«Мен – ногайман, эм ногай тил меним ана тилим!»

      Тоьгерек столды Сафият Мамбетовна – газетамызда баспаланган Никита Уразакаевтинъ «Мен ногайман, ама ногай тил меним ана тилим тувыл» деген макаласын окып баслады. Ол балаларга макаладынъ авторы ким экенин, онынъ атасы Владимир Уразакаев Ногай районда белгили суьврет алувшы экенин, аьрекет эткен йыллар ишинде ол кайдай бай материал йыйнаганын эм аьзирлегенин айтты. Окылган макала балалар арасында уьйкен эрисуьвлер тувдырды. Олар ногай балалар оьзининъ ана тилин ногай тил деп санамаганлары ман разы болмаганларын айттылар.

      Тоьгерек стол хабарласув аьлде оьтти. Шара катнасувшылары туьрли мысаллар келтирип, ана тилимиз кыйын аьлде экенин белгиледилер. Олар ана тилин балалар билмегенине, окымага суьймегенлерине ата-аналарды куьналедилер. Коьп ата-аналар балаларына айлак эрте телефон алып, ойнатып коятаганын, олар ман ногай тилинде соьйлемейтаганларын, уьйретпейтаганларын айттылар. Шара катнасувшылары кишкей класста окыган бебелери ногайша окып болса да, окыганын анъламайтаганларына тынышсызланувын билдирдилер. Солай ок окувшылар Расул Гамзатовтынъ «Эгер танъла меним тилим йок болса, буьгуьн мен аьзирмен оьлмеге» деген соьзлерин эслерине алдылар.

     Тагы да шарада ногай тилдинъ ярасыклыгы, бай фольклоры, язувшыларымыздынъ терен ойлы шыгармалары бар экени акында айтылмай калмады. Соьйтип 10-11-нши класс балалары кишкей класстагы балалар ман тек ногайша соьйлемеге, олардынъ атааналарынынъ катнасувы ман тоьгерек стол озгармага мойнына алдылар. Тоьгерек стол балалар уьшин бек пайдалы болды. Ана тилсиз бизим халкымыздынъ, балаларымыздынъ, уныкларымыздынъ келеектегиси йок. Саклайык ногай – ана тилимизди. Яс несил арасында тилди саклавда оьз уьлисин косканларга уьйкен разылык.

Н.Кожаева.

Суьвретте: тоьгерек столдан коьринис.