Ер иелери

 Авылда тувып-оьскен аьдем, туьн мен танъ арасында турып, парыз намазын кылып, эртерек куллыкка урынады эм сав яшав оьмирин табиат пан тар байланыста оьткереди. Сондай куллыкшы авыл аьдемлерининъ сырасына бир соьзсиз де Куьнбатар авылдагы Рамберди Койлакаев те киреди. Онынъ атасы Оразманбет Койлакаев, Уллы Аталык согысынынъ катнасувшысы, давдынъ авыр йоллары ман аьскершилик антына алал болып оьткен. Согыстан сонъ авыл ериндеги айтылган курувшылардынъ бириси болган. Тек давда басыннан оьткерген каты сынавлар ога узак яшамага бермедилер, ол замансыз топырак болды. Куллыкка яслай уьйренген Рамберди, бала шагыннан техникага авас болып, водитель курсларын окып кутарган сонъ, «Куьнбатар» совхозында ислеген. Совет йылларында юк тасувшы автомашинасы ман хозяйстводагы баьри яваплы ислерде де – пишен шалувда, аслык йыювда, курылыс материалларын, отын тасувда – белсенли катнаскан. Оьз заманында ол совхоздынъ алдышы водительлерининъ бириси эди. 2000-ншы йылларда, хозяйство бузылган сонъ, нагашакасы, алдынгысы бас койшы Абубекер Насыровтынъ кедеси Расулдан кой кошарасын алып, фермер болды. Буьгуьнлерде де Рамберди сол мал котанда ана койлар асырайды. Аьли айырым мал беслейтаган мекан салып туры. Соны курып кутарганнан сонъ, мунда яс бугаларды асырамага ниети бар. Сол ниети толса, мунда 7 аьдемге ис орыны туьзиледи. Аьли оьзи мен бирге онынъ эки увыллары: Камиль мен Аскерхан да малшылыкта ислейдилер. Камильдинъ аты ман ол оьзининъ эгиншифермер хозяйствосын да «Камиль» деп атаган. Мал кыслатувга, боьтен де оны беслевге салып асыраган сонъ, малшы аьдем оны тийисли пишен-ем мен де канагатламага борышлы. Фермердинъ оьзининъ сувгарылатаган ерлери бар, эм сонда ол люцерна пишенин, арпа оьстиреди. Олар ман бирге Рамбердиге хозяйство куллыкларын битирмеге хатыны Айбийке эм «МТЗ-82» маркалы «темир аты» да ярдам этедилер. Айбийке уьй ошагынынъ отын соьндирмей саклайды, азбарына кирген аьдем онынъ коллары ман оьстирилген гуьл-шешекейлер ишине синъеди. «Темир аты» десенъ, ер айдавда, шашувда, пишен шалувда, ныклавда эм тасувда алдышылыкты биревге де бермейди. Рамберди хозяйствосында болдырылатаган этти Иранга йибереди. Авыл хозяйство тармагында коьпйыллык намыслы куллыгы уьшин ол быйыл июнь айында Дагестаннынъ Казбеков районында оьткерилген республикалык фермер хозяйстволары асыллайтаган авыл хозяйство продукциясынынъ выставкасында катнаспага сыйлы ыхтыяр алган. Сонда ДР Авыл хозяйство эм тамак-азык промышленность министри А.Абдулмуслимов ога Сый грамотасын тапшырган. Оннан алдын да Р.Койлакаев «Ногайский район» МО администрациясынынъ Сый грамотасы ман савгаланган эди. Рамбердидинъ кошарасынынъ бери ягында, «Куьнбатар» совхозынынъ алдынгы АВМ еринде, онынъ иниси Залимхан Койлакаевтинъ малшылык пункты орынласкан. Оьзининъ иниси акында Рамберди: «Ол меннен яс болса да бас, коьп белгили аьдемлер мен таныс, билимли, коьримли, талаплы аьдем», – деп оьктемсип айтады. Онынъ соьзи мен, Залимхан Москвада бир айтылган фирмада предприниматель аьрекетин юритеди, бир неше шет эллери эм солардагы айтувлы предпринимательлер, фермерлер мен тар байланыс тутады. Сол себептен ол англис, иран, туьрк тиллерин де аьруьв биледи. Ол былтыр Куьнбатар авылында оьзининъ «Эдил» деген авыл хозяйстволык производстволык кооперативин (СПК) туьзген. Залимхан оьзининъ мал пунктында 250 яс бугалар уьшин беслев майданын курган. Аьли тагы да 5 мынъ койлар уьшин де уьйкен сарай салып, оларды да беслеп баслаган. Оьзи буьгуьнлерде Москвада. Кооперативи мен иниси Алимхан Койлакаев етекшилейди. «Эдил» СПК-нынъ оьз исшилери, «КАМАЗ» автомашинасы, тракторы, Батыр-Мурза авылы бетте сувгарылатаган ерлери де бар. Эгин ерлерин сувгарув алатлары да бар. СПК-да хыйлы ислер механизмлестирилген йорыгы ман бажарылады. Соьйтип аьлиги заманда агалы-инили Койлакаевлер куллык этедилер. Олар – оьз ерлерининъ шынты иелери.