Етимислер де, етиспевликлер де бар

Ногай район администрациясында район активининъ коллегиялык йыйыны болып оьтти. Йыйыннынъ куьн йорыгына коьре, эки сорав ортага салынып ойласылды.

Коллегиялык йыйынынынъ «Ногайский район» МР турак уьй-коммуналык хозяйствосынынъ 2025-нши, 2026-ншы йыллардынъ куьз-кыс айларына аьзирленуьв бойынша борышлары акында» деген биринши соравы бойынша район администрациясынынъ архитектура эм ЖКХ боьлигининъ етекшиси Алибек Муллаев шыгып соьйледи.
Онынъ айтувы ман, быйылдынъ 1-нши июниннен алып котельныйларды, трансформаторларды, артезианларды, коьпирлерди ярастырув, яравсыз аьлге еткен сув эм электротармакларды янъыларына авыстырув яктан тийисли куллыклар этилинген. Соны ман быйылдынъ 1-нши ноябрине сол баьри ислер де этилинип биткенлер. 2025-нши, 2026-ншы йыллардынъ куьз-кыс айларына ЖКХ тармагын аьзирлев, авариялык запасты кеплендируьв, материал-техникалык ресурсларды сатып алув уьшин район администрациясы 9872,40 мынъ маьнет акша карыжын шыгарган.
Солай ок район ериндеги авыл поселениелери де 2025- 2026-ншы йыллардынъ куьзкыс айларына куллык этуьвге аьзир демеге керек. Солардагы пешлер, газ-электроканагатлав тармагы да яравлы аьлде ислейди.
Соны ман бирге айырым маьселелер де бар деп белгиленди. Олай дегени, электроярыктынъ куьши осал демеге керек. Артезианлардынъ сув агымы да тийисли нормага етиспейди. Кайбир авыллардагы бирер йолларга тас тоьселмеген. Районда баьриси 15 китапхана бар, солардынъ баьрисининъ пешлери де газ бан ислейдилер. Червленные Буруны авылындагы китапхана маданият уьйинде орынласкан, сондагы меканга байырлык ыхтыяры йоклыктан пешлер газ тармагына косылмаган. Бу авылда маданият уьйи йылытылмайды.
Баьри билимлендируьв учреждениелеринде де куьзкыс айларында куллык этуьвге аьзирлик коьрилген. Солардынъ баьрисининъ де пешлери табиат газдынъ куьши мен йылытылады, тек бир Уьй-салган авыл мектебине от ягувга деп 28 тонна коьмир мен 5 кубометр агаш отыны еткерилген.
Коллегия йыйынына ойласувга шыгарылган «Канагатлав стандартына коьре, Россия Федерациясынынъ Савлык саклав министерствосынынъ 202-нши номерли буйырыгы бойынша УБ, ВА, ФАП-ларды, фельдшер-акушер пунктларды медицина куллыкшылары ман 100 процентке канагатлав, ЖВНЛС эсабына коьре,
медикаментлер мен аьжетсизлев» деген экинши сорав акында Ногай ЦРБ бас врачынынъ эмлев бойынша орынбасары Зафира Куруптурсунова шыгып соьйледи.
Ногай ЦРБ учреждениеси ЖВНЛС эсабы ман келисли кепте медикаментлер мен толы кепте канагатланады. Озып бараяткан йылымыздынъ узагында 22 миллион 133 мынъ 552 маьнет акшага 1105 дарман препаратлары ман медициналык алатлары сатылынып алынган.
Баьриси ЦРБ-да 20 коьлик бар. Мобильли бригадалары 2025-нши йылдынъ басында туьзилген графикке коьре куллыкларын юритедилер. Быйылдынъ 10 айы ишинде 2 мобильли комплекслери 127 кере авылларга барганлар эм соларда 7995 пациентлерди тергегенлер.
Олардынъ ишиннен ПМК тергев сырагылары бойынша 1498 аьдемде биринши кере авырувлары барлыгы табылган. Докладшы уьйкенлер эм балалар арасында тез яйылатаган авырувлардынъ алдын   шалув куллыгы, прививкалар этуьв, эмлев шаралары акында хабарлады. Онынъ айтувы ман, бу ягыннан маьселелер де йок тувыл. Айтпага, кайбир яс аьеллер, балаларына керекли прививкаларды эттиртпейдилер.
«Тезлик ярдамы» автомашинасынынъ да авырувлы аьдемлерге кешигип келуьви орын табады. Куьшли авырыган аьдемлерди Махачкалага санитар
авиациясы ман йиберуьв уьшин сондагы эмлев учреждениелери мен соьйлескенше коьп заман кетеди.
Зафира Куруптурсунова ога берилген соравларга яваплады. Муннан сонъ доклад бойынша район ерине «Тезлик ярдамы» автомашина авырыган  аьдемлерге кешигип келетаганы, каты авырувлы аьдемлерди санитар авиациясы ман Махачкаладагы эмлев организацияларына еткеруьв соравлары ортага салынып ойласылды. Бу ерде Терекли-Мектеб авыл басшысы Марат Кулунчаков Кизлярдагы операторлар «Тезлик ярдамын» шакырганда, авырыган аьдемлердинъ тукымларын, атларын, орамлардынъ атларын янъылысы билдиретаганы эм соннан себеп медицина куллыкшылары кыйналатаганы акында билдирди.
Йыйыннынъ тамамында ойласылган соравлар бойынша тийисли токтаслар кабыл этилиндилер.
М.Ханов.