Тарих эм табиат байлыгымызды саклайык

Болса да бу тарих ягыннан маьнели курылысларга, парктынъ оьзине эндигиси тийисли маьне берилмейди. Ол уьйкен кемшилик. Парктынъ тереклери савлайы да курып баслап, ол оьлген аьлге етискен эди. Савболсын, Терекли-Мектеб авылымыздынъ алдынгы аькимбасы Арслан Байманбетов каврап бараяткан паркты янландырып, янъыдан ога яшав берди. Болса да ногайдынъ орталыгына биз суьйгендей артык эс берилмейтаганы бизди туьнъилтпей болмайды. Яслар, балалар арасында тийисли тербиялав ислери осал юритилуьвден себеп, парктынъ олтыргышлары, шыраклары, яс тереклери сындырылып заяланадылар. Ол да аз болса район паркынынъ ювыгында туьрли курылыслар да куьн сайын юритиледи. 

Янъыларда «Шоьл тавысы» газетамызда район депутатлары авыл орталыгыннан янъы межигит курылысы уьшин 15/15 метр оьлшеми болган ер беруьв акында маьселеди ортага салып караганы акында язылды. Менимше, межигитлер, намаз кылатаган уьйлер район орталыгында аз тувыл. Районнынъ юма межигитин биринши имамымыз Янмурза-агай Кожаев (Алла ога тынышлык берсин) салып кетти. Ол заманларда курылыс маьселелерди шешуьв кыйынлы эди. Янмурза-агайдан сонъ сол оьрметли юма межигитине, соннан заьлимдей заман озса да, оннан сонъгы дин аьрекетшилеримиз кол да тийдирмегенлер. Бу оьрметли уьй коьрнекли болмага керек. Оькинишке, сол межигиттинъ кыр бети бек осал. Ер-ерге межигитлер курып олтырганнан, ярамай ма сол уьйкен орталык юма межигитимизди реставрация этип, яркыраган ыспайы межигитке айландырмага? Оннан сонъ хыйлы туькенлерде «межигиттинъ курылысына» деп садака карыжлары йыйылады, солар кайда кетеди экен? Дурысында, район орталыгында 5-6 дин меканлары бар, соларды онълы кулланув керек. Авыл орталыгында хатын-кызларга деп медресе меканын салдылар. Сонда бир кесек заманлар кыскаяклыларды окыттылар. Аьли кимлер окыйды экен бу медреседе?

Дин куллыгын толы кебинде юритуьв уьшин дин аьрекетшилерине оьзлери арасында шешилмеген маьселелерди де онълав керегеди. Олардынъ оьзлери арасында тил бирлик йок. Бу маьселеди шешпей, оьз йорыгына йиберип коюв дурыс тувыл. Районымыздынъ басшылары да бу соравды ортага салып ойласпага тийисли. 

Район етекшилерине, менимше, Терекли-Мектебте шешилмей яткан маьселелер аз тувыл. Солардынъ бириси – орамларды кепке келтируьв. Йоллары бузылмаган орам йок. Бу маьнели маьселеди керек болса авыл яшавшылары ман маслагатласып, биргелесип шешпеге тарык. Район орталыгынынъ алдынгысы энъ коьрнекли меканларынынъ бириси КПСС РК эки шарлаклы уьйи неге усап ятыр?.. Совет йылларында азбар ишинде емис тереклер мен, туьрли шешекейлер мен безекленген мекан тасланып калган. Ол меканды карап куллансак юз йыллап тураяк. Сондай тарих ягыннан эстеликли уьйди корлап коювымыз, менимше, дурыс тувыл. 

Экиншилей, район орталыгында мине деген тагы бир мекан бар – район маданият уьйи. Сонынъ кыр бети де не усап ятыр, ырана-йырана болган.

Эндиги ясларды тербиялав маьселеси акында. Ол бек уьйкен маьселе. Бу маьселеди шешуьв биринши орында болмага керек, неге десе танълагы куьн яслар шешееклер бизим баьри де соравларымызды. Сонынъ уьшин район администрациясынынъ яслар орталыгы, билимлендируьв ошаклары, ата-аналар, солай ок дин етекшилери биргелесип ойласып, ортак программа туьзип, бизим келеектегимиз уьшин ортакласып шалысса соннан уьйкен куллык йок.

Терекли-Мектеб авылымыз – халкымыздынъ коьрки эм коьнъили. Сонда юритилетаган керексиз курылыс объектлерин ойласып карап, авылымызды, халкымыздынъ орталыгын тийисли кебинде саклав керек. Соны келген-кеткен конаклар суклангандай этип безеклендирсек, олар да бизге разы боларлар. Биз де сол затка куьезленип яшармыз.

Зубаир Аджибаев, Терекли-Мектеб авыл ясуьйкени.