Йигерли яс партизаны Крымхан Мижевадынъ аты эм коьрсеткен йигитлиги савлай элимизге таныс болады. Крымханнынъ атасы «Мститель» деген Икон-Халк Кувинский партизан отрядынынъ етекшисининъ орынбасары Баубек Исмаил увылы Мижев коьрсеткен йигитлиги акында хабарлаган эдик. Крымхан эм Баубек Исмаил увылы Мижевлердинъ атларын савлай элимизге таныткан аьдемнинъ акында язбага суьемиз. Сол аьдемнинъ аты Алибек Исмаил увылы Мижев болады. Алибек Исмаил увылы Баубектинъ агасы эм йигерли партизан кыз Крымханнынъ – Кырлув Мижевадынъ акасы.
Эскирген, заман оьтип саргайган суьвретте сапер, ефрейтор Алибек Исмаил увылы Мижев «За отвагу» савгасына тийисли болганына карар шыкканы акында шайытламады коьремиз. 1943-нши йылдынъ сентябрь айында Кобан ерине шапкынлык эткенлерден коршалав бойынша авыр урыслары юрдилер. Пулемет отынынъ эм миномет ядыраларынынъ атылувлары астында сапер Алибек Мижев бир неше йолды ашып, баска аьскершилерге коьтерилмеге шакырувы ман, атакага барып, колындагы ядырасы ман явдынъ окопына кирип, душпаннынъ атув алатын йок этти. Бу онынъ коьрсеткен коьплеген йигитликлерининъ тек бириси болады. Уллы Енъуьвден сонъ коьп яралар алган согыс катнасувшысы оьзининъ кыска яшавын яс партизаны Крымхан Мижевадынъ эткен йигитлиги акында сав элимизди таныстырувга багыслады. Ол Карашай-Шеркеш Автоном областининъ партия обкомына, Ставрополь крайынынъ партиядынъ крайкомына коьплеген хатлар язган, отряд етекшиси болган Анатолий Кисляков пан хатлар ара байланысып келген, СССР-дынъ Оьр Советине, оны ман этилген уьйкен ис, шалысув етимисли болды. Ол согыста алган каты яралардан сонъ 1947-нши йыл дуныядан кешеди. Ол 1960-ншы йыл партизаннынъ яны курман болган Марух оьтуьвининъ коршалавшыларына эстелик салынганын коьрмеди. Сол эстелик касында, партизаннынъ ювыкларынынъ катнасувы ман, Эркин-Юрт, Адыге-Хабль авыл орта мектеблерининъ окувшылары йыл сайын митинглер, Эс вахтасын озгарып келедилер. Немец-фашист шапкыншылары ман куьрес юритуьв урысларда коьрсеткен йигитлиги эм баьтирлиги уьшин Крымхан Баубековна Мижева 1965-нши йылдынъ кырк кийик айынынъ 2-нши куьниннен СССР Оьр Советининъ Етекшилевининъ карары бойынша «За отвагу» деген медали мен (оьлгеннен сонъ) савгаланган. 1973-нши йылга дейим Эркин-Юрт авыл орта мектебининъ пионер дружинасы Крымхан Мижевадынъ атын юриткен. Оннан сонъ Адыге-Хабль ВЛКСМ район комитетининъ токтасы бойынша Крымхан Мижевадынъ аты, ол согыстан алдын сол мектебте окыган саялы, Адыге-Хабль орта мектебининъ пионерлер дружинасына бериледи. Ногай эпосларынынъ бетлериннен Аталыгымызга энъ авыр куьнлеринде Элин коршалавга ногай халкынынъ тек увыллары тувыл, оьрметли кызлары да коьтерилгенлер. Ногай кыздынъ йигитлиги язувшыларды, шаирлерди, суьвретшилерди эм драматургларды Крымхан Мижевадынъ келпетин туьзуьвде коьнъиллендирди. Белгили ногай язувшысы Суюн Капаевтинъ «Кырлу» деген повестининъ эм «Онынъ аты – халкынынъ эсинде» деген поэмасы, Магомед Киримовтынъ пьесасы, Юдиннинъ очерклери, Г.Орловскийдинъ эм В.Прытковтынъ ятлавлары, В.Нежинскийдинъ хабарлары, суьвретши Умар Мижевтинъ (КЧР герб белгисининъ авторы) суьврети аркалы йигерли партизан Крымханнынъ баьтирлиги ногай халкынынъ эсинде дайымга сакланар.
Биз, буьгуьнги несиллер, баьтирлеримизге сый этип, ердеслеримиздинъ коьрсеткен йигитликлери, баьтирлиги алдында басымызды иемиз!
Йигитлерге дайымлык оьрметлик!
Суьвретте: Крымхан Мижева.