Тарих беттен алып караганда, сол куьн – ол 1612-нши йылда Козьма Минин мен Дмитрий Пожарскийдинъ етекшилиги мен орыс халкынынъ поляк баскыншыларына карсы бас коьтерип, сонъында Москвады босатувга каратылган ымтылувы басланган куьн. Сол куьннен сонъ Россияда навасыз, урыс-талас заманы кутылып, властьке Романовлар тукымыннан биринши патша – Михаил такка олтырган. 
Ама биз, коьплерге эндиги белгили болатаган тарих билдируьвлерине таянмай, аьлиги замандагы 4-нши ноябрьге кайтайык. Сол куьнди Россия халкынынъ бирлик куьни деп белгилевди тек РФ Государстволык Думасынынъ депутатларынынъ хыйлысы тувыл, солай ок орыс православный килсеси де макул коьрген. Соьйтип, 2004-нши йылдынъ ызында патшалык байрамларына тагы да биреви косылды. 
Соннан бери эндиги 17 йыл оьтип барады, эм ызгы йылларда халкымыздынъ патриот сезими оьр коьтерилгеннен болар, бу байрам, дурысында да, Россия яшавшыларын бирлестируьвши белгисине айлана береди. Бу байрам, солай ок биз тек биргелесип баьри кыйынлыкларды эм оравлыкларды енъмеге болаягымызга шакырады. 
Россиядынъ халк бирлигининъ куьни – ол бизим уьйкен патшалыгымыздынъ баьри гражданларына оьзлерин бир уллы халк экенин анъламага эм сезбеге деп беркитилген байрам.