Солтахан
О, Ногай шоьлим
Боз ювсан кокыган куваныш кырым,
Кушагым кенъ яйып йырлаган йырым.
Тогайынъа тоялмадым, суьйиминъе сыялмадым,
Сен мага дайымга сувымас суьйим,
Аьр кашан аьсирет, о, Ногай шоьлим!
Бавырдас буйратлар оьнерге оьрнек,
Артезиан сувынъ тамам бир еннет.
Тогайынъа тоялмадым, сага тенълес табалмадым,
Халкыма хайырлы еримиз еннет.
Кудайым буйыртсын бизге берекет.
Эркелеп, заьр халкым яшаган Элим,
Оьмирлер шайкаган оьктемли ерим.
Тогайынъа тоялмадым, сенсиз сыйлы болалмадым,
Йылкылар, ак койлар багылган шоьлим,
Толкынлас масаклар алтынлас коьлим.
Боз ювсан ийисинъ кайтарга ырым.
Киндигим коьмилген саьарли сырым.
Тогайынъа тоялмадым,йолларымды йоялмадым,
Оьрметли Эдиге калдырган коьрим –
Тилимди саклаган сайлавлы тоьрим.
Яныплы ян-дослар, яп-ярык яслар,
Сыхырлы сылувлар сапырган шайлар.
Тогайынъа тоялмадым, суьйиминъе сыялмадым.
Сен мага дайымга сувымас суьйим,
Аьр кашан аьсирет, о, Ногай шоьлим!
Аргымагымыз бар эди
Эсимнен эш кетпес куьлкили кувнак
Янаган яслык яркынлы заманлар.
Минмеге аьп-аьзир тетик – аргымак,
Коьнъилге канат ак айран ак танълар.
Тетиктинъ туткасын босына койган
«Аргымак» ойнаткан Солтанбек-агавым.
Куьрпейген шашлары кап-кара кылган,
Кушагын кенъ яйып эсимде йырлавы.
Яслык шак ясларга коьринмес куьнлик,
Кыздырган шилле талма-туьс шагында,
Куьмистен толкынлас кылганды коьрдик,
Бавырдас буйраттынъ аргы ягында.
Эм болып эстелик эсимде калган
Коьзди каматкан шешеклер тогайда.
Эпкинли шоьл еллер есирге алган –
Коьнъиллер ушпак, кейпимиз – орайда.
Сызгыртсын тегершик шоьлимнинъ шанъын.
Керекшин муьйиз тетиктинъ туткасы.
Йырлайык, агавым, ногайдынъ анъын
Боз-ювсан даладынъ бийлеп ортасын.
Эм телли тегершик тарткысы кимик
Йылтынлас шабар аявлы коьп йыллар.
Ол затлар сонъында. А аьли – кызык.
Аспан астында кылганлы кенъ кырлар.
Йогарыда алтын куьн йосыгын йоймас.
Яйнаган, яйраган тогайлы энъилде.
Тетиктинъ керегер тегершиги усас
Батаяк куьн Солтанбектинъ ийнинде.
Ялганлык пан дурыслык
Ялганлыктынъ тили мынъ – йылыскак.
Дурыслыктынъ тили бир – акыйкат.
Ялганлыктынъ йолы кенъ – айлана.
Дурыслыктынъ йолы бир – тар сокпак.
Ялганлыктынъ соьзлери коьп – йылысып
Мынъ кулакларга кирерлер куйылып.
Дурыслык деген тамам наьзик сыбызык.
Юректен шыккан ян ойдынъ кышкырыгы.
Дурыс соьз юреклердинъ оьзегине етеди.
Инсан аьдемлердинъ ян-ойына синъеди.
Ярамас
Алды кере елкесиннен туьйип.
Сонъында сыйпап, куьлип.
Алды кере досын сатып оькинмес,
Сонъында бир зат та болмаганлай
«Кешир мени» деген келиспес.
Алды кере коркып, балагын туьрип.
Кыйынлы шакта шекеден юрип,
Досына керекте коьзлерин юмып уялмас.
Сонъында бир зат та болмаганлай
«Кешир мени» деген ярамас.
Ах, дуныя тегершик – токтавсыз кайтип айланады!
Ахыретте аьр аьдем Алладынъ алдында явап тутады.
