Фания Анварбек кызы ногай тилимиздинъ оьрленуьвине коьп куьш салып келеди. Ол буьгуьнлерде Дагестан Республикасынынъ А.Тахо-Годи атындагы илми-тергев институтынынъ тувган тил секторынынъ илми куллыкшысы болады. Фания коьбисинше адабиат пан каьр шегип келеди. Онынъ калеми астыннан 80-ге ювык куллыклар шыкканлар. Яс илми куллыкшысы Ногай дестанларын терен тергеген, сол дестанлар, фольклор бойынша оьз ойларын да язып шыгарган.
Фания Анварбек кызы тил бойынша озгарылатаган шараларда, конференцияларда белсен катнасады, солардынъ озувына оьз уьлисин де косады. Оьзи республикамыздынъ бас каласы Махачкалада ис аьрекетин бардыратаган болса да, район орталыгымызда тил мен, халкымыз бан байланыслы, маьнели шараларда да ортакшылык этпеге шалысады. Фания ман оьзим айлак ювык таныс болмасам да, онынъ куллыклары ман таныс. Тек мен Фания ман бир де распаганман деп айтып болмайман, ол бизим «Шоьл тавысы» республикалык газетамыздынъ редакциясында бир неше кере конак болган. Ол оьзининъ юмсак соьзи мен, айлак та сабыр болмаган тавысы ман оьзине тартады. Коьбисинше, аьлимлер, язувшылар болсын, оьзлери коьп соьйлеп, оларды тынълаганды суьедилер, а Фания оьз ойлары ман боьлисип болганнан сонъ, хабарлап турган аьдемлердинъ де аьлин-куьнин соравы ман эсимде сакланады.
Фания Кусегеновадынъ ногай тилинде адабиат терминлерининъ соьзлиги бизим ана тил бойынша окытувшыларымызга бек уьйкен коьмекши болады. Окытувшылар оьз дерислеринде сол соьзликти кулланып, айырым темасы бойынша белгиленген, аьлиги, янъы технологиялар заманында, ана тилин сувдыратып билмейтаган балаларга соьзлердинъ маьнелерин анълатадылар.
Элбетте, баьри яктан да «онъган» эм «онъгарылатаган» заманда яшайтаган болсак та, оькинишке, тилимиздинъ келеектегиси осал аьлде. Бир он-он бес аьдем сав куьшин салып, тилди оьстирмеге, оьрлендирмеге шалысканнан не пайда…
Оьсип келеяткан несилдинъ ваькиллери ана тилинде эртегилер тынъламаса, орамларда асык ойнап, топ теппесе…
Оьзек те, коьп болса экен Фания Анварбек кызындай тилин суьйген, сонынъ барлыгына куьезленген аьдемлеримиз.
Мен буьгуьнлерде онынъ куллыклары акында соьз коьтермеймен, онынъ куллыкларына аьлимлер белги берерлер. Биз танъла хатын-кызлар байрамын йолыгамыз. Бу байрамнынъ келуьви бизим аьр биримизге, тек дуныядынъ ярасык кесегине тувыл, эр кисилерге де суьйиниш аькеледи. Ерге де ярыклык энеди, табиат та туьрленеди, тоьгерек як янланады.
Навруз айдынъ басланувы ман тек хатын-кызлардынъ байрамы белгиленип калмайды, йылдынъ ярасыклы шакларынынъ бириси – язлык та басланады. Йылдынъ бу шагы коьбисининъ суьйикли шакларынынъ бириси болады. Сол ярасык байрам ман биз Фания Анварбек кызын да кутлаймыз, сизинъ этетаган куллыгынъыз миллетимизге тек пайдасын аькеледи эм келеекте де аькелеек. Ис аьрекетинъизде сизге тек уьстинликлер йораймыз.
Г.Курганова, РФ Журналистлер союзынынъ агзасы.
Суьвретте: Ф.Кусегенова.
