Аьел эм аьел баалыклары – ол аьр бир аьдемнинъ яшавы туьзилетаган негиз болады. Уллы орыс педагог В.Сухомлинский язган: « Аьелде тамырлар салынады, сонъында олардан бутаклар, шешекейлер эм емислер оьседи. Аьелдинъ эдаплык ден савлыгында мектебтинъ педагогикалык каьмбиллиги туьзиледи. Бизим халкта да мунавдай ийги соьзлер бар: «Уясында не коьрсе, ушканда соны этер». Акыйкатлай да бала оьзининъ тувган аьелинде ясуьйкенди сыйлавды, оьзиннен кишкейге коьмек этуьвди коьрсе, сол ийги касиетлерди оьзине алады. Сога коьре аьелде балалардынъ тербиялавына уьйкен маьне берилуьв керек.
Бу соравга эс этилинип, Кадрия атындагы мектебининъ администрациясы ман янъыларда «Аьел эм закон» темасына йыйын уйгынланды. Ол халк яратувшылыгынынъ эм маданият оьрленуьвининъ орталыгында оьтти. Белгиленген шарада Кадрия атындагы мектебининъ етекшиси Альфия Акимова, Россия МВД Ногай районы бойынша боьлик етекшиси полиция подполковниги Наиб Каракаев эм ясы етпегенлердинъ ислери бойынша тамада инспекторы Кайтархан Акмурзаева, район Хатын-кызлар советининъ председатели Асият Манкаева, Кадрия атындагы мектебининъ аталар советининъ председатели, 2-нши номерли Яслар спорт мектебининъ етекшиси Камиль Бекмурзаев, мектебтинъ ата-аналар комитетининъ председатели Сайрат Саитова эм окувшылардынъ ата-аналары ортакшылык эттилер.
Йыйынды Кадрия атындагы мектебининъ етекшисининъ тербиялав иси бойынша орынбасары Эльмира Савкатова ашты. Биринши соьзди ол мектеб етекшисине берди. Альфия Акимова оьз докладында аьлиги заман оьспирлердинъ, 10-15 йыл артта яшаганлары ман тенълестиргенде, маьселелери коьп экенин белгиледи. Онынъ айтувы ман, социаллык соравларга коьре, ата-аналар 24 саьат ишинде балаларына 18 такыйкасын багыслайдылар. Солай ок Альфия Амирхановна «Меним балам, меним маьселемде куьнали тувыл, кайдай кыйынлыклар болса да, бала энъ де уьйкен баалык болып калады» деп ата-аналар оьзлерине айтпага керегин билдирди. Оннан сонъ шыгып соьйлеген Россия МВД Ногай районы бойынша боьлик етекшиси Наиб Каракаев бас деп мунда йыйылган ата-аналарга полиция эсабында турган окувшылар йок экени мен байланыста, ийги этип балаларын тербиялаганы уьшин савболсынын айтты.
– Балалар сеники яде меники болып болмайды. Балалар баьримизге де ортак. Сога коьре биз баьримиз де бирге олар уьшин яваплылык тутамыз», – деп баслады ол оьз соьзин. Ол ата-аналарга ясы етпеген балаларга айдамага коьлик бермеге алгасамага керек тувыл экенин белгиледи, солай ок электронный таьмекилерди уьйкен классларда окыйтаган балалардынъ сырасында кулланатаганлар барын эм сол таьмекилердинъ ден савлыкка да, туьз йолыннан тайып кетуьв мен байланыста да уьйкен зарары барын билдирди, балалар кешки 10 саьаттен сонъ, орамларда яде баска ерде кыдырып юрмей, уьйде турмага керегин айтты. Оькинишке, белгиленген заманнан сонъ кырда юрген балалар коьп болады. Наиб Каракаев Леваши районында янъыларда болган кайгылы оьзгеристе де айырым токтады. Онынъ соьзлери мен, бирге окыган тенъине бир неше кере пышак суккан кызалак 9 зарарлы сайттларда олтырган, онынъ ата-анасы соны тергемеген. Соны ман байланыста Наиб Толегенович кеште балалардан телефонларын алынъыз эм олардынъ кешки вакытта не мен каьр шегетаганын тергенъиз деп тилек салды.
Йыйын барысында А.Манкаева, К.Акмурзаева, К.Бекмурзаев шыгып соьйлевлеринде коьп пайдалы болган маслагатларын бердилер. Солай ок шара бойынша смс-сообщения чаты да аьрекетледи. Йыйылган ата-аналар сырасыннан мектебтинъ окув-тербиялав исин ийгилендируьв бойынша соравлары яде маслагатлары бойынша таблода коьрсетилинген номерге смс -сообщениелер язып йибергенлер аз тувыл эди. Сол соравларга Россия МВД Ногай районы бойынша боьлик етекшиси, Кадрия атындагы мектебининъ етекшиси, 2-нши номерли Яслар спорт школасынынъ етекшиси яваплар бердилер. Соравы болган аьр бирев толы явап алды.
Ата-аналар эм окытувшылар балалардынъ тербиялавшылары, олардынъ тербиялавынынъ сырагысы уьстинликли болады, эгер окытувшылар ман ата-аналар биргелесип куллык этсе. Биргелес аьрекетлевди туьзуьвде бас орынды окытувшылар тутадылар. Кадрия атындагы мектебинде озган йыйында онынъ администрациясы ата-аналардынъ маслагатлары эм коьмеги оларга бек керекли эм маьнели экенин коьрсетти.
Н.Кожаева.
Суьвретте: шарадан коьринис.