Аьр бир аьдемнинъ яшавында суьйикли, ийги, оьмири бойы юрегинде калган окытувшысы болады. Оны ман аьдем, тек окувшы заманында тувыл, оьсип, тувган мектеби мен коьп йыллар артта аманласканнан сонъ да, юрегиндеги мен боьлиспеге болады. Танъ окытувшы дайым сени анълайды, неге десе ол окувшысынынъ куьшине дайым сенген эм оны коьтергишлеп келген. Суьйикли окытувшыдынъ коьмеги мен окувшы тийисли, намыслы кепте яшамага, оьз алдына мыратлар салып эм оларга етисип уьйренеди.

Нариман авылынынъ коьп окувшыларына яшавында бек пайдалы болган маслагатларын берип келеди Тагира Солтанбековна Асанова. Оны бек коьп балалар «меним суьйикли окытувшым» деп санайдылар, а мектебти кутарганлар эсинде эм юрегинде саклайдылар.
Тагира Асанова бала заманыннан алып, оьз яшавын дуныяда энъ де маьнели аьрекет пен – яс несилди тербиялав ман байланыстырмага мырат эткен. Уьйкен классларда Тагира Асанова Дагестан патшалык университетиндеги «Яс педагогтынъ школасында» билим алган. Почта ман борышлар алып, оларды толтырып йиберетаган болган. Сол да кызалактынъ келеекте байырлаяк кесписин сайлавга демевлик эткен. Червленные Буруны авыл мектебин уьстинликли окып тамамлап, Тагира Асанова Махачкаладагы патшалык университетининъ шет эллер тиллери бойынша факультетинде окыйды. Йогары окув ошагын 1985-нши йыл окып тамамлап, Тагира Асанова Батыр-Мурза авылында ислеп баслайды. Бир неше йылдан сонъ, оны Нариман авыл мектебине коьширедилер, эм мунда Тагира Солтанбековна окув эм тербиялав иси бойынша етекшидинъ орынбасарынынъ куллыгын юритеди. Ол А.Асанов атындагы мектебинде ислеген биринши куьнлеринде ога насихатшы болган эм коьп йыллар бирге куллык эткен ис йолдаслары сырасында – Асият Османовна Максутовады, Ису Кантемировна Зарманбетовады (яткан ерлери ярык болсын) белгилейди. Айырым йылувлык пан Тагира Солтанбековна оьзининъ кайынанасы, орыс тилининъ эм адабиатынынъ окытувшысы Зайрат Асановадынъ балаларды окытув эм тербиялав иси бойынша берген бек пайдалы маслагатлары акында айтады. Зайрат Закирзановна оьз келинине тыныш болмаган аьрекетте соьз колтыклавын эткен. Уьйкен куьез бен Тагира Асанова бу куьнлерде Нариман авыл мектебининъ атын айттырып келеяткан уста окытувшы Нурманбет Тангатарович Зарманбетовтынъ акында булай айтады: «Нурманбет Тангатарович Зарманбетов яратувшылык пан каьрлевши аьдем. Ога токтавсыз кайдай да бир туьрли аьлемет ойлар келеди. Ол, Леонид Якубовичке хат язып, савлай элимизге баьтир ердесимиз Алимхан Асановтынъ атын эситтирди, солай ок янъыларда Украинадагы спецоперацияда катнасып, ян берген Россия Баьтири Нурмагомед Гаджимагомедовтынъ эстелигине балаларга гуьл шешекейлер шаштырды. Мен Нурманбет Тангатаровичтинъ усталыгына, зейинлигине, яратувшылыгына токтавсыз сукланаман.
Тагира Солтанбековна педагогикалык ис аьрекетин толтырган 36 йыл ишинде бир неше несил выпускниклерин шыгарган. Олардынъ сырасында окытувшысынынъ йолын алып, бу куьнлер оны ман бирге ислеп турылар Э.Мурзаева, З.Нурлубаева, З.Джумаева, А.Эдильбаева, Э.Муталлапова, А.Янбаева, Д.Менлигулова эм коьп баскалар.
Тагира Асанова бир неше йылдынъ узагына шет эллер тиллерининъ окытувшыларынынъ методикалык биригуьвининъ етекшиси болган. Ол окытувда инновационлык технологиялар кулланув бойынша сулыбы ман боьлисер ниетте, ис йолдаслары – шет эллер тиллерининъ окытувшыларына дерислер эм практикалык ислер туьзеди. Ногай районынынъ шет эллер тиллерининъ окытувшыларынынъ илми практикалык семинарында оьз докладлары ман коьп кайта шыгып соьйлеген, уьйкен уьстинлик пен усташа ашык дерислер озгарган. Тагира Солтанбековна мектебте педконференциялар уйгынлайды. Онынъ етекшилиги мен окытувшылар аттестация оьтедилер. Солай ок завуч окытувшылардынъ усталыгын оьстируьв бойынша курслар оьтуьвлерине демевлик этеди. Окытув эм тербиялав иси бойынша директордынъ орынбасары тек окытувшылардынъ билимин оьстируьв куллыгына эс этип калмайды, онынъ етимислерге етискен окувшылары да аз тувыл. Олар туьрли савлайроссиялык олимпиадалардынъ эм конкурслардынъ республикалык эм муниципаллык кезегинде савгалы орынларды бийлейдилер. Тагира Солтанбековна оьзи де, туьрли конкурсларда катнасып, баргылы орынларга тийисли болган. Ол наркоманиядынъ алдын шалув бойынша тергев-излев ислерининъ республикалык конкурсында 2-нши орынды, «Билимлендируьв учреждениеде тербиялав исин уйгынлав» деген Савлайроссиялык конкурсынынъ «Авыл еринде билимлендируьв учреждениелер» номинациясында республика бойынша 3-нши орынды бийлеген. Солай ок илми-методикалык куллык бойынша етекшидинъ орынбасары Асият Шаникеева ман бирге «Дослык» программа ман «Лучшая школа с этнокультурным образованием и воспитанием» регионаллык конкурсында 2-нши орынды казанган.
Нариман авыл мектебининъ окувшылары ГИА сынавларды уьстинликли оьтедилер, сол бу мектебте билим беруьв йогары сапатлы экени акында айтады. Бу авыл мектебинде кайсы йылларда да билим алган окувшылар сырасыннан белгили язувшылар, композиторлар, суьвретшилер шыкканлар.
Янъыларда Уллы Енъуьв куьнинде Тагира Асанова оьзининъ сыйлы мерекесин белгиледи. Биз ога куллыгында уьстинликлер эм ис йолдаслары ман окувшылары сырасында казанган сыйы куьннен-куьнге оьскенин йораймыз.
Н.Эрежепова.
Суьвретте: Т.Асанова уныклары ман.