Экстремизм деген не зат?

Аьр бир ойсыз абыт уьйкен янъылыс болады, сога коьре экстремизм – сол ойсыз абытлардынъ бириси деп айтпага да боламыз. Экстремистлерди бир айырым затка ынанып юрген аьдемлер деп те айтпага болаяк, оларды такыр баслар ман, националистлер мен тенълестирип, тек оьзлерининъ миллетиннен баска бир затты да коьрмейтаган, тынъламайтаганлар ман бир деп айтпага болады. Экстремизмнинъ энъ де кавыфлысы – терроризм. «Террор» деген соьз латин тилиннен келген эм «коркыныш» деп коьшириледи. Ол ямагат кавыфсызлыгына, яшавга, ден савлыкка эм гражданлардынъ тынышлыгына, аьрекет этип турган власть органларына карсы каратылган зат болады. Оннан баскалай, дин экстремизми деген анълам да бар, ол баьриннен де кавыфлы. Сонынъ бизим ислам динимиз бен бир ортаклыгы да йок. Ислам дини оьлтирмеге шакыра ма? Атыслар этип, дуныяды кырмага насихат эте ме? Ата-аналардынъ коьз-ясларын тоьктирип, балаларды оьксиз этип, картлардынъ картлыгын яханнемге усат дей ме? Элбетте, баьриси де ялган затлар, ислам динине келисли экеш, янына да якын тувыл. Уголовлык кодексине коьре, терроризм аьрекетин бардыратаган аьдем 20 йылга оьз эркинлигиннен босатылады. Уголовлык яваплыкка он доьрт ясына толган болса, тартылады. Оьзинъиз балаларынъызга сак каранъыз. Дайым олардынъ кимлер мен катнасатаганын, дослары ким экенин тергеп турынъыз. Балаларынъызга танымайтаган аьдемлер янаса ма экен деп те соранъыз. Экстремистлер араларында аьдем психологиясын терен билетаганлар да бар. Солар балалардынъ ойларын да кеплеп боладылар. Бизим кай-кайсымыз да солардынъ колларына балаларымыз туьскенин суьймеймиз. Кешки он саьатте балалар уьйде болмага керек, неге десе биз солардынъ кавыфсызлыгын сакламага керекпиз. Солай ок балаларымызга таныс болмаган аьдемлер мен соьйлемеге, тар байланыс тутпага ярамайтаганы акында да хабарлап турмага керекпиз. Бизде ясуьйкенди сыйлавга уьйкен маьне берилетаган болса да, сак болмага керек. Экстремист аьрекетине кирген аьдемнинъ тувра йолы – оьлимге. Бир акша да, кайдай баалы таслар да артка кайтпага амал бермейди. Биз телевизордан коьретаган сюжетлер, газетадан окыйтаган макалалар аьр биримизде коркыныш тувдырады. Кайсы ерде де бир куьнасиз аьдемлерге зыян келтириледи. Балалар баьримизге де ортак, олар кыйналмага, кайгырмага керек тувыллар. Олар аьр бир куьнге суьйинип, ойнап, куьлип турмага кереклер. Аьр бир балада балалык болмага керек, а бизим аьр биримизде яшав болмага керек. Кыйын аьллерге туьскенде кайтип оьзинъизди юритпеге керексинъиз. Эгер, сиз каравсыз яткан затты коьрсенъиз, тийменъиз, неге десе балалардынъ ойыншыклары, телефонлар, кутыклар… атылатаган затлар ман толтырылган болмага боладылар. Солай ок туьрли пакетлерден шыгып турган теллер коьрсенъиз, тез аьрекетте полиция куллыкшыларын шакыртынъыз. Баьриннен де маьнели – балаларга суьйим болмага керек, оларды оьз алдыларына, кишкей болса да, маьселелери мен калдырманъыз. Дайым балалардынъ янында болынъыз. Уьйкен балаларынъыз бан да хабарласувлар озгарынъыз, олар тезден студент яшавына кетееклер, уьйкен яшавга шыгаяклар, сога коьре баьри затка да аьзир болмага кереклер. Ата-аналар – балаларына уьйкен киели коьрим, олар балага – энъ де ювык аьдемлер эм шынты дослар. Балалар сизди суьедилер, сиз де оларга соьйтип явапланъыз.