Мурзабий мен Руфина Хабаровск крайынынъ орталыгы Хабаровскка 17 йыл артта Ставрополь крайынынъ Нефтекум районынынъ Коясыл авылыннан Мурзабийдинъ агасына конакка келген эдилер. Яс аьдемлер калады, мундагы аьдемлерди яраттылар. Соьйтип Хабаровск яшавшылары болдылар. Эндиги хыйлы заманнан бери Кельдимуратовлар мунда оьзлерининъ киши фермасында мал асырап, савдалык пан каьр шегедилер: базарда эт сатадылар. Буьгуьнлерде олардынъ бизнеси оьрленген, аьел сататаган продукция ман Хабаровск ресторанлары ман кафелери, уьйкен супермаркетлери кызыксынганлар. Бир куьн ишинде туьрли савда точкаларына олар тувар, бузав эм кой этлерин йибередилер. Федоровка авылында олар оьзлерининъ аьел фермасында 70-тен артык тувар мал эм 110 койлар ман козылар асырайдылар.
Бу фермер-эгинши азбар хозяйствосынынъ басшысы Мурзабий Кельдимуратов: «Йыл ярым заман артында биз авыл хозяйство министерствосыннан грант алдык. Могилевка авылыннан Федоровкага коьштик, мал меканларын курдык, Алтайдан тукымлы сыйырлар сатып алдык. Бу сыйырлар суьт продукциясын берееклер. Соьйтип, суьт, ювырт, иримшик, пыслак аьзирлеекпиз. Продукциямыз савлайына да дорбаларга салынып сатылаяк. Аьли уьшин ол зат – бизим мырадымыз, буьгуьн болса эт продукциясын аьзирлеп сатамыз», – дейди.
Мурзабийдинъ хатыны Руфина каладынъ орталык базарында куллык этеди. Басында, аьели Хабаровскка коьшкенде, Руфина ис кесписи бойынша, баслангыш класслар окытувшысы болып ислейтаган эди. (Ол оьзи Терекли-Мектебтеги Хасавюрт педучилищесининъ алдынгы филиалын окып кутарган). Соьйтип 10 йыл куллык этти. Тыншаюв куьнлеринде дослары оны базарга эт сатпага шакыратаган эдилер. Соьйте-соьйте Руфина савдалык тармагына кирди. Аьлиги заманда ол мунда эртеннен кешке дейим ислейди, мектебти эндиги сагынмайды.
Кельдимуратовлардынъ уьш кызлары бар: уьйкени, он тогыз ясындагы Айгуль – Москвадагы Халклар дослыгынынъ Россия университетининъ стоматология факультетининъ студенткасы, ортаншысы Алина – 12 ясында, ол мектебте куры беске окыйды эм оьзи, яс болганына да карамастан, бек уста казаншы. Кишкейи Анелияга янъыларда тек бир яс толды.
Мурзабий мен Руфина кызларын суьйимлик негизинде эм бир-бирисин, уьйкенлерди сыйлап тербиялайдылар. Кельдимуратовлар балаларын аьлиги замандагы яшавдан да айырмайдылар, ама халкынынъ аьдетлерин тутып уьйретедилер. «Балаларды оьзимизше тербиялаймыз, олар тувган тилин билсинлер, мутпасынлар деп шалысамыз, сонынъ уьшин оьзимиз уьйимизде ногайша соьйлеймиз. Биз дайым да конакларга суьйинемиз, уьйкен сыпыра курамыз, ишки мен аьвликпеймиз, бизде таьмеки тартылмайды. Ол зат, элбетте, тербиялайды. Сога аьелимиздинъ тыпаклыгын да косынъыз. Биз Руфина ман сегизинши класстан алып бирге. Ол мени армияга да озгарган, эки йыл соннан куьткен, биз аьр заман да оны ман бирге. Урсыспаймыз бир де», – деп хабарлайды аьели акында Мурзабий.
Конакларды йылы шат юзлери мен йолыгув, сыпырасы кенъ, берекетке эм сары куьндей ногай шайына толы – мине Кельдимуратовлардынъ аьелининъ юзи. Ногай боьреклер, бавырсаклар, катлама, лакса ман асылган сорпа, казан боьреклер, пыслак, куртлар – булар баьриси де алыстагы Хабаровскка барган аьдемге кайда бир узакта калган кенъ Ногай шоьллигин коьз алдына аькеледи.
«Бизде яшав узагында баьри затлар да аьдетлеримиз бен тар байланыслы. Биз соларды мунда, Ногай шоьллигимизден эректе, тутпага шалысамыз, неге десенъиз, ол зат – бизим тарихимиз, миллет коьркимиз», – дейди Руфина.
Янъыларда Мурзабий Кельдимуратовка авыл хозяйство тармагын оьрлентуьвге эткен косымы уьшин Хабаровский крайынынъ авыл хозяйство министерствосы атыннан Сый грамотасы шатлыклы аьлде тапшырылган.
(«Лучшее в Хабаровске» деген журналдан).
Суьвретте: Кельдимуратовлар кезекли ис куьниннен сонъ берекетли аьел сыпырасында.
