Мурат Авезовтынъ ятлавлары ман мен биринши кере, алпысыншы йыллардынъ ортасында болса ярайды, «Шоьллик маягы» газетадынъ бетинде таныскан эдим. Ятлавларды окып, олардынъ авторы неше ясында экенин де билген сонъ, олар кайдай оьнер усталык пан язылганына сейир эткеним бу куьнге дейим эсимде.
Янъыларда Махачкалада Гульшаар Шандаковадынъ, «Юрегимде толкынласкан сезимлер» деп аталып, янъы китаби шыкты. Китапте кыскаяклы-ердесимиздинъ «Оьш», «Ким шуьшли», «Сондай кыска экен яшав», «Ялгызлык» хабарлары ерлестирилген.
Аьскершилик «Данък» орденининъ уьш те дережелерининъ толы иеси Алимхан Боранбаевич Асановка уьстимиздеги йылдынъ 23-нши сентябринде 100 йыл толаяк эди.
Буьгуьн, 23-нши сентябрьде, Ногай районында халкымыздынъ айтылган дав баьтири, Уллы Аталык согысынынъ белсенли катнасувшысы, аьскершилик «Данък» орденининъ уьш те дережесининъ толы иеси Алимхан Боранбай увылы Асанов тувганлы 100 йыллыгы байрам кебинде белгиленеди.
Бизге, куьнбатаршыларга – арамыздан замансыз аргы дуныяга авылдасымыз, белгили халк улымыз, айтылган домбырашы, йырав, артист эм танъ юрекли Алибийдинъ кетип калувы бир уьйкен эм авыр кайгы. Тек не этейик, белки, Кудай ога солай бакты язган болар. Биз ЙОГАРЫДА турганнан куьшли тувылмыз. Кайгырамыз, кайгырамыз. Ондай талаплы аьдемлер аз тувадылар. Ама онынъ халкымызга эткен ийгилиги, онынъ аьдетте...
«… Халкым, сенинъ тавысынъды Эш арымай тынълайман, Халкым, сенинъ куллыгынъда Шолпа туьсип ялдайман…» Ю. КАРАКАЕВ. Бу сыдыралар Юмав Иманьязович Каракаевтинъ шынтылай да онынъ халкынынъ пайдасына, миллетимиздинъ бас байлыгы – тилин саклавда шолпа туьсип ислейтаганы акында ашыктан-ашык шайытлайды. Ногай тилимиздинъ байлыгына, онынъ тазалыгына эм шеберлигине, дурыс язылувына эм оьрленуьвине оьзининъ бактысын, кесписин, савлай яшав аьрекетин багыслаган...
Ногай халкымыздынъ адабиат тармагындагы етимислери акында эситсек, суьйиништен тоьбемиз коькке етеди. Янъыларда, тамбыз айынынъ 26-ншы куьнинде, Махачкаладагы Поэзия театрында шатлыклы байрам йолыгысы болып озды. Сонда белгили ногай язувшымыз Карашай-Шеркеш Республикасынынъ Халк язувшысы Иса Суюн увылы Капаевке Савлайроссиялык адабиат баргысы «Саманта» деген романы уьшин берилди. Язувшымыздынъ акында айтканда, онынъ халкы, эли уьшин коскан адабиат уьлиси оьлшемсиз...
Савлай халкымызды суьйиндирип, элимиздинъ туьрли муьйислерине, шет эллерде яшайтаган ногайларга – баьрисине де TV-Дослар ногай телевидение ашылды деген хабар келди. Мен ногай миллет телевидениесининъ директоры, ногайдынъ зейинли увылы Даниял Исакаев пен йолыгысып, хабарластым. Соравларымнынъ бириси – сондай иске сизди не зат даьвлендирди?
Коьз алдыма енъиллик пен келтирмеге боламан, яшав маьнелиги, оьз-оьзин оьрлендируьв акында хабарлав, ынжы тизуьв, ойын эсабында анъланып, кайбиревлердинъ, халкта айтылганлай, «калыбыннан шыгып», айтаягын: оьзек те, аьдем танълыгы, суьйикли исине берилип куллык этуьвден коьнъилленуьв эм сондай баска материялар аьруьв, эм тек оьтпек пен аьдем ток турмайды, ама аьдемге бас деп оьтпек кереги аян.
Джалалдин Магомед увылы Шихмурзаев… Оьмири бек кыска болган, ама онынъ иси, халкы уьшин эткен ийгилиги оьмирлерге сакланар. Менимше, ногай халкы онынъ атын ийги ягыннан айтып турмага керек.
