Хабарласув 1999-ншы йылда Дагестан ерине халклар ара караклар туьркимлери шапкынлык эткен биринши куьннен алып «Молодежь Дагестана» республикалык газетасынынъ согыс корреспонденти Эльмира Кожаева Цумада эм Ботлих районларында, Кадар зонасында, Новолак районында ислейтаган эди. Сол канлы оьзгерислердинъ акында язган уьшин ДР ат казанган маданият куллыкшысы Э.Кожаева «За заслуги перед Отечеством 2-й степени» Орденининъ медали мен савгаланган. Солай...
…Ама Ботлих якта болган согыска кайтайык. Годоберо авыл яшавшылары журналистлерди авылдынъ энъ шетиндеги бузылмага турган уьйге янастырдылар. Оннан арманда – «Ослиное ухо» бийиклиги. Боевиклерге дейим – 600-700 метр. Бинокльден сол бийикликке караймыз. Калын оьлен. Бир зат та болмайды. Ама боевиклер сол ерде манъгазы ишинде, эм мунда постта турган ополченецлер айтканлай, бирерде турган ериннен шыгып, рация...
2005-нши йылдынъ шилле айынынъ 21-нши куьнинде кабыл этилинип алынган «Аьскерлик данъкынынъ куьнлери» деген федераллык законга коьре, аьр йыл сайын (17 йылдан бери) кырк кийик айынынъ 3-нши куьнинде Россия Федерациясында терроризм мен куьресуьвде макулласув куьни белгиленеди.
Аьр бир аьдемге тынышлы, таза ава астында яшав, оьз ювыклары акында ойлав –анъламлы эм баалы. Ама аьлиги заманларда коьп затларды, сол санда нызамды йоямыз. Коьплеген аьдемлер социаллык яде дин эм йогары идеялар ман буьркенип, ясларды тувра йолдан састырадылар. Олар дин йорыкларын кир ниет пен кулланмага шалысадылар.
Аьлиги заманларда яслар арасында экстремизм эм терроризм акында коьп эситемиз. Сол баьле аьр биримиздинъ басымызга да келмеге болады. Боьтен де яс аьдемлер сол казага йолыкпага амырак та боладылар. Йорыкларга коьре, экстремизм терроризмди болдырувда энъ де сонъгы абыт болады. Экстремизм – аьр кайсы ямагаттынъ да кавыфлы амалламасы болады. Ол Конституциялык эм аьдем ыхтыярларына да кавыфлы болады,...
XX оьмирдинъ ызы, XXI оьмирдинъ басы бусырман эллеринде ямагат оьрленуьвдинъ йорыгынынъ энъ маьнелиси – дин. Аьлиги заманларда аьдеттеги диннен де бек куьшли радикаллы суьннет идеологиясы куьшли оьрленип барады. Сонынъ тек бусырман эллеринде тувыл, баска коьбиси ислам динин тутпайтаган эллеринде де политикалык себеплигин этеди. Оьткен эм уьстимиздеги оьмирлердинъ баьлеси – терроризм эм экстремизм куьннен-куьнге кенъ яйылып...
Буьгуьнлерде терроризм, экстремизм соравлары баьри ерлерде де оьткир турады. Солардынъ алдын шалув ниет пен туьрли органлар ис аьрекетин бардырадылар. Мектеблерде оьсип келетаган арка ман заьлимдей куллыклар этедилер, билимли аьдемлеримиз оьз дерислерин берип, хабарласувлар озгарадылар.
Ногай муниципаллык район Дагестаннынъ сырт зонасы сырасына киреди эм республикадынъ 18 процентке ювык ерин бийлейди. Социаллык эм ямагат-политикалык аьл район еринде ийги, террористлик кыянатлыклар болганы регистрацияланмаган. Бас орынды сонда ыхтыяр саклав структуралары ман ямагат йорыкты саклавга эм кавыфсызлыкты, «Ногайский район» МР-да терроризмге карсы аьрекет этетаган комиссиядынъ, онынъ аппаратынынъ, терроризмге карсы аьрекет этетаган субъектлерининъ эм дайым...
Саьли куьн, 17-нши кырк кийик айында, «Ногайский район» МР администрациясында сонынъ Антитеррорист комиссиясынынъ кезекли йыйыны болып оьткен.
ЭЛЬМИРА КОЖАЕВА Верхний Дженгутай авылына мен 31-нши сары тамбыз айында 15.00 саьатте еттим. Дженгутайшылар оьзлери бир якка да кетпегенлер, тек балаларын, «кара кыямат соны» дегенлей, кардашларына йибергенлер. Ерли яшавшылардынъ соьзлерине коьре, топлардынъ атувлары мунда кешеси-куьни мен эситиледи.
