Яшавга янъылык, сенимлик бередилер

Курувшы куьнине багыслап

Автор Магомет- Али Ханов

Танъда турып, иске бараман

Янъы яшав яйнасын.

Курувшыман, уьйлер кураман –
Халкым эркин яшасын.

Курувшыга багысланган кардаш кумык халкынынъ эстрада йырларынынъ бириси енъил кепте, шат коьнъил мен йырланады. Курувшыдынъ куллыгы, неге десе авыр ис аьрекети деп саналса да, курувшылар туьнъилмей, дайым да исте де, яшавда да кувнак болмага шалысадылар. Сонынъ маьнеси йок тувыл, неге десе курувшы янъы мекан курувы ман яшавга янъылык, ийгиликке сенимлик, шатлык аькеледи. Сол затты мен бала заманымнан билемен. 1960-70-нши йылларда районымызда бурынгы эски тоьбеси камыс пан ябылган уьйлер тайдырылып, орынларына стандартлы уьйлер салынып басланды. Бизим Победа микрорайонымызда да сондай курылыс аьрекети белсен юритилди. Бизде де, авылдасларда да курувшылар уьйлерди калап, тоьбелерин ябып, эсиклерин, терезелерин олтыртып, полларын салып беретаган эдилер. Олар ис аьрекети арасында маскаралап, кужырлы хабарлар айтып та алатаганы эсимде калган. Сол курувшылардынъ ясуьйкен дегенлери – Уллы Аталык согысынынъ ветеранлары эдилер. Курувшыларды ногайда кайсы заманда да сыйлаганлар, олар аьр кимге де уьй курып, кулланувга берген куьн уьй иеси мал сойып, ас асып, оларга уьйкен оьрмет эткен.

Элимизде Курувшы куьнин биринши кере 1956-ншы йылдынъ 12-нши август куьнинде белгилегенлер. Сол йылларда СССР элимизде юзлеген предприятиелер, заводлар, йоллар, коьпирлер, турак уьйлер курылып кулланувга берилип келгенлер.

Аьлиги заманларда курылыс тармагы элимиздинъ экономикасынынъ бас тармакларынынъ бириси болады. Курылыс аьрекети аьлиги заманларда да иркилмей юрип турады. Ызгы йылларда республикада, районымызда онлаган янъы мектеблер, балалар бавлар, больницалар, поликлиникалар, турак уьйлер курылысы бизим авыл-калаларды танымастай туьрленткен. Ногай районында аьли 3 янъы мектеб меканлары: Кумлы, Батыр-Мурза, Шумлелик авылларында курылып туры. Кумлыдагы мектеб курылыс толысынша кутылган эм бу объект 1-нши сентябрь – Билимлер куьнинде байрам аьлинде ашылаяк.

Айтпага, Ногай район администрациясынынъ курылыс боьлигининъ аьрекети мен сонъгы заманларда С.Капаев атындагы Калинин орта мектебининъ меканы от туьскен сонъ кайтадан ярастырылган эм 8 куьннен сонъ мектебте окув дерислери тагы да басланганлар. Бу иске 3 миллион 450 мынъ маьнет акша карыжы шыгарылган.

Курылыс боьлигининъ курувшылары бир неше йыллардан бери тасланып калган Нариман авыл маданият уьйинининъ меканына капиталлык ярастырув куллыкларын юриткен сонъ, клубты яшавга кайтарганлар. Бу ислерге 10 миллион 120 мынъ маьнеттинъ акша карыжы шыктаж этилинген.

Соны ман бирге курувшылар бригадасы Терекли-Мектебтеги Шора-баьтир атындагы орталык стадионды темирден коралаган. Соны яшавга шыгарув баасы 6 миллион маьнетке олтырган.

Ногай курувшылардынъ коьп ийги аьдетлери де болган. Айтпага, янъы уьй салаяктынъ алдында мекан негизине фундамент куйганша сонынъ табанына балаларга каьпиклер таслатканлар. Уьй иелериннен ясуьйкен тетейлердинъ бириси сол аьдетти тешкеруьвли тергеген. Фундамент астына тек ак: 10, 15, 20 каьпиклер (совет заманындагы) тасламага керек болган. Кара каьпиклерди таслаттырмаганлар: янъы курылаяк уьйдинъ кара куьнлери, кайгысы бир де болмасын деп ырым эткенлер. Уьй курылысын юмадынъ энъ ийги куьнлерининъ бириси – киши юма баслаганлар.

Ис байрамы ман байланыста баьри курувшыларды да кеспи куьни мен кутлап, олардынъ аьр бирисине берк ден савлыкты, ян эм коьнъил куватты, янъы ис уьстинликлерди йораймыз.