Карашай- Шеркеш патшалык педагогикалык университетинде мени мен бирге Куьнбатар авылыннан кызлар окыганлар эм мен окув йылларымда олардынъ соьзлеринде кулланган такпакларды эм айтувларды эсимде калдырмага шалысатаган эдим. Бу авыл яшавшылары акында исси канлы аьдемлер, олар оьз авылын, Элин, ерин, тилин бек баалайдылар эм суьедилер — сол затлар олардынъ канында эм оны олардан бирев де тартып алып та болмаяк деп эситкенмен.
Куьнбатар авылын оьзининъ оьскен, аьзиз юрты деп санаган, меним бир кардашларым бар. Олар сол авылдынъ энъ сыйлы дегенлердинъ бириси – Абу-Суфьян Ганиевтинъ аьели.
Абу-Суфьян Ганиев – баслангыш класслардынъ окытувшысы, сонъ савлай кыралга белгили, сулыплы военком болган, соны ога тапшырылган коьплеген грамоталар, савгалары шайытлайды. Ол Енъуьв эм Элди коршалавшы куьнлерине багысланып озгарылган базласувларда савгалы орынларды алган.
Абу-Суфьян Ахметович аьр дайым да командалык тыпаклыкты эм енъуьвге ымтылыс сезимлерди байланыстырып билген, онынъ етекшиге тийисли ийги касиетлери коьп болган.
Абу-Суфьян Ганиев 1938-нши йылдынъ январь айынынъ 1-нде Куьнбатар авылында уьйкен аьелде тувган. Аьелде олар доьрт аьвлет: Алимардан, Арафа, Медина эм Абу- Суфьян. Олардынъ атларынынъ аьр баьриси ислам дининнен алынган алал атлар. Арафа- Мединадагы Арафат тавы, Медина- авлие ердинъ аты, Суфьян- «суфий» деген соьзден.
Кишкей Абу-Суфьян биринши класска Бораншы авылынынъ школасына барган, 8-10-ншы классларды Терекли — Мектеб авылында, интернатта турып, окыган. Сол йылларда интернат етекшиси ногай халкынынъ асыл патриоты — Кельдасов Бальбек Аджибайрамович болган. Окытувшылары — Харитон Даирович Лукмановты эм Антонина Ивановнады Абу- Суфьян Ахметович аьлиге дейим де йылувлыгы ман эскереди – аьдемлер баьри де оьлимли, тек олардынъ эткен аьруьв ислери оьлимсиз. Ногай халкымызда айтув бар: «Яман аьдем оьлсе- кийими калар, аьруьв аьдем оьлсе- аты калар», — деп.
1958- нши йыл ол Украина кыралынынъ Днепропетровская областининъ Терны каласында эл алдында эр борышын толтырган. Ястынъ кызмет кылувы уьш йыл ярымга созылган, неге десе, олардынъ касында каты урыслар басланган, сол себептен аьскерлер уьйге кайталмаган. Абу-Суфьян Ганиев пен бирге аьскерде бизим районнынъ Карагас авылыннан Алибий Шураев, Уьйсалган авылыннан Канбий Менглибаев эм Истамали болганлар.
«Истамали кобыз шалмага бек уста эди, эм биз онынъ шалганын тынълап та, бийип те завыкланатаган эдик»,- деп аьскерде заманындагы куьнлерин йылы эскереди.
1959-ншы йылда Абу-Суфьян Ганиев аьскер сырасыннан келип, Сухокумск каласындагы буровойда ислеп баслаган. Оннан сонъ Кизляр каласында, сонъ Орта-Тоьбе авылында окытувшы болып школада ислейди. Солай ок Куьнбатар авыл школасында биология, химия дерисининъ окытувшысы да болады. Сол заманларда Терекли-Мектебтинъ етекшиси — Динислам Юсупович Адисов оны хош коьрип алган.
1975-нши йылда Абу-Суфьян военком исине шыгады эм ийги иси мен мектеби ога эткен сенимди аклайды. Мунда бес йыл ислеп, тийисли тыншаювга шыгады.
Ол хатыны ман бирге 4 бала оьстирип, яшав йолына салады.
Абу-Суфьян Ахметовичти таныганлар бек аьдил, талаплы, оьз исн бек суьйген, ога савлай юрегин берген дейдилер.
Макаламнынъ ызында, ездей баалы ислери болган ездем Абу-Суфьяннынъ келеятырган мерекесине багыслап, мунавдай сыдыраларды язгым келеди:
Бек яс болып коьринесиз
80 толар ясынънан-
Мен йорайман толы йылга
Тек наьсиптен тасыган.
Талабынъды салып юрдинъ
Мектеб ислер ишинде.
Етимиске сонда етип
Балалар куьресуьвде.
Уьйреткенсинъ балаларды
Кыргувга эм шабувга.
Туьбегин каты ыслап,
Тувра этип урмага.
Коьп аьлемет дерислеринъ
Аьзирлединъ яшавда.
Ниети эди солардынъ —
Биринши орын алмага!
Савлай ногай халкымнынъ атыннан сизинъ талабынъыз, эткен ислеринъиз уьшин , уьйкен разылыгымды билдиргим келеди эм берк ден савлыгынъызды йоймай, аьли де коьп йыллар яшаганынъызды йорайман!
В.Кидирниязова.
Суьвретте: А-С.Ганиев.
