Янъыларда бизге бек куванышлы хабар етти. Ханты-Мансийск автономлы округындагы Сургут районынынъ аькимбасынынъ орынбасары Татьяна Османкина сол ок каладынъ нефть эм газ институтынынъ 1-нши курсынынъ студенти Курман Исакаевти «Исси юрек» деген омырав белгиси мен савгалады. Федоровка поселогынынъ яшавшысы Курман Исакаев озган 2019-ншы йылда аьели мен поселоктан узак болмаган ерде орынласкан коьлде тыншаюв заманында, кишкей кызалак сувга...
Узак ерге кетип ислейтаган ердеслеримиз, Аллага шуькир, ногай халкымыздынъ аьдетлерин мутпайдылар. Балаларын ногайша соьйлеп уьйретип, оларды туьрли конкурсларда катнастырадылар. Аьлиги заманда социаллык тармакларыннан элимиздинъ туьрли муьйислеринде озатаган шаралар акында билемиз.
Гульшаар Мавлидиновна Юзманбетова акыллы, туврашыл деген аты ман, сыйы ман белгили. Онынъ окытувшы кесписин сайлавында анасы уьлги болгандыр, неге десе Нафисат Магруповна Джумалиева коьп йыллар узагына Эдиге авылдынъ орта мектебин етекшиледи, районда ийги деген окытувшылар сырасын толтырды.
Ногай районынынъ ерли самоуправление органлары ман, Росстаттынъ территориаллык органы ман, «Савлайроссиялык халк санын язып алув акында» №8-ФЗ (25.01.2002й.) Федераллык законына келисли, Россия Федерациясынынъ Оькиметининъ распоряжениесине коьре, «О внесении изменений в некоторые акты Правительства РФ по вопросу переноса срока проведения Всероссийской переписи населения 2020 года и признании утратившим силу распоряжения Правительства РФ от 4 ноября 2017...
Келеек йылдынъ навруз айынынъ 1-нши куьнине дейим, гражданлардынъ ден савлыгын саклав эм Россия Федерациясында коронавируслы юкпалы маразынынъ яйылувын токтатув мырадта, аьелде биринши яде экинши саьбийлердинъ тувувы ман байланыста, аьр айлык тоьлевлерин алув уьшин, гражданлар ман уполномоченный органларына барылувы токтатылган. Тоьлевлер, гражданлардан аьризе алынмай, берилееклер.
Бу соьз биригуьвди яшав оьмиримиз бойынша коьп кере эситкенмиз, аьли де алдыда эситермиз деп ойлайман. Тек «оьтпек баа» деген соьз биригуьв, меним анълавыма коьре, колай деген анълам эди. Бир туькенлерге кирсенъ, бир-бир туькеншилер, заьлим заманлар артта аькелинип, сатылмай калган товарларын, сатув рыногынынъ йорыкларын билетаган туькеншилер, сол кийимлер кийилетаган йылдынъ шагы озганнан сонъ, биз айтатаган «оьтпек...
Янъыларда Геметюбе авыл орта мектебининъ музейинде 5-11-нши классларынынъ окувшыларына тарих дерисиннен окытувшылары ман «Кавказ уьшин согысув» деген Йигитлик дериси уйгынланып оьтти. Кавказ уьшин согысув, баьтир халкынынъ бойсынмаслыгы уьшин куьресуьви тарих бетлерине йигитлик уьлгиси деп кирген. Ердеслеримиздинъ атлары Уллы Аталык согысынынъ тарихине алтын аьриплери мен киргистилгенлер. Деристи мектеб етекшисининъ окытув иси бойынша орынбасары, тарих дерисиннен окытувшысы...
Тил – маданият бияласы болып, тек тоьгеректеги дуныяды тувыл, халктынъ менталитетин, миллет касиетин, онынъ аьдетлерин, тарихин эм сондай баьри баалыкларын да коьрсетип келеди.
Мурзият Аскербий кызы Бирабасова куьмисленип аккан Йилиншик сувынынъ бойында орынласкан Адил-Халк авылында тувган. Авылдынъ сол йыллардагы сегизйыллык мектебин окып кутылган сонъ, окувын Эркин-Халк авыл мектебинде бардырган. Мунда он классты тамамлаган сонъ, Карашай-Шеркеш патшалык педагогикалык университетине окувга туьскен. Оны етимисли битирип, колына окытувшыдынъ кеспилик шайытламасын алган эм тувган Адил-Халк авыл мектебинде сайлаган кесписи бойынша ис аьрекетин...
Ногай районынынъ Терекли-Мектеб авылындагы «Юлдыз» балалар бавында заман-заманы ман коркынышсыз йол-юрис бойынша яйылдырув иси юритилип келеди. Мектебке дейим билимлендируьв ошакларында йол-юрис йорыкларына багысланган шаралар йыйы озгарыладылар. Балаларымызга орамлар, йоллар кавыфсыз болсын деп, биз не зат этпеге керекпиз? Элбетте, биз оларды йол-юрис йорыклары, йол белгилери эм сондай баска затлары ман туьрли шараларды озгарувымыз бан таныстырып келемиз....
