Янъыларда Москва каласында ногайлардынъ спорт бойынша ярык эм коьптен саклаган оьзгерис – 2021-нши йылдынъ Ногай футбол лигасынынъ финал кезеги басланды. Спорттынъ эм яшавдынъ савлык кебин яйылдырув, футболды оьрлендируьв, ногай яслардынъ арасында регионлар ара байланысты беркитуьв, баска болып сондай шараларды озгарув йолы ман дуныяда яшайтаган ногайлардынъ савлайын да бирлестируьв – сол турнирдинъ бас мырады эди. Спорттынъ...
Черкесск каласынынъ Баспа уьйининъ алдында эстеликли амаллама озды. Ол «Маьметекей» журналымыздынъ биринши бас редакторы, Карашай-Шеркеш Республикасынынъ халк шаири, Россия маданиятынынъ сыйлы куллыкшысы, Карашай-Шеркеш Республикасынынъ маданиятынынъ оьрметли аьрекетшиси Аскербий Суюн увылы Киреевтинъ атын оьмирлендируьвге багысланган эди.
Ызгы йылларда республикада, сонынъ санында Ногай районында да, автомобиль йолларды курув эм ярастырув ислерине заьлимдей маьне бериледи. Ол зат анъламлы, неге десе йоллар аьдем яшавында, савлайы экономикада энъ маьнели орынлардынъ бирисин тутады. Элбетте, бу тармакта буьгуьнлерде этилинген куллыклардан эсе, эндиги де этилинееклери коьп, кайсы бир йолларга тап 30-40 йыллардан бери бир кере де ярастырув ислери...
Шегерткидинъ кайдай зарарлы экенин айлак та бизим яклардынъ эгиншилери бек аьруьв биледилер. Сонынъ акында бурынгы йырларда да аз айтылмаган. Аьли 2016-ншы йылдан алып шегертки Бажиган бетлерден бизим район ерлерине де кирмеге йол тапкан эди. Сол йылдан алып аьр йыл сайын бу зыяншыга карсы патшалык оьлшеминде аз куллыклар юритилмейди.
Аслык йыюв куллыклары кайсы заманларда да эгиншилердинъ энъ де кайнавлы эм яваплы заман шагы болып саналган. Сол вакытта авыл ерлеринде танъ каранъасыннан алып тап туьн ортасына дейим (аьлиги заманларда туьнлерде де) авыл хозяйстволык техникасы баьриси де эгин кырларды бийлеп алып, онъыс уьшин уьйкен ис куьресин юриткенлери коьплердинъ эслериннен кетпеген болар.
Конституцияды кабыл этуьв – ол кайсы бир элдинъ де демократиялы патшалыкты туьзуьв йолында этилинген маьнели абыты. Сонынъ уьшин де коьп ерлерде сол куьн байрам куьни эм сонынъ яшавшылары ман кенъ белгиленеди.
Дагестан Республикасында балалы аьеллерге республикалык бюджетиннен социаллык яктан коьтергишлев амаллары алынады. Соьйтип, регионнынъ Ис эм социаллык оьрленуьв министерствосы ман осал аьлде яшайтаган коьп балалы аьеллердинъ биринши класска бараяк балаларына бир кере берилетаган акшалай пособие тоьленеек. Бу тоьлев 2012-нши йыл Дагестан Республикасынынъ Оькимети мен беркитилген, неге десе аьлиги демографиялык аьллер осал эм коьплеген аьеллер айлак осал...
Ногай районынынъ сыйлы яшавшылары! Ногай районы бойынша Россия МВД боьлигининъ куллыкшылары районымызда коронавируслы юкпалы маразын кенъ яйылдырмас уьшин баьри куьшин де салып, оьз аьрекетин бардырады. Аьр бир участковый уполномоченный оьзине беркитилген япсарда уьй-уьй мен юрип, анълатув ислер юритеди, эгер сол ерде туькенлер болса, сатув-алув залында коьп аьдем болмага керек тувыл эм аьдемлер мен куллык этетаганлар...
Уьйде ясуьйкен аьдем бар болганы – наьсип. Ата-аналары сав-саламат болган инсанлар да бек наьсипли аьдемлер, оларга керекли заманда маслагат бермеге – ата, басыннан сыйпамага ана бар. Сондай ясуьйкенлеримизди орамда коьрсем, аманшылыгын билмеге ымтыламан, мага коьре, оларга ийги соьз де юрегине якын болады, коьнъилин коьтереди.
Аьлиги енъил болмаган заманда, он эм оннан артык йыллар узагында мектебти етекшилев тынышлардан тувылдыр. Сол тыныш болмаган ис аьрекетти бир иркуьвсиз бардыратаганлар бизим Дагестан Республикамызда, сол санда Ногай районымызда да коьп тувыл. Аьне солардынъ сырасына киреди буьгуьн биз соьз бардыраяк мектеб етекшиси Арухан Бегали кызы Байманбетова.
