Тувган тилинде янъы китап баспаланса, баьримиз де суьйинемиз.

Тувган тилинде янъы китап баспаланса, баьримиз де суьйинемиз.
Мага бу йылдынъ 28-нши март куьнинде Дагестан Республикасынынъ Аькимбасы Сергей Меликовтынъ 63-нши номерли Указы бойынша Дагестан Республикасынынъ Халк поэти деген йогары ат берилди. Сол куьннен алып мине аьлиге дейим де ногайлардан эм баскалай миллетлерден мага онлаган тел согувлар, кутлавлар келедилер эм оьзгелей йосыкта сый-оьрмет этилинеди. Ол меним уьшин уьйкен сеним, яваплылык, куьез эм оьктемлик.
Меним бактымнынъ маьнели шакларынынъ бириси – меним шаирлигим. Белки, шаирге оьз акында язбага да аькис, болса да мен буьгуьнлерде оьз окувшыларым ман болган йолыгысты оьзим газета бетлерине салмага, ойымды айтпага, разылыгымды уйгынлавшыларга билдирмеге ниет эттим.
Бала шагымда мен уьйимизде яде орамымызда уьйкенлер, боьтен де эсли аьдемлер, лагырдасканда, Уллы Аталык согысынынъ баслапкы йылларында Кизляр – Астрахань темир йолынынъ уьйкен курылысы акында неше кере де эситкенмен. Меним авылдасларымнынъ эскеруьвлери бойынша, сол йылларда бизим эм баска авыллардан, районлардан бу курылыста хыйлы аьдемлер катнасканын билемен. Оьз атамнынъ хабарларына коьре, Кизляр – Астрахань темир йолынынъ...
Уьстимиздеги 2022-нши йыл Ногай район администрациясы ман уьлке танув эм географиялык козгалысынынъ негизшиси, 90 ясыннан оьткен сыйлы ясуьйкенимиз Бальбек Аджибайрамович Кельдасовтынъ (яткан ери еннетли болсын) йылы деп билдирилген. Ол – ногай халкынынъ яркын ваькили эстелигине сый-оьрмет этилмеге кереклигин белгилейди.
Республикамыздынъ мерекели йылында онынъ ямагатшылык-политикалык яшавына, коьплеген янъылыкларды, законшылык негизлерди аьрекетке киргистуьвге уьйкен уьлисин киргисткенлердинъ, зейинли басшы болып узак йыллардан бери ислеп келеятырганлардынъ бириси Карашай-Шеркеш Республикасынынъ Правительствосынынъ Председателининъ орынбасары, белгили оькиметлик аьрекетши-политик, Россия Федерациясынынъ Федераллык Йыйынынынъ Федерация Советининъ агзасы Джанибек Юнусович Суюнов болады. Сосы куьнлерде онынъ болаяк ийгилиги – сыйлы мерекеси, республикамыздынъ мерекеси мен бир...
Уьстимиздеги йылдынъ курал айынынъ 20-ншы куьнинде Адиль-Халк авыл маданият уьйинде Карашай-Шеркеш Республикасынынъ Халк язувшысынынъ, ДР ат казанган маданият куллыкшысы Суюн Имамалиевич Капаевтинъ 95 йыллык мерекесине багысланган эстелик кешлиги уйгынланып оьтти.
Ногай халкым аьвелгиде кайдай уллы эм йигит халк болган. Ол оьзининъ Ногай Орда деген Уллы оькимети мен кенъ яйылган шоьл еринде орынласып яшап келген. Сол бурынгы халкта кайдай да бир оьнерли аьдемлер коьп болган. Олар – айтувлы шаирлер, йырлавшылар, халк авызлама яратувшылыгын билуьвшилер, кайдай да бир терен ойлы бозлавшы ясуьйкен кыскаяклылар. Аьр бир аьелде уьйдинъ...
Ногай шоьллигинде уьйкен байрам бола калса, этип турган куллыгын калдырып, Кобан ягасыннан Суюн Капаев келетаган эди яде халкымыздынъ айтувлы язувшысы, шаири Суюн Капаев Ногай шоьллигине келген куьн халк байрамына айланатаган эди. Суюн Капаев замандасларынынъ ойларын, ымтылысларын, юрек дертлерин хабарларында, повестьлеринде, романларында ашык этип коьрсеткенине окувшылар ман бирге аьлимлер де ак юректен куванатаган эдилер.
«Тандыр… ногайлар тандырды аьр уьйдинъ тамыры деп санайдылар. Тандыр болмаса, яшав да йок. Эгер тандыр соьнсе, уьйинъ соьнди дейдилер. Ногайда «тандырынъ соьнсин» деген каргыстан уьйкен каргыс болмас. Бу сыдыраларды Суюн Капаевтинъ баьри яратувшылыгына эпиграф этип салмага болады. Суюн Имамали увылы Капаевтинъ аьр бир поэзия, проза китабинде тандырдынъ оты янады. Сол – яшавдынъ оьмир оты, аьр...