«Ятлавларым мени мен яратылынмаган…»

      Янъыларда Махачкалада оьткен «Дагестанды оьрге коьтергенлер» деген 2-нши республикалык конкурс-фестивалинде Ногай патшалык драмтеатры катнасып, «Кадрия» спектаклин коьрсетти. Мунда республикамыздынъ 9 театры ортакшылык эттилер, Ногай драмтеатры ийги дегенлердинъ сырасында болып, эки дипломга тийисли болды, айтпага: «Дагестан Язувшылар союзынынъ» эм «Катнасканлары уьшин». «Кадрия» спектаклинде ногай халктынъ оьктемлиги Кадрия Темирбулатовадынъ балалыгы, яслыгы коьрсетиледи.

      Шаир кыздынъ ролин Мадина Бийболатова, онынъ атасындыкын – Фазиль Оразбаев, анасындыкын – Оразбике Кокоева, кыймасынынъ – Гульнара Аджатаева ойнадылар, юритуьвшилер Бриллиант Нургишиева эм Алимхан Джалалов болдылар. Композицияда юритуьвшилер Кадриядынъ яратувшылыгы ман, иш дуныясы ман, онынъ заманы ман, яшавында болган маьнели оьзгерислер мен таныстырадылар. Мунда шаирдинъ балалыгыннан, солай ок яслыгыннан мунълы эм юрекке тийген кесеклери аз тувыл эди, айтпага: Москвага йолланганда, атаанасы ман аманласканы, элимиздинъ бас каласына келгени, яваплы, ама коьп коьзяслар тоьктирген суьйими. «Биз Кадриядынъ ишки дуныясын, суьйген халкынынъ коьбисине белгили болмаган касиетлерин коьрсетпеге ниетлендик. Олай дегеним, ногай халкынынъ эсинде шаир кыз ярасык, танъ, йигерли кыскаяклы болып калган, ама соны ман бирге Кадрия баьри затты юрегине ювык алатаган, бек юмсак аьдем болган. Онынъ кыйналган, кайгырган куьнлери де аз болмаган.

      Белки, мени коьп аьдемлер анъламас, мен сол спектакльди салаяктан алдын онынъ бек коьп ятлавларын, баьрин де окып шыктым десем де, оьтирик болмаса ярайды. Онынъ мунавдай сыдыралары бар: «Яшав, сен меннен баьри затты да ал…», олай кыйналмаган аьдем айтпайды. Соны ман бирге шаир кыздынъ аьлемет зейинлигин белгилемей болмайман. Ятлавлар язганлар сырасында бир -бирине келискен сыдыраларды излегенлер де болады, К.Темирбулатовага ятлавлар оьзлери келген, ол ойланмаган. «Ятлавларым мени мен яратылынмаган, мен олар ман яратылганман», деген сыдыраларын окыганда, сол аян коьринеди. Каравшылар сырасында баска халклардынъ ваькиллерине эм тоьрешилерге анъламлы болсын деп, спектакльде Кадриядынъ орыс тилине коьширилген коьп ятлавлары айтылды», – деди Байсолтан Атагишиевич оьз соьзинде.

      «Кадрия» композициясына 2-нши республикалык конкурсфестивалининъ жюри агзалары йогары белги бердилер. Жюри председатели театраллык критиги, журналист, Москва эм Москва областининъ коьплеген театраллык шыгармаларынынъ обозреватели Павел Подкладов композицияды карап, булай деген: «Мен бу спектакльди карап, ногай шаири Кадрия Темирбулатовадынъ яратувшылыгын бек яраттым эм суьйдим. Буьгуьн мен биринши кере онынъ акында эситтим, аьли болмаса, ятлавларын бир де окымаганман. Эндиги парызлы окырман. Мен Кадриядынъ ятлавларын эситип, оларды орыс шаири Марина Цветаевадынъ ятлавларына ювык экенин анъладым».

     Солай ок россия театроведы, Россиядынъ ат казанган саниятлар аьрекетшиси Гулизар Султанова да спектакльден тура оьзининъ ийги ойларын айткан. Ногай район яшавшыларынынъ да карагыс айдынъ ишинде бу спектакльди коьрмеге амаллары болаяк. Мен сол куьнди шыдамсыз куьтемен.

Н.Кожаева.