвши болган окытувшы Н.Джумаева эм А-Х.Ш..Джанибеков атындагы мектеб окувшысы А.Аджиева акында айтты. Олар да оьз сулыплары ман баска йолдаслар ман, авылдаслар ман боьлиспеге болаягы акында билдирди.
Йолыгыс йылы хабарлав негизинде озды. Оьз ойларын «село Терекли-Мектеб» СП МО аькимбасы З.Аджибайрамов, ясуьйкенлер А.Сангишиев, З.Аджибаев, Ш.Аджибаев, «Яслык» яслар орталыгынынъ етекшиси С-А.Сарсеев, Шумлелик авыл ясуьйкенлер советининъ председатели Г.Раджабов, мектеб етекшиси О.Шахбанов эм А-Х.Ш.Джанибеков атындагы мектеб окытувшысы А.Бакиев айтып кеттилер. Аьр бирисин маьне берип тынъладылар, керек ерлерде маслагатлар да, ийги йоравлар да айтылдылар.
Арслан Бакиев йыйылганларга янъыларда «Ицари-2017» регионлар ара эколого-туристлик яслар форумында катнасканы акында хабарлады. Бу форумда ол «Дослык коьпири» деген проекти мен катнаскан. Сол проект бойынша ол даргинлер мен ногайлардынъ катнаслыгын коьрсетпеге шалыскан…
«Авылдас авылдаска тирев» деп аталган тоьгерек стол бойынша аьр бир катнаскан аьдем, элбетте, авылдасынъ ким – аданасынъ сол экенин ыспатламага шалысты. Мага коьре, тоьгерек стол катнасувшылар, шеттен тынълаганга, бек белсен кепте сол шакырувды дурыс экенин коьрсетти.
Г.Сагиндикова.
Суьвретте: тоьгерек стол аьрекети бойында.
