Синъген меним тамырыма, каныма…

Ногай районынынъ орталык китапханасынынъ куллыкшысы Сапихан Зартувовна Курпаева Кадрия атындагы мектебтинъ окувшылары ман, конакка фольклоршы Тагир Ажакай увылы Акманбетовты шакырып, бир аьруьв йолыгыс озгарды. Ногай халкымыздынъ белгили фольклоршысы Тагир Акманбетовтан баскалай, йолыгыста йыравшы йигитимиз, аьр бир аьдемнинъ коьнъилин коьтеруьвшиси Бегали Куруптурсунов та бар эди. Ол болса, туьрли темаларга йырлар йырлап, тынълавшыларды да йырлатты.

Тагир Акманбетов коьп кызыклы хабарлар айтты. Балаларга оьз китаплерининъ туьзилуьви акында, бир неше юмакларды айтып, явапларын да куьтти. Бу ерде балалар да оьзлери билген такпакларын, айтувларын да айтып кеттилер. Шарады уйгынлавшы эм юритуьвши Сапихан Курпаева балалар ман «Мен баслайым, сен кутар» деген ойынды да ойнады. Олай дегенимиз, Сапихан Зартув кызы такпактынъ басын айтады, балалар кутарадылар. Бу ойынлар балаларга бек пайдалы, неге десе такпаклар тилдинъ байлыгын, оьткирлигин коьрсетеди, солай болганда, авызлама яратувшылыкты билген баладынъ тили де шебер эм шешен болады, ол тувган тилин де мутпас.

Шарадынъ басында «Яслык» яслар орталыгы ман уйгынланып, озган ятлав окув шарасынынъ енъуьвшилери эм призерлары Р.Колебаева, А.Аджимуллаева, А.Хасбулатова, А.Толемишев, Д.Мамутов оьзлерининъ ятлав окув оьнерлерин коьрсеттилер. 

Шарадынъ барысында кишкей Роза Колебаевадынъ сарын йырлав оьнерин де коьрдик. Ол оьзи кишкей болса да, йыйылганлардынъ коьнъиллерин оьрге коьтерди, Розадай кызлар болган ерде бизим тилимиз де, маданиятымыз да оьлимсиз деп айтпага болаякпыз. 

Оьзининъ окувшыларына каратылган насихат соьзлерин тувган тилден окытувшы, тилимиздинъ сакланувына коьп куьш салып келетаган Мархаба Базарбай кызы Мансурова да айтып кетти. Ол баслап, сондай кешликлерди, шараларды уйгынлавшылар – китапхана куллыкшыларына уьйкен савболсынын айтты. 

– Биз тилимизди сакламага оьзимиз куьш салмага керекпиз. Мен анълайман, яшав аьллерине коьре, балаларымыз кырга ис аьрекетлерин бардырмага кетедилер, сонда балаларды да тербиялайдылар, оьстиредилер, сонда балаларымыз орыс тилинде сувдыратып соьйлеп те уьйренедилер, оькинишке, тувган якларга келгенде де олар уьйренген тилинде соьйлейдилер, атай-тетейлер де олар ман орыс тилинде соьйлеп, хабар юритедилер, ол зат дурыс тувыл. Биз тилимизди мутпага амал бермеге керек тувылмыз. Соьйлейик оьзимиздинъ тувган тилимизде. Тили бардынъ эли де, маданияты да бар. Тили болса, халк та бар деп саналады, – деди ол. 
Элбетте солай, тил сакланса, аьдет тутылса, миллет те миллет болып сакланар. Бизди боьри де емес, ийт те таламас.

Г.Сагиндикова.