Фашизмди енъуьвдинъ 80 йыллыгына багысланып, савлай Россияда тарихли калаларыннан алып элимиздинъ алыстагы муьйислерине эм онынъ тысына дейим де «Эстелик бавы» деген уьйкен акция аьрекет этип баслады. Сол уьйкен баславдынъ бас мырады – Уллы Аталык согысында янлары курман болган 27 миллион совет гражданлардынъ аьр кайсысынынъ акында да белгилейтаган 27 миллион яс тереклерин шашув. Ол тек тереклерди олтыртып калмай, келеек несиллерге баьтирлик аьвелгиси акында эслерине салув эм коьзди суьйиндиретаган тири эм дайым оьсип келетаган эстеликти курув болады. Аьр бир шашылган терек – ол тек фронтта дав майданда тынышлык уьшин куьрескен аьскершилерге тувыл, фронтты баьри кереккен затлар ман канагатлаган тыл куллыкшылардынъ исине де уьйкен сый эм оьрмет этуьв. Савлай дуныяга коркыныш берген фашист наьлетлериннен Аталыгымызды уьйкен куьш салып эм янларын курман этип коршалаганлардынъ, Эли уьшин янларын аямай бергенлердинъ акында эстелик белгиси болады. Баска болып, бу тереклер оьсип, атайларымыздан калган асабалыкты, табиатты аявлап саклавдынъ маьнелиги акында белгилеп келерлер. Уллы Аталык согысынынъ баьтирлери акында эстеликтинъ сакланувы – ол бизим аьр кайсымыз алдында турган борыш, гражданлык яваплыгы эм патриотизм ягыннан тербияланувынынъ айырылгысыз кесеги. Тынышлы яшав бизге кайдай баа ман берилгени акында биз эсте тутпага керекпиз.
Айтпага, тек кишкей Кумлы авылыннан согыска 300-ден артык коршалавшылары йолланган. Олардынъ коьбиси дав майданларда оьз янларын курман эткенлер. Бу кан тоьгисли давда аман-эсен калганлар аьскершилик етимислери эм йигитликлери уьшин омыравларында орден эм медальлер мен тувган ерине кайтканлар.
Бу Савлайроссиялык акцияда Дагестаннынъ Ногай районынынъ Кумлы авылынынъ яшавшылары да ортакшылык эттилер. Коькек айынынъ 14-нши куьнинде авыл администрациясынынъ баславы ман авыл Маданият уьйининъ алдында парк бетиндеги кесек ерге Уллы Аталык согысында фронтларда ян берген Кумлы авыл яшавшыларынынъ эстелигин оьмирлетуьвге каратылган терек шашув акциясы уйгынланып озды. Акция катнасувшыларынынъ сырасын ис ветераны, авылдынъ 85 ясындагы ясуьйкени Мурзабек Сатырович Адильгереев те толтырды. Сондай ясуьйкен аьдемнинъ бавды олтыртувда катнасувы давда ян бергенлердинъ эстелигин оьрметлеви эм несиллер байланысынынъ уьзилмеви акында белгилемей болмады. Боьтен де авыл ясуьйкени Мурзабек Сатыровичтинъ йиени Найман Ваисов буьгуьнлерде согыс спецоперация юрген ерде Аталыгын коршалавда коркынышсызлык эм йигитлик коьрсетип келуьви де коьнъилди козгамай оьтпейди. Сол зат Аталыкка суьйим аркадан-аркага коьшуьвининъ ярык уьлгиси болады. Ис ветераны М.С.Адильгереевтей ясуьйкенлердинъ катнасувы – ол «Эстелик бавы» тек экологиялык акциясы болып калмай, бизим ярык келеектегимиз уьшин янларын бергенлерди эскерген эм патриотизм сезимлери мен туьрли ясындагы аьдемлерди бирлестиретаган терен сезимли оьзгерис те болды. Сол оьзгерис атайларымыздынъ йигитлиги акында эсимизге туьсиретаган, аркадан-аркага коьшетаган авылдынъ тарихининъ, эстелигининъ кишкей кесеги болып келер. Сол тереклер тек Кумлы авылдынъ тувыл, савлай уьйкен элимиздинъ де аьдетлерин, эстелигин саклав бойынша заманнынъ соьзсиз шайытлары болып келеегине де соьз йок.
Яс тереклерин олтыртканнан сонъ, Кумлы авылынынъ кыскаяклылары, СВО катнасувшыларына ярдамласувда оьз уьлисин косув ниети мен, аьскершилерге явдан ясырынув уьшин шилтерлерин аьзирлев исине киристилер. Олар эки аьзир шилтерлерин буьгуьнлерде СВО еринде ортакшылык этип юрген аьскерши авылдасы Арслан Мурзаевке онынъ анасыннан йибермеге мыратланадылар. Оннан алдын да олар каты урыслары юрген ерге бир неше шилтерлерин согып йибергенлер. Кумлы авылдынъ кыскаяклылары сол онъайлы исин келеекте де бардырмага, Енъуьвди ювыклатувда, аз болса да, оьз уьлислерин коспага уьмитленедилер.

Г.Нурдинова.

Суьвретте: «Эстелик бавы» акциядынъ катнасувшылары.