Ногай Орталык больницасынынъ етекшиси Фаризат Янибек кызы Межитовадынъ билдируьвине коьре, аьр куьн сайын ол етекшилейтаган учреждениеде эртенъги 10 саьаттен алып артериаллык гипертензия школасы оьз аьрекетин бардырады, сол шара сав юма узагында юреди. Мунда аьр бир мырады эм ниети бар аьдем оьз савлыгын тергетпеге амаллы болады.
Белгилеп озайык, бу школада зарарлы болмаган авырувлар тергеледи эм эмленуьв йоллары да коьрсетиледи. Зарарлы тувыл деген маразларга кан коьтерилуьв, секерли диабет, юрек авырувлары, астма эм сондай баскалар киредилер. Аьлиги заманда сондай маразлар бизде кенъ яйылганлар
санында. Тек янъыларда Ногай Орталык больницасынынъ врач-терапевти Сафира Адильхан кызы Аджиева Кадрия атындагы мектебинде окытувшылар арасында тергевлер оьткерди. Ызгы заманларда кан коьтерилуьв маразы ман коьплеген аьдемлер кыйналадылар. Кан коьтерилуьвдинъ ызы ийги болып кутылмайды, сол инсультке, инфаркт миокардага, буьйректинъ аьрекетин бузувга аькелмеге болады. Каннынъ коьтерилуьви тамырдынъ аьрекетин де бузады. Эгер бир неше заман аьдемнинъ
каны коьтерилип турса, карув сол оьлшемге де уьйренеди, ама сол ден савлыкка уьйкен зарар келтирмеге болады.
Сонынъ уьшин кан коьтерилуьвге халк арасында «уьндемес оьлтируьвши» деген ат бергенлер.
Коьбисинше кан коьтерилуьвге бизде аьдемлер уьйкен маьне бермейдилер, сол аьдем яшавына зарар келтиреди деп ойламайдылар. Ама бу мараз бек зарарлы, эгер врачтынъ маслагатларын алмайтаган болсанъ. Сиз билесизбе, аьр бир бесинши аьдем кан коьтерилуьв мен авырыйды, ама баьриси де сонынъ акында билмейдилер.
Коьп аьдемлер тергелмейдилер, врачка бармайдылар. Каны коьтерилетаганлардынъ тек яртысы врачтынъ тийисли ярдамын алады. Бу куьнлерде Ногай Орталык больницасында аьрекет этетаган школа каны коьтерилетаган, зарарлы болмаган маразлары бар аьдемлерге коьп пайдалы маслагатларын берип, тийисли эмлев йолын коьрсетеди. Мунда келип, врачлардынъ маслагатларын
тынълаган аьдемлер оьзлери кан коьтерилисин де, соны кайтип туьсирмеге болатаганын да билмеге боладылар.
Солай ок мунда врач сизди биринши медициналык ярдам этип те уьйретеди. Сол школадынъ болувы, аьрекетин бардырувы авырувлы аьдемлерге коьп пайдалы билдируьвлерин береек. А яшавда бизим энъ де уьйкен байлыгымыз савлык. Саклайык савлыгымызды амал болганнан сонъ. Сол амалларды береди
бизге Ногай орталык больницада аьрекетлеп баслаган артериаллык гипертензия школасы.
