Йолыгысты баслаятып, район аькимбасы Мухтарбий Аджеков Ногай районына республика власть органлары маьне бермейди деп айтув дурыс тувыл, олар колыннан келген шаклы коьмек эткенлер эм эндиги де этедилер деди. Онынъ айтувы ман, тек янъыларда республика Оькиметиннен район бюджетине 20 миллион маьнет акша йиберилди. «Сол акша ман биз балаларды тамакландырувга керекли азык-туьлик, кыйын ак, коммуналлык буйымлары бойынша йыйналган борышларды ябамыз. Ювык арада биз борышлар соравын толы кебинде ябаякпыз. Болса да бизде аьли де коьп маьселелер бар, эм солардынъ акында буьгуьн ойласпага йыйылганмыз», – деди М.Аджеков. 
ДР Экономика эм территориаллык оьрленуьв министрининъ куллыгын юритуьвши Раюдин Юсуфов соьзининъ басында ок: «Ногай районы Дагестан уьшин Дагестанды туьзуьвши район болады. Сол себептен республика Ногай районына маьне бермей болмайды», – деп белгиледи. Ол солай ок районнынъ алдынгы етекшилерининъ куллыгына да оьз белгисин берди. 
Оьткен куьнлерде, онынъ соьзине коьре, район бюджетине республика бюджетиннен косымша эсапта тагы да 23 миллион маьнет акша йиберилген. Сога карамастан, район бюджетининъ йыйылган борышлары 90 миллион маьнеттен де артады, деди ол. Р.Юсуфов йыйылганларга борышлар ман байланыслы материалларды район прокурорына йиберинъиз деген кенъесин берди. «Калып турган район бюджетининъ борышларын ябувды биз келеяткан йылдынъ республика бюджетине калдырдык. Соьйтип Ногай районы бойынша туьзилген финанс маьселелери шешилди демеге керек», – деди ол. 
Муннан сонъ министрдинъ куллыгын юритуьвши келеяткан 2018-нши йылдынъ республикалык бюджетинде социаллык маьнелиги болган курылыслар эм куллыклар уьшин инвестициялар каралмаганын билдирди. Тек Орта-Тоьбе авылындагы школа курылысын кутарувга, бу авылга эм Шумлеликке табиат газды ювык арада еткеруьв маьселелери шешилеегине сендирди. 
Р.Юсуфов Ногай районында кадрлар политикасы бойынша да хыйлы соравлар барын белгиледи. Онынъ соьзи мен, кайсы район организациясына кайдай етекши айырылса да, ол сорав район аькимбасы ман кенъесилип шешилмеге керек. 
Муннан сонъ соьзди ДР Савлык саклав министрининъ куллыгын юритуьвши Танка Ибрагимов алды. Ол Ногай район ЦРБ-на ызгы йылларда министерство ягыннан дайым да коьмек этилинип келгенин айырып белгиледи. «Айтпага, Шамиль районынынъ эмлев биригуьвине йылга 126 миллион маьнет акша шыгарылса, Ногай районынынъ ЦРБ-на 167 миллион маьнет шыгарылган. Тек сол шаклы карыжды ким эм кайтип шыктажлайтаганы артыннан министерство тергеп болмайды. Ногай ЦРБ бас врачы бу ис орынына беркитилди, неге десе сол заманга онынъ билими де, ога язылган характеристикасы да оны бу ис орынына беркитуьвге келисли болган. Баска районлардынъ мысаллары бойынша мен бас врачты 24 аьдемнен туьзилген комиссия сайлайтаганын билемен. Сонынъ уьшин тийисли билими эм сулыбы бар аьдемлер сондай конкурс комиссиясына оьз документлерин аьзирлеп берсинлер», – деди Т.Ибрагимов, Ногай ЦРБ бас врачы эндигиси конкурс негизинде сайланаягын билдирип. Р.Юсуфов, эндиги йылда республикада авыл хозяйстволык маьнелиги болган ерлерди тергев бойынша боьлик ашылаягын билдирди. Ол коьшимли малшылык ерлерин кулланув бойынша туьзлик районларынынъ яшавшыларында коьп соравлары барлыгын белгиледи. Соны ман байланыста йолыгыста район яшавшысы Каирбек Тангатаров, район администрациясынынъ Ямагат советининъ председатели Эльмурза Саитов оьз соравларын бердилер. Э.Саитов Ногай районынынъ ерлерин коьшимли тав хозяйстволары ман бирге конъысы биздегиндей туьзликтеги Кизляр эм Тарумов районлары да бийлеп койганлары акында соравды коьтерди. Р.Юсуфов, сондай сорав дурыс салынганын белгилеп, бир ай ишинде сога явап берилеегине сендирди. Коьтерилген сорав бойынша оьз ойын район Ясуьйкенлер советининъ председатели Рашид Мурзагишиев те билдирди. «Язда болып оьткен Савлайроссиялык ногай халкынынъ съездин уйгынлавга мине бу сорав себеп болды. Ер соравы – ол кайсы заманда да социаллык яктан оьткир сорав болады. Сол сорав таза кепте, халкка коьринисли аьлде шешилмеге тийисли. Энъ де маьнелиси сол, биз оьзимиздинъ тувган еримизде аз санлы халк болып калмага суьймеймиз. Мине бу сорав бизди баьри заттан да бек кыйнайды», – деп белгиледи Р.Мурзагишиев. 
Йолыгыста Ногай ЦРБ-нда коррупция ислери орын табатаганы акында халк арасында коьп хабарлар юретаганы да белгиленди. Сол соравды оьзлерининъ шыгып соьйлевлеринде Р.Мурзагишиев пен Куьнбатар авыл йыйынынынъ депутаты Рустам Адильгереев билдирдилер. Бу маьселеди ДР Савлык саклав министрининъ куллыгын юритуьвши Т.Ибрагимов бек авыр маьселе деп белгиледи. Болса да, онынъ ойына коьре, бу ерде бас деп ыршуветти алатаган тувыл, беретаган аьдемлер куьнали. Онынъ айтувы ман, республикадагы медицина учреждениелеринде коррупцияды тайдырув биринши борышлардынъ бириси болады. Р.Юсуфов эмленуьв учреждениелеринде коррупцияды тайдырув уьшин авырувлылар арасында сорастырув юритуьв керегин белгиледи. «Ол зат сизинъ колларынъызда. Районынъызда прокурор да бар. Ога аьризе язып беринъиз коррупция фактлары акында», – деди Р.Юсуфов. 
Йолыгыста кадрлар, коьшимли малшылык ерлерининъ экологиялык аьллери, район ерлерин бийлеп бараяткан шегертки, район авылларын газификациялав, сув ман канагатланув, кыйын акты заманында тоьлев, район эмленуьв учреждениелерининъ дарманлар ман канагатланувы, билимлендируьв, маданият, спорт пан байланыслы соравлар коьтерилди. Республика Оькимет ваькиллери соларга явапладылар. 
Йолыгыста «Шоьл тавысы» республикалык газетасынынъ бас редакторы Эльмира Кожаева, «Ногайский ЦРБ» учреждениесининъ бас врачы Фаризат Межитова шыгып соьйледилер. 
Йолыгыстынъ тамамында «Ногайский район» МО администрациясынынъ аькимбасы Мухтарбий Аджеков республика Оькимет ваькиллерине районга заман тавып келгенлери уьшин разылыгын билдирди, коьтерилген соравлар баьриси де республика етекшилерине еткерилеегине эм эпке коьре шешилеегине сендирди. 
М.Ханов.