Биринши маьселе – миллет тиллердинъ армаган калай оьрленуьви. «Биз буьгуьн яшавда коьремиз, коьп балалар тувган тиллерин билмейтаганын. Сонынъ себеплери – яшавшылардынъ баска якларга кетуьви, ата-аналарынынъ туьрли миллетли болувы эм, оьзек те, яшав аьллер», – деди ол. Экинши маьселе – авыл ерлеринде кишкей комплектли школаларда балаларды окытув, кайсыларда окытувшылар етиспейди, окытувга тийисли аьллер де йок. «Бу яктан баска регионлардан келген бизим ис йолдасларымыз оьз сулыплары ман боь- лискенин суьемиз. Айырым авылларда школа-интернатлар туьзуьв акында ойлаймыз. Совет заманында олар бар эди, бизде сулып бар. Аьли биз кулланатаган йосык оьзининъ пайдасын бермейди. Яде бизге йолларды ярастырып, балаларды толы комплектли школаларга еткеруьв керек», – деди спикер. Госдумадынъ Билимлендируьв эм илми бойынша комитетининъ Председатели Вячеслав Никонов шарадынъ катнасувшыларына оьз ойлары ман боьлиспеге ийги мырсатлар туьзилгени уьшин республика етекшилигине разылыгын билдирди. «Биз билемиз Дагестан бизим элдинъ маданиятына кайдай уьлис косканын. Мен Расул Гамзатовты бек аьруьв таныйтаган эдим, ол Дагестанды савлай элге таныттыратаган уллы аьдем эди. Буьгуьн биз бек маьнели соравларды ойласып караймыз. Владимир Путин балаларды бир смена окытув уьшин савлай элимиз бойынша косымша кепте 6,5 миллион орын туьзбеге борышландырды. Янъы школалар курув бизге енъил борыш тувыл, ама эл бойынша бу куллык ызгы заманда осал шешилмейди, – деди Комитеттинъ председатели. Буьгуьн элде школалар коьп ашылатаган болса да, куллыклар белгилегеннен арт калады. Баска маьнели сорав – ортак билимлендируьвдинъ иштелиги. «Биз аьли яваплы заманда – ФГОС-лар туьрлендириледи, олардынъ негизинде янъы билимлендируьв программалар туьзилеек, янъы учебниклер шыгарылаяк. Бу якта ДР Билимлендируьв эм илми министерствосы кайдай кенъес этетаганын ойласып карав керек эди», – деди Вячеслав Никонов. Солай ок онынъ айтувына коьре, бизим элде кишкей комплектли школалар коьп, сонынъ ишинде Дагестанда да. «Маьселе уьйкен», – деди ол эм оны секцияларда ойласып карамага маслагат этти. Пленарлык кенъесте билимлендируьв тармагыннан коьп специалистлер туьрли регионлардан шыгып соьйледилер. Шыгып соьйлегенлер оларда кишкей комплектли школалардынъ аьллери калай, ЕГЭ-де калай маьселелер бар экенин, билимлендируьвдинъ сапатын калай ийгилендирмеге, миллет тиллерди калай сакламага керек экенин эм баска маьселелер акында айттылар.