2018-нши йылда Дагестан Республикасынынъ социаллык канагатлав организациялары ман этилинген ярдамлардынъ сапатына биревге де бойсынмас  
белги беруьвди оьткеруьв акында

«Россия Федерациясынынъ айырым законодательлик актларына маданият, социаллык канагатлав, савлык саклав эм билимлендируьв тармакларындагы организацияларынынъ беретаган ярдамларынынъ сапатына биревге де бойсынмас белги беруьв соравлары бойынша туьрленислер киргистуьв акында» деген 2017-нши йылдынъ 5-нши декабриндеги 392-нши федераллык законы ман эм «Маданият, социаллык канагатлав, савлык саклав эм билимлендируьв тармакларындагы организациялары ман ярдамлар беруьвдинъ сапатына биревге де бойсынмас белги беруьв акында» деген Дагестан Республикасынынъ Оькиметининъ 2015-нши йылдынъ 13-нши августындагы 239-ншы номерли токтасы ман келисли кепте Дагестан Республикасынынъ ис эм социаллык оьрленуьв министерствосы янъыртылган аьллерде социаллык канагатлав тармагында ярдамлар беруьв сапатына биревге де бойсынмаган белги беруьвди оьткеруьв бойынша куллык юритеди.

Сондай белги беруьвди оьткеруьв уьшин Дагестан Республикасынынъ Ямагат палатасы эм ямагат организациялары ман ДР ис министерствосында биревге де бойсынмаган белги беруьвди оьткеруьв бойынша Ямагат совети туьзилген, а ДР ис министерствосынынъ буйрыгы ман сонынъ акында положение беркитилген. Белгиленген совет сырасына гражданлардынъ ыхтыярларын эм кызыксынувларын коршалав ниет пен туьзилген ямагат организацияларынынъ, сакатлар эм ветеранлар ямагат организацияларынынъ ваькиллери, олай дегени айтылган совет сырасына киргистилгенлер: Мурзаев Абсалитдин Азимович – «Толеранс» ямагат организациясынынъ етекшиси, Шамилов Магомед Шамилович – республикадынъ иш ислерининъ эм прокуратурасынынъ куллыкшыларынынъ профсоюз етекшиси, Иванов Валентин Игоревич – Терский казак аьскерининъ Кизлярдагы айырым япсар округынынъ атаманы, Раджабова Нелля Борисовна – «Аталык» ямагат биригуьвлер союзынынъ председатели, Шайдаева Гульнара Магомедовна – «Гражданская инициатива» ямагат биригуьвлер ассоциациясынынъ председатели, Хадулаев Шамиль Мутайевич – «Россиядынъ оьлимсиз полкы» деп аталган Ортакроссиялык ямагат козгалысынынъ регионаллык штабынынъ етекшиси, Омаров Омар Нурутдинович – Дагестан Республикасы бойынша Россия Федерациясынынъ тергев салув ямагат комиссиясынынъ председатели. 
ДР ис министерствосынынъ ямагат совети акында билдируьв bus.gov.ru сайтында, солай ок оьзининъ официаллык сайтындагы – «Сапатка биревге де бойсынмаган белги беруьв» деп аталып айырым кепте туьзилген боьликте ерлестирилген. 

Яшавшыларды социаллык яктан канагатлав учреждениелерининъ куллыгынынъ сапатын арттырув уьшин ДР ис министерствосындагы Ямагат советинде йыйынлар озгарыладылар, соларда белги беруьвди оьткеруьвдинъ бас ниетлери эм стратегиясы белгиленеди. 

ДР ис министерствосына бойсынатаган яшавшыларды социаллык яктан канагатлав учреждениелерининъ аьрекети акында информациядынъ ашыклыгын эм аьр аьдемге етисуьвин канагатлав ниет пен ярдамлар алатаган гражданларга Интернет тармагындагы (www.bus.gov.ru) официаллык сайтында Россия финанслар министерствосынынъ 2011-нши йыл 21-нши июлиндеги буйрыгы ман токтастырылган информация ерлестириледи. 

ДР ис министерствосынынъ официаллык сайтында (www.dagmintrud.ru) ис сапатынынъ бойсынмас белги беруьвин оьткеруьвде кулланув ниет пен маслагат этилинетаган яшавшыларды социаллык яктан канагатлав организациялар ислерининъ сапатынынъ белги коьрсетимлерининъ сырасы эм социаллык канагатлав организациялары ман информационлык стендлеринде, коьлем информация амалларында, Интернет тармагында ерлестируьвге кенъес этилинетаган информация эм документлер сырасы орынластырылган. Солай ок коьрсетилген сайтта социаллык канагатлав организацияларында социаллык ярдамларын беруьвдинъ сапаты ман макуллыгын тергев бойынша анкеталардынъ уьлгиси де ерлестирилген. ДР ис министерствосындагы Ямагат совети Дагестан Республикасынынъ яшавшыларды социаллык яктан канагатлав учреждениелери мен берилетаган социаллык ярдамларынынъ сапатынынъ соравлары бойынша ямагат ойынынъ мониторинги оьткериледи. Сонынъ сырагылары туьзетиледилер эм кулланыладылар, сонынъ эсабында сондай учреждениелерининъ биревге де бойсынмаган рейтингин туьзгенде де. 
ДР ис министерствосындагы Ямагат совети Дагестан Республикасынынъ яшавшыларын социаллык яктан канагатлав учреждениелери этетаган социаллык ярдамларынынъ сапатынынъ соравы бойынша мониторингти оьткереди. Сонынъ сырагылары туьзетиледи эм кулланылады, сонынъ эсабында сондай учреждениелерининъ биревге де бойсынмаган рейтингин туьзгенде де.
Этилген ярдамлардынъ сапатынынъ мониторингин оьткеруьв аьсеринде организация-оператор социаллык канагатлав организациялары ман ярдамлар этуьвдинъ сапаты акында информацияды йыйнайды, ортакластырады эм тергейди. Сонынъ эсабында организациялар куллыкшылары арасында анкета, коьмек алатаганлар арасында сорастырув (ямагат ойлары) юритиледи, экспертлер эм информациядынъ ашык булакларынынъ ойлары тергеледи, баслапкы билдируьвлер йыйналады эм солар исленип аьзирленген йосыклар эм методикалар ман келисли аьлде туьзетиледи. Сондай мониторинг ярдам этуьвдинъ тоьмендеги критерийлерине белги беруьвди карастырады. Сол критерийлер: социаллык канагатлав организациясы акында информациядынъ ашыклыгы эм аьр кимге етисуьвлиги; социаллык ярдамларын этуьвдинъ шартларынынъ онъайлы болувы, сонынъ санында ярдам этуьвди куьтуьвдинъ заманы; социаллык канагатлав организацияларынынъ куллыкшыларынынъ танълыгы, аьдемшилиги; этилген ярдамлар шартларынынъ сапаты ман разы болувлыгы; солай ок сакатлар уьшин социаллык ярдамларынынъ етисуьви.

Коьрсетилген кезек биткен сонъ ДР ис министерствосында социаллык канагатлав учреждениелерининъ рейтинги туьзилеек.
Оннан баскалай, сапатка бойсынмаслык белги беруьвдинъ тамамларына коьре (Россия Федерациясынынъ Президентининъ токтасларынынъ 4-нши пунктынынъ «в» кесеги мен келисли болып (2017-нши йылдынъ 28-нши январинде алынган 161-нши номерли токтасы), Дагестан Республикасынынъ ис министерствосы, рейтинг бойынша йогары яде тоьмен орынларга тийисли болатаган организациялар етекшилерин дисциплинарлык яваплылыкка яде болса, коьтергишлевге каратылган шаралар озгарув акында ойланадылар. 

2017-нши йылда Дагестан Республикасынынъ ис министерствосы социаллык яктан канагатлав организацияларынынъ ишинде энъ де ийги ис аьрекетин бардыратаганларды коьшпели кубок пан белгилемеге токтасканлар. Оьткен 2017-нши йылда Дагестан Республикасынынъ ис министерствосынынъ Сый грамотасы ман эм коьшпели кубогы ман «город Кизляр» муниципаллык туьзилисиндеги ДР социаллык яктан канагатлав орталыгы, Махачкаладынъ ясы етпегенлер уьшин социал-реабилитационлык орталыгы, «Ветеран» деген картлар эм сакатлар уьшин интернат-уьйи савгаланганлар. Сондай куллыклар 2018-нши йылда да бардырылады. 

2017-нши йылда ис аьрекетлери бойынша осал аьллер коьрсеткенлерди тергемеге токтасканлар. 

ДР социаллык организацияларында бар етиспевликлерди тайдырув уьстинде коьп куллыклар этилмеге керек. Социаллык тармаклардынъ ис аьрекетлерин туьрлендирмеге, янъы муьлк алмага ниетленеди, сакатларга социаллык яктан этилетаган канагатлав баьрине де тенъ болмага кереги акында да соьйленген.

Солай ок социаллык организацияларынынъ етекшилерин, куллыкшыларын материаллык яктан коьтергишлев шаралар да озгарылмага каралады. 

Сапатка бойсынмаслык белги беруьв акында билдируьвлер (bus.gov.ru) сайтында бар. Куьннен-куьнге сайт оьзи де кенъееди эм пайдаланатаганлардынъ да кызыксынувын коьтеруьв уьстинде ислейди. Сол сайтта аьдемлер оьз ойларын калдырмага боладылар, керексинетаган социаллык буйымлар акында билдируьвлер де алмага боладылар. Соны ман бирге Дагестан Республикасынынъ ис министерствосы да сапатка бойсынмаслык белги берилетаганы акында не шаклы аьдемлер билетаганын, сайтка киретаган аьдемлер санынынъ мониторингин юритеди. 

Яшавшыларга сапатка бойсынмаслык белги беруьв акында билдируьвлер газетада, баска баспа органларында билдирилип турады. 
Дагестан Республикасынынъ ис министерствосынынъ официаллы (www.dagmintrud.ru)  сайтында яшавшылар маданият, билимлендируьв, социаллык канагатлав эм сондай баска тармаклар акында билдируьвлерди эм сапатка бойсынмаслык белги акында билип турмага боладылар. Ашык билдируьвлер форматында ис сапатына бойсынмаслык тергев оьткеруьв акында билдируьвлер излев, тавып беруьв, кеплендируьв, саклав.

Маданият, савлык саклав, билимлендируьв эм социаллык канагатлав тармагында организациядынъ куллыгы, ис сапатына бойсынмаслык тергевин оьткеруьв сырагылары  bus.gov.ru. сайтына киргистилген етиспевликлерди тайдырув бойынша планлар акында гражданинге оьз ойын калдырув.
Баьри этилинген куллыклардынъ сырагылары Дагестан Республикасынынъ Аькимбасынынъ халкка билдирилеек эсап беруьвининъ негизине салынаяк.
Республика Аькимбасынынъ эсап беруьвинде мунавдай билдируьвлер болаяк:

Ис сапатына бойсынмаслык тергев салув бойынша ямагат советлери акында (борышлары);
буйымлар этуьв амалларынынъ сапаты акында билдируьвди яюв эм йыйылысувларды толтыратаган организациялар акында билдируьвлер (патшалык контрактынынъ номери, куллыкка деп айырымланган финанс амалларынынъ оьлшеми);
ис сапатына бойсынмаслык тергеви этилмеге тийисли организациялар акында билдируьвлер (саны, организация аты, энъ де коьп яде аз баллар алган организация аты); бойсынмаслык белгидинъ сырагылары (маьнели сырагылары, анкета толтырувда катнаскан респондентлер саны, белги беруьв барысында аянланган етиспевликлер); организациядынъ исин ийгилендируьв бойынша амаллар акында.
Белгиленген эсап Дагестан Республикасынынъ Ямагат палатасынынъ эм маданият, савлык саклав, билимлендируьв эм социаллык яктан канагатлав тармакларында ис сапатынынъ бойсынмаслык тергеви бойынша ямагат советлерининъ ваькиллерининъ катнасувы ман каралаяк.

Солай ок белгиленген эсап тергевининъ сырагылары бойынша Дагестан Республикасынынъ Халк йыйыны ман карар алынаяк. Онда ДР Аькимбасына тийисли организациялардынъ исин ийгилендируьв бойынша маслагатлар этилинеек.
Сапаттынъ бойсынмаслык тергевининъ сырагылары эм белгиленген организациялардынъ аьрекетин ийгилендируьв бойынша кулланылган амаллар акында эсап ДР Аькимбасынынъ официаллык сайтына эм Интернет билдируьв-телекоммуникация тармагында патшалык эм муниципаллык учреждениелер акында билдируьв уьшин официаллык сайтына киргистилеек.

Ямагат тергевдинъ тармагы эм кеби болып, Дагестан Республикасында аьжет битируьвдинъ сапатына бойсынмаслык тергев салув, аьжет битируьвдинъ сапатын коьтеруьвдинъ РФ Президентининъ Указында айтылган йорыгы уьстинликли кепте аьрекет этип баслаган деп айтпага болады.
Билдируьв кебинде: 2018-нши йыл ис сыпатына бойсынмаслык тергев салув Дагестан Республикасында 1233 организацияларда озгарылаяк, сонынъ сырасында:
Социаллык яктан аьжет битируьв бойынша 52 организация;
Дагестан Республикасынынъ 112 эмлев организациялары; 
Дагестан Республикасынынъ 12 республикалык эм 243 муниципаллык маданият организациялары;
Дагестан Республикасынынъ 54 республикалык эм 760 муниципаллык билимлендируьв организациялары;
ДР ис эм социаллык оьрленуьвининъ министерствосынынъ социаллык яктан канагатлав управлениеси.