Келген конакларды хош коьрип алды Дина Нурпеисова атлы казах миллет саз алатларынынъ Академиялык оркестри. Оьнерли йигитимиз, продюсер, режиссер Ислам Сатыровтынъ «Камбак» деген документальлик киносы коьрсетилди. «Хан Ордалы Сарайшык» уьлке танув уьйинде юреклеримиз толды, уллы тарихли халкымыз уьшин сезимлеримиз толкынласты. Оьмирлер оьтип ата-бабаларымызга бас ийип, межигитинде намаз кылып, дуамызды окыдык. Уллы Сарайшыктынъ бузылган бир кесегин коьргенде коьмекейимиз босамай болмады.
Маданият куьнлерин аштылар Светкали Нуржан – казах халкынынъ ат казанган белгили язувшысы эм Даниял Сейдахмет улы Кидирниязов – профессор, илми тарихши, Тарих институтынынъ, археология эм этнография боьлигининъ бас специалисти. Айтып озайык, сосы куьнлерде Атырау оькимет университетинде халклар ара аьлимлер конференциясында да Карашай-Шеркеш Республикасынынъ эм Дагестан Республикасынынъ ат казанган аьлими Даниял Кидирниязов «Алтын Ордада Эдигединъ алган орыны» деген темага аьлимлик куллыгын окыган.
Халкка белгили график-суьвретшимиз Алибек Койлакаевтинъ суьвретлер выставкасына йыйылганлар сукландылар. Эдигединъ баьтир келпети, атасы Койлакай палваннынъ эстелигине багысланган, халкымызды данъклы эткен Арсланбек Султанбековты оьрметлеп, тулпар уьстинде домбыра коьтерген эм баска суьвретлери акында автор оьзи кыскаша, ама маьнели этип соьйлегени бек ярады.
Суьвретши Якуб Уразакаев болса атасы Владимир Уразакаевтинъ архивиннен бурынгы суьвретлери мен таныстырды. Бек маьнели болып озды тоьгерек стол. Онынъ иштелигин бай эттилер Крымнан келген ногай суьвретши Исмет Шейх-Задединъ яратувшылык иси, Аштарханнан келген аьлимлер Линара Иргалиевадынъ эм Рамиль Ишмухамбетовтынъ, тарихши Амир Мусаевтинъ ногай тарихи акында соьйлевлери. Ставрополь крайдынъ Кара-Тоьбе авылынынъ билимли инсаны Анвар Суюновтынъ ногай тамгалары акында аьлемет хабары халкымыздынъ тамга-тайпасын толысынша коьрсетти. Кизляр районынынъ Огузер авыл орта мектебининъ ана тил окытувшысы Рашид Сунчалиевтинъ ногай тил дерислери авыл мектеблерде окылувы акында соьйлеви бек пайдалы эди, шаир Салимет Майлыбаевадынъ ногай халкы эм тили акында ятлавлары коьнъиллерди коьтерди.
Ногай маданият куьнлеринде белсен катнастылар халкымыздынъ патриот йигитлери, ямагат яшавынынъ белсен катнасувшылары: Бабаюрт районыннан Абдулзагир Алыпкачев, Ногай районыннан Рустам Адильгереев, Арслан Нуков, Казахстан ногайлары атыннан Алма-Атадан Анвар Курманакаев, Москва каладынъ яслар куьбиннен Рахим Тангатаров, Астрахань каласыннан шаир Загир Юлбалдыев, Сургут каладан яслар организация председателининъ коьмекшиси Агали Койлакаев, Шешен Республикасыннан ямагат палатасынынъ агзасы Амирхан Тилеков.
Айырым эс берип айткым келеди Байрамгазы атлы маданият меканында озган казах эм ногай артистлерининъ гала концерти акында. Оны юритуьвшилердинъ бириси «Ногай Эл» радиосынынъ етекшиси Тимур Абдулжалиев эди. Олар йыйылганлардынъ баьрисин де эки тилде де хош коьрип алдылар. Элимизди данъклы эткен Арсланбек Султанбековтынъ, акын Алибий Романовтынъ, Файзулла Мусаевтинъ, яс оьнерли йырлавшыларымыз Ислам Сатыровтынъ, Абудин Нурлубаевтинъ, Мурзахан Джумандыковтынъ, билбил сесли йырав кызымыз Зульфия Аджигеримовадынъ йырлары концерт залын занъыраттылар. Бек разы болдык Атырау областининъ аькими Нурлан Аскар улы Ногаевке, архив, документация, маданият етекшиси Сабыр Саламат улы Сагынпазовка, Академия оркестр етекшиси Сагынтай Сатылбалды улы Копжасаровка.
Айырым разылык билдиргимиз келеди «РухОрда» продюсерлик орталыктынъ етекшиси Гульсаяжан Есимбаевага, ногай халкынынъ маданиятына сый этип йогары аьлде сосы куьнлерди озгарганына. Туьбимиз бир болып, бир Уллы Ордада ата-бабаларымыз яшаган сонъ, биз олардынъ тувдыклары, боьтен де тыпак болув керекпиз деп ойлайман. «Боьлинмей кара, карагаш, кобан ногай деп, бир эл болып юрейик алдыга. Тыпак болып сенип Аллага шыксак ак йолга, ким буршав берер ногайга!» деген шаиримиз Загир Юлбалдыевтинъ сыдыралары ман соьзимди тамамлагым келеди. Маданият куьнлеринде катнаскан баьри ногайларымыз атыннан Казахстан элине разылыгымды билдирмеге суьемен.
С.Майлыбаева.
