Кетти кыстынъ токсаны, келди яздынъ бостаны

Бир кесек заманлар артта бу байрам мутылып та бараятыр эди, сонъгы он бес-йырма йыллар артта бу байрамнынъ белгиленуьви кайтадан янъырып басланды. Байрамнынъ белгиленуьвин янъыртув уьшин коьп куьшин белгили суьвретши, шаир, фольклоршы Сраждин Батыров салганы акында алдын бир неше булаклар бетлеринде баспаланып шыккан макалаларда язылган. Ол ногай авыллар ман кыдырып, ясуьйкенлер мен соьйлесип, байрам акында сорастырып, соны озгарув йосыкларын язып алган. 

Сонъ оьзи етекшилик эткен «Айланай» фольклор этнографиялык биюв ансамбли мен «Навруз» деген программасын да салып, Москва каласында да коьрсеткен.
«Навруз» байрамынынъ белгиленуьв йосыклары да бар, сол байрамда йырланатаган йырлар да бар. Буьгуьнлерде сол йырларды балалар бавындагы балалардан алып мектебтеги балаларга дейим яттан биледилер эм занъыратып йырлайдылар. Эсимде, бир неше йыллар артта балалар куьплери уьй-уьй мен юрип, аслык шашып, уьй иелери берген зияпетлерди йыйнайтаган эдилер. Аьли байрамды балалар бавларында йылдан-йылга кенъ этип те белгилейдилер, саьбийлерди байрамнынъ аьдетлери мен де таныстырадылар. Байрам куьн балалар, ал явлыкларын байрак этип, ойынлар ойнап: «Кетти кыстынъ токсаны, келди яздынъ бостаны…», –  деп йырлайдылар.

Эски аьдетке коьре, буьгуьн тюрк дуныясы сол ярасык байрамларынынъ бириси Наврузды белгилейди.

Г.Курганова.