Бу байрам Дагестан еринде быйыл тувра оныншы йыл белгиленип туры. Сол 2011-нши йылдынъ 15-нши сентябринде Дагестан халкларынынъ бирлигине багысланган биринши байрам шаралары болып оьткен. Сонынъ бас ниети – республикада яшайтаган баьри де халкларды бирлестируьв эм тыпакластырув.
Ногай районында зейинли эм кайратлы яслар аз тувыл. Ясларымыздынъ кайратлыгын эм талабын олардынъ туьрли конкурсларда катнасувы, солай ок эткен ислери шайытлайды. Бизим ясларымыз алдында баьри эсиклер ашык. Олар оьзлерининъ билимин эм куьшин илми, саният эм баска тармакларда коьрсетер эм кулланар уьшин элимизде коьп куллык этилинеди.
Талаплы ясларымызды коьрсек, олардынъ оьнерлерине сукланмай, алдыда етимислерди йорамай озбаймыз. Ызгы заманларда бизди суьйинтетаган ясларымыздынъ саны коьбеймесе, аз болмайды. Ама шынтылай да оьнери болмай, заманга келисли аппаратлар аркалы «талаплы» болып юргенлерди де коьремиз эм расамыз, сондайларды экинши кере йырласа, тынълагынъ да, ушынын айтсак, келмейди.
Сраждин Батыров. Аьр бир шынты ногайдынъ юрегинде. Ол Кудай язган кыска яшавында халкы уьшин коьп куллык этти. Соны ман бирге коьп ойларын, ниетлерин эм мыратларын яшавга шыгармага уьлгирмеди. Биринши ногай кеспили суьвретши халкына бай маданият асабалыгын калдырган. Ол 200-ден артык суьврет язган. Юзлеген эски ногай йырлар эм сазлар йыйнаган, мутылып бараяткан йырларды эм биювлерди яшавга...
Янъыларда, Кизляр каласынынъ П.Багратион атындагы краевед музейинде – бу республика бойынша Дагестаннынъ А.Тахо-Годи атындагы музейининъ энъ де уьйкен музейи болады, ногай халкымыздынъ талаплы суьвретшилерининъ бириси, Сраждин Батыров атындагы мектебининъ окытувшысы Мархаба Аджибатыр кызы Шалиевадынъ Ногай район тысында биринши суьвретлер выставкасы уйгынлы оьтти.
Аьр бир инсанга оьз кишкей Аталыгы ювык эм аьзиз болады. Мен де тувган Уьйсалган авылымнынъ аьдемлерин сахнада коьрсем, юрегим оьктемликке толады. Соьйтип, Ногай патшалык фольклор-этнографиялык «Айланай» ансамблининъ артисти Каирбек Кокенеев – асылы ман Уьйсалган авылыннан. «Шоьл тавысы» газетадынъ редакциясына ислемеге келгенше, мен тувган авылымда баслап балалар бавында, сонъ мектебте иследим, сога коьре Каирбек меним тербияланувшым...
Янъыларда Ногай районынынъ маданият тармагынынъ ийги иси мен белгили ваькиллери маданият куллыкшыларынынъ Россия профсоюзынынъ Сый грамоталары ман савгаландылар.
Куьннинъ коьзи куьнъирт аспаннан ерге саьвлелерин таслайды, ама язлыктынъ сувык куьнлерининъ бириси коьнъилди де мунълы этеди. Буьгуьн бизим йолымыз белгили ногай суьвретшиси, уллы ердесимиз Сраждин Батыровтынъ кишкей Аталыгы – Вышеталовка авылына.
Ногай милициясынынъ тарихи россия милициясы эм район тарихи мен уьзилместей байланыслы. Ногай районынынъ милициясы уьйкен йол оьткен эм буьгуьнлерде йогары кеспили, билимли, техника яктан аьлиги заманга келисли болган.
Уьстимиздеги йылдынъ коькек айынынъ 6-ншы куьнинде Дагестан Республикасынынъ Суьвретшилер союзынынъ выставка залында ногай халкынынъ зейинли увылы, оьнерли суьвретшиси, хореографы, этнографы, биювшиси, шаири, бу сырады аьли де коьплеген аьрекет этип болувы ман толыстырмага болатаган, Сраждин Самедин увылы Батыровтынъ суьвретлерининъ выставкасы ашылды.
