Аьр кайсы яратылган аьдемнинъ де бир суьйген иси, янына якын аьвликкени болмай болмайды. Аьвелгиден несилден-несилге берилип келетаган анъ-акыл
ойлар ишинде – аьр бир дуныя юзине энген инсан бир зат пан усындырылады: аягыннан Кудай хош коьрген – биювши, ювырапай, мыйыннан саламласкан – акыллы, тапкыр, аьким болады дейдилер…
Ушыны да бар, аьр кайсымыз да бир яктан талаплы боламыз, тек оьрленуьв осал болып, оьзимиздинъ бар билимимизди керекли тармак бойынша ашалмай калмага да боламыз.
Заман. Аьли яман тувыл. Яс аьдемде мырсатлар да коьп, эки туьрли яшав араларында оьскен аьдемлер (аьли орта ясларында аьел баслары сол шактыкы да боладылар) балаларына коьп затты бермеге шалысадылар: кайсы яктан болса да, билим, оьнерин оьрлендируьв…
Бир отыз йыллар артта яшав осал эди деп айтып болмаймыз, ама аьлигидей мырсатлар йок эди. Сол заманнынъ балаларына уьйкен коьрим ата-анасы болган. Олай дегеним, балалардынъ коьбиси уьйдегилер аьвликкен мен каьрлегенлер.
Айтпага, ата-анасы маданият пан каьр шеккен болса, соны ман, спорт пан болса, соны ман.
Азинет Арсланбий кызы Оразбаева (кыз тукымы Кунтувганова) оьзининъ атасынынъ суьйикли каьри – шатраш ойыны ман аьвликкен эм армаганда соны
оьрлендируьвден де арт таймаган. Бу куьнлерде онынъ ийги атын шатраш ойын суьювшилер араларында эситемиз.
Азинет бала шагыннан алып, бу спорт кебин янына якын деп санаган, ол бала болып, атасы ман бирге уьйде, сонъ мектеб йылларында, район, республика кезеклеринде оьткерилетаган сынасларда ортакшылык этип, савгалы орынларга тийисли болатаган эди. Оннан сонъ да аз заманлар оьтпедилер. Ногай районымыздынъ Терекли-Мектеб авылында тувып-оьскен кыздынъ алдында кенъ йол ашылды. Ол эки туьрли кеспи бойынша йогары билим алды, оьзи
де шоьлимизден армаганда яшавын баслады эм бардырады. Элимиздинъ сырт якларында ол оьз аьели мен яшайды, аьелде оьсетаган уьш ярасык кызлары да анасы эм нагашатайы суьйген эм ойнаган шатраш ойыны ман аьвлигедилер. Сырт якта оьтетаган бир шатраш сынасында да Азинет катнаспай калмайды десек, оьтирик тувыл, аьр кайсысында да ол биринши яде болса, кайсы бир савгалы орынды алады. Оьзи де аьлиги заманда шатраш ойынына балаларды
уьйретуьв мен каьрлейди. Азинет Арсланбий кызынынъ аты Сургут каласынынъ Пенсионлык фондында ийги таныс болады. Ол мунда он бес йылдан артык
заман аьрекетин бардырады. Сол иси де ога суьйген шатраш ойыны ман каьрлевге буршав бермейди.
– Мен яслай шатраш ойыны ман терен аьвликкенмен, бу ойынга суьйимди мага атам коьндирген деп айтпага болады. Аьли мен кишкей аьвлетим мен уьйде
олтыраман, соны ман бирге оьзимнинъ яслай суьйген каьримди оьрлендируьв ниет пен каладынъ бир мектебинде, шатраш ойыны бойынша косымша деристи юритемен, оннан баска болып, Сургут каласынынъ «Сила мысли» шахмат клубында тренер болып куллык этемен, – дейди Азинет Арсланбий кызы Оразбаева.
Куллыктан бос заманларын Азинет оьз аьелине, кызларына багыслайды. Онынъ оьзининъ кызлары да анасы ман бирге спорттынъ шатраш
ойын кебин бек яратадылар.
Уьйкен кызы аьлиги заманларда Тюмень каласындагы медициналык окув ошагынынъ студенти болады, оьзининъ янындагы ортаншы ман кишкей кызлары экеви де анасы ман сынаска шыгадылар. Алдында оларга тек уьстинликлерди эм тек енъуьвлерди йорайман.
Г.Сагиндикова.
Суьвретте: А.Оразбаева шатраш тактасы алдында.