2017-нши йылдынъ январь айынынъ ишинде Терекли- Мектебтинъ Асанов атындагы орамында орынласкан уьйде, ас-казан боьлмесинде газ плитасы атылган. Сонынъ тамамында бир аьдем 55 процент куьйген (буьгуьнлерде, ол сол алган яралардан яшавдан да кешкен. Г.С.).
Эсимизде сакламага керекпиз, уьйдинъ ишинде газ алатларынынъ дурыс ислемевине яваплыкты биз оьзимиз тутамыз. Сатып алынган аьр бир газ алатларда кулланув уьшин инструкция болмага керек. Солай ок, газ алатын сизге салып токтастырувшы аьдем кавыфсызлыкты тутув кагыйдаларына эм техникалык нормаларга коьре, документ берилмеге борышлы.
Газ келетаган кран ман газ алатын косатаган шланг эки метрден артык болмага ярамайды, берк этип косылмага эм сол доьрт йылдан артык кулланылмага керек тувыл, ама саклыкка коьре, эки йылда бир авыстырса да зыян болмас. Сол шлангты бегитетаган темирди де куьшли кыспага ярамайды, неге десе сол шлангты куьшли кысып, ярмага амырак болады. Эсимизде сакламага керекпиз, уьйшиликте кулланатаган газ атылмага амырак, сонынъ уьшин кавыфсызлыкты тутпага – бизим борышымыз.
Газ йиберетаганын кайтип билмеге болады?
Коьз караска. Газ трубага сабынлы сув куйып тергейсиз, эгер газ йиберетаган ери бар болса, сол ерде коьпиршик болады.
Эгер газ куьшли йиберетаган болса, сонынъ сеси де эситиледи. Газ йиберетаган болса, онынъ ийиси де болады. Эсинъизде болсын, бир де газ йиберетаган ерди серник ягып излеменъиз. Газ алатларды тымдырмага шалысынъыз эм от туьсуьвге карсы тармагынынъ куллыкшыларын шакырынъыз.
Газ алатларын кулланувда кавыфсызлыкты тутув шаралары.
Дайым газ янатаган боьлмеди ел кактырып турынъыз, кыс шакларда да ел киретаган ерлерди битеменъиз. Солай ок газ алатларды ягувлы аьлде каравсыз калдырмага ярамайды.
Газ плитады тазалыкта сакламага керек. Уьйден шыгып кетип бараятырганда, баьри газ беретаган алатларды соьндирмеге керек.
Газ йиберетаган болса, не этпеге керек?
Сол боьлмеден баьри аьдемлерди де шыгарынъыз, газ келетаган кранларды ябынъыз, электроярыкты ягып койманъыз, тез аьрекетте боьлмеди ел кактырынъыз, устады шакырынъыз.
Эгер газ баллон кавыфлык тувдыратаган болса, тез аьрекетте балоннынъ кранын бегитип, боьлмеден кырга шыгармага керек. Газ баллон ман плитады косатаган шлангта газ йиберетаган тесик болып, сол ерде от янса, сол атылмас, эгер отка уьпирмесенъиз. Тек сол ерге сувланган шуьберек тартып байлап, газ кранын яппага керек болады.
Газ алатларга школада окымайтаган балалар, газ алатларды кулланув шараларын билмейтаганлар да газга янаспасынлар.
Газ баллон от янатаган пештен 2 метр армаган ерде болмага керек. Кайдай болса да, газ бан байланыслы куллыклар сулыплы уста ман этилмеге керек.
Газ алатларды кулланатаган аьдемлер, аьр бир алаттынъ кулланув кагыйдаларын билмеге, тийисли тармакта инструктаж оьтпеге, алатлардынъ ислевин тергемеге керек болады, газ алатлар туратаган боьлмеде ийискелемей турып, электроярыкты якпага ярамайды. Эгер сиз боьлмеде газ ийисин сезген болсанъыз, тоьгерегинъиздеги аьдемлерге билдиринъиз эм 04 номерли телефонга газ службасына тел согынъыз.
Газ бан маскараламанъыз, дайым газды кулланув кагыйдалары эсинъизде турсын. Сизинъ саклыгынъыз авылдасларынъыздынъ, кардаш-ювыкларынъыздынъ – ден савлыгын.
А. Анваров,
ДР бойынша Россия МЧС-нынъ Южно-Сухокумск, Тарумов эм Ногай районлары бойынша 7-нши номерли тергев аьрекетининъ эм алдын шалув исининъ боьлик начальниги.