Элбетте, сосындай журналды тек алал эм юмарт аьдем туьзбеге тийисли…
Журнал Аскербий Суюновичтинъ коьп йыллар ойлаган, кеше-куьндиз тынышлык бермеген, уьмитлеген, каьрлеген мырады… Сол зат акында белгили шаир-композитор, язувшы Байдымат Кечеруковадынъ хабары шайытлайды.
«Аскербий Киреев пен мен 1985-нши йылдынъ сонъгы куьнлеринде, язувшылардынъ йыйылысында танысканман. 1986-ншы йылда мен биринши кере ногай газетадынъ редакциясында конакта болдым… Соннан бери йылда да газетага языламан, аьр номерин телезип саклайман, онынъ басыннан сонъына дейим тешкеруьвли окып шыгаман.
«Юреги онынъ сезгир» деп аталган макаласында Байдымат Кечерукова булай язады: «Аскербий Суюнович туьрли миллетлердинъ арасында дослыктынъ коьпирлерин курувшы болады. Ол орыс, абаза, авар, карашай, шеркеш, кыргыз, казах, каракалпак, кумык эм оьзге миллетлердинъ тиллеринде шыккан ятлавларды ногайшага коьширген…
32 йыл артта шаир юрегиндеги сырларын ясырмай, Байдыматка айткан. Элбетте, эки шаирдинъ ойлары, мыратлары бирдей болганлар. Аскербий саьбийлерге деп аз китаплер шыгатаганына ызаланган, оларга деп суьвретлер мен келбакланып журнал баспалав, телевидениеде юбантув эм билдируьв беруьвлерди уйгынлав, ерли миллет эртегилери бойынша мультфильмлер шыкса экен, деген ойларын дайым айтып турган. Соьйтип, эки шаир, савлай яшавларын, зейинликлерин балаларга берген аьдемлер, бир тилде соьйлегенлер. 1986-ншы йылда болган йолыгыстынъ акында Байдымат Кечерукова оьктемсип хабарлайды.
Эм мырадына етуьв уьшин йолы кыйын эм узак болса да, Аскербий Киреев «Маьметекей» журналын халкына савгалады, бир неше йылды номерден-номерге ыспайлап, иштелигин байытып турды, сонъ ак юректен редакторлык куллыкты Асан Наймановка берди. Буьгуьнлерде, Аскербий салган дережесиннен туьспей, Асан Найманов эм Римма Утемисова «Маьметекей» журналын энъ йогары белги бергендей этип шыгарадылар. Керуьв Кавказда бизим журналымыз сапаты ман (келбакланувы, иштелиги) энъ ийги журналлардынъ санында.
Бу йыл «Ногай давысы» газетамыз 80 йыллык мерекесин белгилейди. Элбетте, сав йыл бойынша газетамыздынъ акында, куллык эткен журналистлер эм редакторлар акында эстеликли хабарлар болаяклар. Язувшылар, шаирлер эм журналистлер сосы сынъар газетамызда калемлерин оьткирлегенлер, сулыпларын оьстиргенлер. Аскербий Киреевтинъ мерекеси де суьйген газетасы ман бир келеди. Онынъ акында коьп ийги соьзлер айтылаягына шекленмеймен.
Газетадынъ буьгуьнги бас редакторы Алтынай Атуова булай хабарлайды: «Журналистика факультетин кутылган сонъ, Ленинград университетинде куллык этпеге амал бар эди, ама мен тувган еримге кайтпага суьйдим. 25 йыл артта, 19-ншы январьде, биринши кере орыс тилинде янъылыклар бермеге мени алдылар. Туьнегуьнлерде бизим ерли телевидение мерекесин белгиледи».
Куллыксуьер, абырайлы, танъ эм суьйдимли кыскаяклыды «Ногай давысы» газетасынынъ бас редакторы этип 2002-нши йылда салдылар. Биринши куьннен алып, Алтынай Атуова Киреевтинъ ярдамын сезеди. Боьтен де, сулыплы журналисттинъ танълыгы, аьдемшилиги, арымай-талмай суьйген исине бет беруьвин редактор сонда ок анълайды. Редактордынъ орынбасары болып уьйкен сулып алган аьдем, билгенин кызганмай, ак юректен ярдам этпеге аьзирлиги Киреевти шынты аьдем, насихатшы экенин суьвретлейди.
Макаламды кутыла берип, мен эсиме орыс йырдынъ соьзлерин аламан, коьшируьвим ондай ийги болмаса да, язайым:
«Тувар бар болса – туваршы бар, шаркынъ бар болса – ишинде янынъ бар, абытынъ болса – ызларынъ бар, каранъалык болса – ярыклык та бар». Тувра соьзлер!
Аьр аьдем, яшай турып, кайдай да бир аьруьв коьримге тийисли ыз калдырмага керек…
Аскербий Киреевтинъ баьри эткен затлары ногай халкы яшаган шаклы тураяклар. Ол бизим яшавымызга бала шагымыздан алып киреди эм оннан савлай яшавымызды бийлеп алады. Неге десе Аскербий Киреевти биз оьзимиз балалай окып баслаймыз, сонъ – балаларымызга… Аскербий дайым бизи мен!
Бу куьнлерде ога суьйимимизди, сыйлавымызды, разылыгымызды айтпага заман келди…
Л. ДЖЕЛКАШИЕВА,
Черкесск каласы. РФ журналистлер Союзынынъ агзасы, РФ сыйлы окытувшысы.
