Муса Курманали увылы Курманалиевтинъ сав яшавы эм кыйыны Тувган Эли эм шоьлдеги уьйкен тарихи мен, бай тили мен ногай халкынынъ келеектеги яшавы акында каьр шегуьв эди. Муса Курманалиевтинъ ярыкландырувшылык куллыгынынъ бир кесеги – ол Кизляр каладагы педучилищесинде Ногай боьлигин аштырув эм сонда оьз миллетининъ окытувшы кадрларын аьзирлев эди. Сонъында уллы ярыкландырувшыдынъ окувшылары Ногай шоьллигиндеги авылларда...
Янъыларда ногай китап окувшыларынынъ китапханасына тагы да бир янъы китап косылды. Язувшы, окытувшы, журналист, йырлавшы, артист, «Тандыр» деген халк ансамблининъ солисти Римма Исмаиловна Утемисовадынъ (Канглиева) «Экинши йолыгыс» деп аталган китаби дуныя ярыгын коьрди.
Сосы темага багысланып язылган макалалар да аз тувыл. Айтпага, сосы темага багысланган макалаларды «Россия халклары. Энциклопедиясында», «Россия халклары. Культура эм диншилик атласында», «Бронгауз эм Ефроннынъ энциклопедиялык соьзлигинде», солай ок «Орыс тилининъ анълатув соьзлигинде» эм сондай баска ерлерде таппага болады. Дагестан еринде коьплеген туьрли халклары яшап, аьрекет этип, бир-бириси мен тар байланыс тутып келедилер. Сол зат...
ГУЛЬШААР ШАНДАКОВА Эки увылым Селим мен Исмаилга багыслайман Ямгыр куьшли явады. Коьк гуьрилдеп, тарсылдап, aйындырык яркырап, ол шелектен куйылгандай болып, токтаякка да усамай, ысылдай бepeди. – Ва-а, бу не куьшли явады, – деп Айсылу терезединъ ашылатаган кишкей коьзин яппага ымтылды. Ямгырдынъ терезеге куьшли согувы кулагыннынъ туьбинде шалынды. Айсылу сескенип, бисмилла, бисмилла деп, Алласын эскерди: ол...
ГУЛЬФИРА БЕКМУРАТОВА Куьннинъ коьзи ерге туьседи, ама кыстынъ есирине туьскен авлакты йылытпайды. Авылдынъ шетинде орынласкан оьлик сувык болып коьринеди эм армаганда орынласкан эм яланъашланган ялгыз терек, аьдемди сезгендей болып, бутаклары ман суьйинишли шайкайды. Аминат мезардан коркпайды, коьп коркынышлы, аьдемнинъ шаркын бузлаткан хабарлар эситкен ол, болса да Мансур-атай оны кишкей заманда атка олтыртып, авыл мезарына аькелетаган...
Абай Кунанбаевке – 175 йыл _______________ Абай Кунанбаев (1845-1904) – казах халкынынъ шаири эм ярыкландырувшысы, ол бай феодалдынъ аьелинде тувган. Абай Семипалатинск каласында медреседе окыган, соны ман бирге орыс мектебине де баратаган болган. Абай куьнтувар тиллерин уьйренген, Куьнтувардынъ аьлимлерининъ эм язувшыларынынъ яратувшылыгы ман таныс болган, оьз халкынынъ яратувшылыгын ийги этип билген. Ол талаплы шаир болган,...
Шал-Кийиз Тиленши улы тувганлы 600 йыл____________ Ногай халкынынъ XV оьмирде яшаган уллы йыравларынынъ данъкы бизим заманларга дейим еткен. Олардынъ юрек сырларын тоьккен шыгармалары миллетимиздинъ аьр бир аьдеми уьшин тап оьлимсиз оьсиеттей боладылар. Олар, неге десе халкымыз уьшин авыр вакытларда яшап, тоьгеректе болып турган баьри туьрленислерди оьз коьзлери мен коьргенлер, янларыннан оьткергенлер эм, калемлерин кылыш этип,...
Алексей Толстой Шымшыкларда да баьри зат тап аьдемлердеги кимик: бар уьйкен болган шымшыклар, бар олардынъ кишкей балалары да, ама олар оьзлеринше яшамага суьедилер. Бир кишкей дегенде кишкей, авызындагы сарысы аьли де кетпеген шымшык баласы яшаган. Онынъ аты – Пудик. Ол оьзи амамнынъ терезесининъ уьстинде яшаган болыпты. Уясы да бек йылы болган экен, оьзи аьли де...
Гульфира Бекмуратова Кырда яй куьни болса да, Алиметтинъ шаркы тонъдырады, ызгы куьнлери, оннан да бек саьатлери болмага болатаганын кыскаяклы анълайды. Оьз яшавын эскеруьвлери мен тагы да бир кере оьтеди ол. Мине ол – кишкенекей кызалак, атасы ман авлакта кой багып юри. Атасы ога ювсанды ийискелемеге созады. «Балам, бу – бизим кенъ шоьлимиздинъ энъ де маьнели...
