Ата-бабаларынынъ асабаларынынъ тувган эм яшаган ери – конаксуьер эм онъайлы Ногай районымызда янъыларда Турция элининъ Анкара каласында яшайтаган ногайлар конакта болдылар.
Олар Махачкалада оьткен Халклар ара хатынлар форумында Россия ногайларынынъ Федераллык Миллет маданият Автономиясынынъ Оьр советининъ Президиумынынъ агзасы, Янгурчи Аджиевтинъ куьш салувы ман катнасып, ногай халкынынъ маданияты ман танысар ниетте муниципалитетке онынъ етекшилиги мен келдилер. Конакларымыз – Анкарадагы Ногай диаспора етекшиси Омер Актюрктинъ хатыны Зайнап Актюрк пен увылы Мехмет Актюркти, Ногай диаспора етекшисининъ коьмекшиси Сервер Айтар ман хатыны Джемиле Айтарты, солай ок Германия элиндеги ногай ямагатлыктынъ етекшисининъ хатыны Джемиле Охранды район администрациясында район аькимбасынынъ орынбаслары Рашид Шангереев эм Мурат Шадиев, район Депутатлар Йыйынынынъ председатели Алибек Менласанов, «Шоьл тавысы» республикалык газетасынынъ бас редакторы Эльмира Кожаева йолыктылар. Мунда берекетли сыпыра тоьгерегинде халкымыз, тил мен байланыслы маьселелер, ортак тамырымыз акында йылы хабарласув барды. Конаклар узак ерге тувыл, оьзлерин тап тувган уьйине келгендей этип сезетаганын билдирдилер. Эльмира Кожаева Турция элинде ногайлар яшаган авылларда болганы акында айтты. Бу куьн сол элде яшаган 5 400 000 ногайлардан тек 3 миллионы маданиятын эм аьдетин тутатаганы да белгиленди. Солай ок йолыгыс катнасувшылары бу куьн Россия эм Турция етекшилери Владимир Путин мен Реджеп
Эрдоган эллеримиз арасындагы татымлыкты сакласынлар деген мыратларын айттылар. Конаклар уьйкен ян авырувы ман олар яшаган калада мектеблерде ногай
тилининъ дерислери болмайтаганын да айттылар.
Янгурчи Аджиев янъыларда муниципалитетке Кыргыз Республикасыннан келген конакларыннан Ногай район аькимбасына савкатка калдырылган «Манас» баьтир эпосынынъ акында китаплерин еткерди. Анкарадагы Тюрксой организациясыннан Гульнара Аджатаевага 17-нши ногай курылтайында катнасканы уьшин Сый
грамота тапшырылды.
Бу куьн конаклар «Айланай» патшалык фольклорэтнографиялык ансамблинде, ногай патшалык театрында, «Шоьл тавысы» республикалык газетасынынъ редакциясында, ерли музейде болдылар. Оларды «Айланай» ансамблининъ солистлери меканынынъ азбарында «Тувган элим – Ногай Эл» деген йыры эм биюв мен карс алдылар. Сонъ ДР ат казанган маданият куллыкшысы Фатима Нурлубаева эм Залимхан Койлебаев оларга биюв кийимлерин коьрсетип, аьр бирисининъ акында хабарладылар. Акшалув биюви конаклардынъ юрегине етип, туьрли сезимлерин козгаганын олардынъ коьзяслары билдирди. Сонъ Бурлият Нургишиева эм Райганат Оразбаева ногай театрынынъ курылувы, оьрленуьв йолы эм куллыкшылары акында кызыклы аьлде айтып кеттилер. Конаклар да оьз оьнерлерин коьрсеттилер, айтпага Мехмет Актюрк домбырада ойнады, оьзек те, сол бизди куьезлендирмей болмады. Залимхан Койлебаев домбырада ойнап, «Лашын кус» йырын йырлады. Онынъ занъыраган тавысы домбырадынъ сеси мен бирге йыйылганларды юзйыллыклар артка аькетип, халкымыздынъ уллылыгын коьрсеткендей болды.
Ногай йигиттинъ юрегиндеги оьз халкына, онынъ маданиятына каратылган уллы суьйими эм соларды сакламага уьйкен аваслыгы, элбетте, баьрин де сукландырды.
«Шоьл тавысы» газетасынынъ редациясында Эльмира Кожаева алдынгы бас редакторы шаир Магомет Кожаевтинъ яратувшылыгы, «Кадрия» эм «Алданганлар» фильмлерининъ туьзилуьви эм газетадынъ бу куьнги иси акында конакларга айтты. Ол конакларга бурын бизим тетейлер кулланган куьмис билезиклер мен кулакшынлар савкатлады.
Сонъында конаклар «У Гульзары» Конак уьйинде сыйландылар, олардынъ алдына миллет зияпетлери салынды. Турция элинде яшайтаган халкымыздынъ ваькиллери Ногай районда болып, конакларды уьйкен сый ман йолыгув эм баска бурынгы аьдетлери йойытылмаганын, бай маданиятымызды, оны саклав уьстинде ислейтаган оьз халкын суьйген талаплы аьдемлеримизди коьрип, юреклери оьктемликке толган эм халкымыздынъ тамыры терен эм берк оьрленгенин де анълап, онынъ келеектегиси мен ярык мыратлар байланыстырган боларлар.
Нурият Кожаева, РФ Журналистлер союзынынъ агзасы.
Суьвретте: йолыгыстан коьринис.
