Сен де кудагай, мен де кудагай…

 

Ногай районынынъ административлик орталыгы Терекли-Мектеб авылдынъ ортасында орынласкан халкымыздынъ Баьтирлер аллеясындагы ер участогын сув алувда. Себеби не десенъиз, мунда аьли де совет заманларында конъысы Х.Кумуков атындагы орамындагы артезианнан эндигиси парк ишинде орынласкан организацияларга, конъысы орамлардагы яшавшылар уьйлерине ер асты ман казылып салынган сув трубасы оьтеди. Заман
десенъ дуныядагы бир затты да аямайды, сонынъ ишинде темирден этилинген трубаларды да. Труба тозганлыктан тесилген эм соннан токтамай аккан сув тоьгеректеги тереклердинъ тамырларын босатып ширитуьвде. Соннан себеп мунда кыйын салынып оьстирилген тереклер куьшли
ел эскендей болса, тамыртумыры ман йыгылмага болады. Меним эсимде, 1990-ншы йыллардынъ басында Аллея янъы ашылганда, мунда бавшы болып ислеген акай сол тереклерди баладай этип карап, саьат-саьати мен мунда кирген айванларды кувып оьстиргени. Тек аьлиги соьзимиз бу агып турган сувды ким токтатпага керек деген сорав ман байланыслы.
Аьши, ким шешпеге керек экен бу маьселеди? Соны ман байланыста яны авырыйтаган аьдемлер Терекли-Мектеб авыл администрация басшысы Марат Кулунчаковка бу соравды бергенлер. Ол Баьтирлер аллеясы муннан бир неше йыллар артта авыл эсабыннан тайдырылып, Ногай район администрация эсабына коьширилген эм биз сога катыспаймыз деген явапты берди. Солай болганда район администрация алдына бу соравды салмага туьсти. Район администрациясынынъ айтувы ман, сол сув трубады муннан 60-70 йыллар артта аьлиги Баьтирлер аллеясы ишинде калган бир неше уьйлер, редакция, ол замандагы интернат, ювыктагы орамлар яшавшылары оьзлерине сув алмага деген ниет пен салганлар. Сол себептен, район
администрациясынынъ соьзи мен, бу соравды сол орамлардынъ яшавшылары шешпеге керек боладылар. Сондай явапты эситкен сонъ,
биз айтылган орамлардынъ яшавшыларына соравымызды караттык. Олардынъ соьзине коьре, аьлиги заманда сол сув трубасы оьтетаган ер
участогы Баьтирлер аллеясынынъ ишинде калган сонъ, ким сонынъ иеси ол эм бу сорав ман каьр шекпеге тийисли. «Аьдем бурынгы заман ман тувыл, буьгуьнги заман ман яшамага борышлы», – деди олар.
Соны ман соравымыз аьли уьшин авага илинип калады: уьш инстанциялардынъ биреви де маьселеди шешуьвди мойынына алган йок. Аьвелде халкымызда «сен де кудагай, мен де кудагай, арбады ким айдагай» деген халк соьзине коьре, кудагайларымыз аз тувыл, тек арбады айдагандай аьдем табылмай, сорав бир еринде тура береди. Сув болса «кудагайлар оьзлери ара тил тапканша ага берейим» деп оьз огырына ага береди…
М.Ханов.
Суьвретте: Баьтирлер аллеясында тесилген сув трубасы.
Материал баспага аьзирленип турганда ТереклиМектеб авыл басшысы Марат Кулунчаков коьтерилген сорав шешилуьв уьстинде экенин билдирди. Онынъ айтувы ман, авыл администрациясы ман район администрациясы маьселеди биргелесип ойласкан сонъ, Баьтирлер аллеясынынъ ер участогы ман озатаган сув трубадынъ шириген кесегин янъы пластик трубасына авыстырмага токтасканлар. Сорав ювык арада шешилеек.