Оьз яшавына разы хатын

Атасы Атабай туькенде ислейтаган эди, анасы Мутли уьй бийкеси болып, ас асып, балаларды карап уьйде турган. Алимовлардынъ аьелинде ялгыз кыз болганга болса ярайды, атасы оьлетаган эди кызы уьшин. 1943-нши йыл атасы каты мараздан оьлип кетти, ол коьп шалысты давга кетпеге, ама оны авырувына коьре согыска алмадылар. Давга уьйкен аданасы Абдулади де кетти, ол йигитлерше согыскан Моздок каласыныныъ тоьгерегинде, давдан кайтып келип, тек бир йыл яшады, яралары авыр болган. Алев Атабай увылы Алимов (яткан ери ярык болсын) коьплеген йыллар редакцияда иследи, ол кайдай йылувлык пан абасы акында айтатаган эди. Эсенбике-абай да бек суьетаган эди оны, олар бир-бириси мен маслагатласып туратаган эдилер. Кишкей аданасы Орак аьли Терекли-Мектебте яшайды. 

Кыйынлы согыс йылларда Эсенбике Атабай кызы кишкей болса да, кайтип немец аьскершилери келгенин, кайтип бомбалар туьскенде, артта туратаган Оьтемис Сатыровтынъ уьйининъ артындагы куьлтоьбеде ясырынып ятканын, атасынынъ дуныядан кешкенин, барып  кумаршык йыйнаганын эсинде саклайды. Анасы Мутли оьзининъ уьш баласын, давда оьлген аданасынынъ эки баласын да саклаган. Соьйтип, сувык болса да, ашлык болса да, олар татым болып яшадылар.  Педучилищеде окыган йылларда стипендиясын йыйнап, аданасларынынъ биревине костюм алганын айтады кыскаяклы. 

Бирге окыган тенълерин де эскереди Эсенбике-абай – Узбек Мурзаев, Джалалдин Шихмурзаев, Якуб Кулунчаков. 1957-нши йыл педучилищеди окып битирип, оьзининъ тенъи Казгерей Абубекеров  пан оьз бактысын байлаган.  Олар бала заманнан бирге, кызга ол йок ерден окув китаплер аькелетаган болган, Эсенбике-абай куьлемсиреп эсине алады, мени мен бирге окыяк болып, Казгерей Бектемир увылы экинши йылга калган болган. Бек ярасык эм ийги яшав яшадылар Абубекеровлар, уьш бала оьстирдилер. 

Буьгуьнлерде аталары йок болса да, онынъ яркын келбети, саьбийлерине савкатлаган суьйими дайым балаларынынъ, йиенлерининъ юреклеринде. 

Коьплеген йыллар иследи окытувшы болып Эсенбике Атабай кызы, Терекли-Мектеб, Куьнбатар, Червленные Буруны мектеблеринде балаларга билим берди. Казгерей Бектемир увылын кайда ислемеге йиберсе, сонда хатын да кететаган эди. Карасув авылында янъы ашылган балалар бавында етекши болып иследи. Биринши орынга аьр заманда куллыкты салып, Эсенбике Атабай кызы куллыктан бир де кажынмаган.  Соьйтип, исинде бириншилердинъ сырасында  болган хатын буьгуьнлерде кызыклы этип оьзининъ аьрекети акында хабарлайды. 

80 яс аз тувыл, сол йыллардынъ ишинде болган оьзгерислерди эсинде саклайды Эсенбике Атабай кызы. Олардынъ биревлери мунълы, биревлери яркын. Сондай оьзгерислерден бизим яшавымыз туьзиледи.

– Ана – энъ де ювык аьдемимиз. Биз, онынъ аьвлетлери, ол айлак танъ, бавырмалы аьдем, кайсы ерде болсак та, биз ога дени сав болсын, оьмири узак болсын деп тилек тилеп турамыз, дейди баьри ювыкларынынъ атыннан анасына коьп ийгиликлер йорап, кызы Фаризат.

Биз де сыйлы ясуьйкенимизге берк ден савлык, коьплеген йыллар эм таьвесилмес ийгиликлер йораймыз.

Г. Бекмуратова.

Суьвретте: Э.Абубекерова.