Уьстимиздеги йылдынъ курал айынынъ 27-нши куьниннен алып 31-нши куьнине дейим Бишкек каласында XX оьмирдинъ Уллы манасшысы Саякбай Каралаевтинъ 130 йыллык мерекесине багысланган «Дуныядагы халклар эпосы» деген VIII Савлайдуныялык фестивали уйгынланып озды. Фестиваль 2006- ншы йылдан алып аьдемликтинъ тарих-маданият асабалыгын сакламага эм таралтпага, солай болып, аьр кайсы халктынъ да миллетлигин коршаламага куьш салувда бирлесуьв ниет пен беркитилген. Шара Кыргыз Республика Президентининъ, Кыргыз Республикадынъ маданият, билдируьвлер эм яслар политикасы министерствосынынъ, СНГ катнасувшылары – Патшалык ара патшалыклар биргелес аьрекетлев бойынша гуманитарлык фондынынъ демевлиги мен уйгынланды. Фестивальдинъ авторы эм уйгынлавшысы Кыргыз республикадынъ ат казанган маданият аьрекетшиси Дамира Жумановна Алышбаева болады. Шарадынъ программасы бек бай эм кызыклы эди. Кенъ шарада Россиядан, айтпага, Дагестан, Алтай, Калмыкия, Тува, Сахадан (Якутия), солай болып, Азербайджан, Узбекистан, Туркменистан, Франция, Япония, Турция эм баска эллериннен ваькиллер ортакшылык эттилер. Кызыклы шара эки негизли кесектен, айтпага, туьрли маданият парадыннан эм «Универсальная природа эпоса: типология и базовые этнические модели» деген Халклар ара илми-практикалык симпозиумыннан туьзилген эди. Симпозиумда 32 эллериннен, сонынъ ишинде, Россиядан да, 56 аьлимлер катнастылар. Сол фестивальде ногай халкынынъ ваькиллери де ортакшыладылар. Симпозиум исинде катнаскан аьлимлердинъ сырасын Дагестан Республикасынынъ ат казанган илми аьрекетшиси, филология илмилерининъ кандидаты, Г.Цадаса атындагы ИЯЛИ фольклор боьлигининъ илми аьрекетшиси Фания Анварбековна Кусегенова да толтырды. Ол «Асият Кумратовадынъ бурынгы йырларды йырлав усталыгы» деген доклады ман шыгып соьйледи. Онда ол айырым эсти «Эдиге», «Шора баьтир» эм сондай баска – бизге дейим еткен коьпйыллык шаирлик халк яратувшылыгынынъ йогары художестволык кеплерине эм Асият Кумратовадынъ йырлав оьнершилигине эм кыскаяклыдынъ бурынгы йырларын толгав аьдетине каратты. Уьш куьн узагында орталык майданында аьр бир халктынъ кайтарылгысыз туьрли яклыгын ашык коьрсеткен белгили эпослардынъ эм дестанлардынъ уьзиклери сахнага шыгарылып коьрсетилдилер. Дагестан Республикасынынъ Ногай районынынъ Калинин авылыннан миллет саз алаты домбырада оьнерли ойнаган Эдиге Бегали увылы Куруптурсунов туьрли яклы маданият парадында, айтпага, «Лашын кус», «Ногайым», «Тогай сув», «Домбыра», «Ногай Эл» деген бурынгы йырларын йырлап эситтирди. Соьзсиз де сол «Дуныядагы халкларынынъ эпослары» деген фестивали аралык анълав эм саниятка ымтылысувда бирлесуьвге амал болувы ман, халклар ара шынты коьпири болды.
Г.Нурдинова.
Суьвретте: Фания Кусегенова эм Эдиге Куруптурсунов.