Буьгуьн П.С. Гамзатова атындагы ясав саниятлар музейинде "Батыровтынъ эстелигине" деп аталып, выставка аьрекетлеп баслаган. Сраждин Батыров - Дагестан художестволык Джемал атындагы училищесининъ выпускниги, Россия суьвретшилер союзынынъ агзасы, Дагестан ат казанган саниятлар аьрекетшиси, савлайроссиялык, республикалык, зоналык выставкаларынынъ катнасувшысы. Сраждин бизим ногай халкымыздынъ биринши суьвретшиси эди, ол оьз халкын, маданиятын суьйген, оьрге коьтерген ногайдынъ шынты увылы эди.
Меним юрегим де буьгуьн оьктемликке толды. Каравшылар алдына салынган картиналар (олар 21 эди) - айырым яшав аьр бириси. Мага коьре, олар баьриси бирге косылып - меним уллы халкымнынъ уллы увылынынъ яшавы. "Балалыктан", "Эскеруьвлер ямгыры", "Албаслы", "Кадриядынъ портрети", "Ортеке", "Конакта", "Туьединъ шакырувы", "Отта", "Кетип бараяткан" эм баскалар мени куьшли сезимлерге орадылар. Мага, ясав дуныясында кеспилик усталыгым болмаган аьдемге, аьр бир картинага салынган маьне ашылды эм коьринди.
"Эскеруьвлер ямгыры" картина алдында узак заман карап турдым. Бир кишкей кесек заманга мага сол ямгыр астында мен эм меним аданасым тургандай болып коьринди. Художник пен салынган аьр бир бояв сызыгы мага таныс эди, юрегим эскеруьвлерден мунълы болды. Музейдинъ куллыкшысы (ол оьзин Елена деп айтты) меним сол картина алдында катып калганымды коьрип, оьз хабарын айтты. Бала заманда олар авыл еринде яшаптылар эм аданасы ман (оннан уьш яска уьйкен) ямгыр астында коьп юргенлер ювырып яланъаяк. Музейге келгенлердинъ бириси де, картинады коьрип, бу бизим балалыгымыздан келген картина деп айтканын эскереди хатын.
Меним яныма бек тийди "Кадриядынъ портрети". Кадрия ак коьйлек кийип олтыры. Художник Аьжел тынысын сезеди, ювыклаганын коьрсетеди. Кадриядынъ ак коьйлеги, терезеден коьринип турган ясыл тереклер, ушып юрген куслар - ол Яшав. Ама Кадрияга карап созылган коллар, баска терезеден карап турган каранъалык - ол Аьжел.
"Ялгыз" картинасы, мага коьре, ялгызлыкты коьрсетеди. Ялгыз картайган хатын биревди куьтип тургандай сезиледи.
"Отта" деген картинада аьдем яшавы коьринеди. Ол отта янады, тоьгеректе онынъ озган яшавы - хатын, шетте ана олтыры, бирев оьлтирген кус. Оьзининъ куьналерининъ отында янама экен инсан? Оьзи мен анъламлыкты йойган болып коьринеди.
Меним юрегиме, яныма бу картиналар тек бийиклик усталыгы ман тувыл, таза шынты, юрекке куйын болып кирген оьткир авырув ман тийдилер, эм мен, Сраждин Батыров пан бир де катыспаган аьдем, ога басымды ийдим. Шоьлде ялгыз юрген, биревди шакырган туье де, бизим йыракларга кетип бараган яшавымызга кусаган кетип бараяткан хатын да, конакта баласын эмдирген ана да, шашларын таркыраткан албаслы да мага сондай да ювык болдылар, олар меним коьз алдымда коьпке дейим турдылар.
Картиналарда кара бояклар коьп болса да, олардынъ кайбирисинде уллы художник пен салынган маьне эм бизим халкымыздынъ, шоьлимиздинъ келпети коьринди. Ким биледи, кайдай борыш пан, кайдай парыз бан биз келемиз бу дуныяга эм бирев де билмейди, кайтип кетеекпиз - "Кетип бараяткан" хатындай яде "Отта" янган инсандай.
Мен ак юректен выставкады уйгынлаган музей куллыкшыларына разылык айттым. Выставка 6-ншы мартка дейим аьрекет этеек. Мен ойлайман, кайбиримизге де выставкага бармага керек. Сол барув бизге яшав акында ойланмага эм уллы СРАЖДИН БАТЫРОВТЫ тагы да бир кере эскермеге амал берер.
