Яслардынъ анъ-патриотлык тербиялавын беркитер эм илми ярыкландырув аьрекетти кенъейтер мыратта, Дагестаннынъ Маданият министерствосы дагестаншыларды эм республикадынъ конакларын Дагестаннынъ патшалык музейлерин келип коьрмеге шакырады. Оьз конакларын республикамыздынъ музейлери куьтеди. Айтпага, А.Тахо-Годи атындагы Дагестан патшалык Тарих эм архитектуралык биргелес музейи, П.Гамзатова атындагы дагестан  Суьврет ясав  музейи, «Дагестан авылы» музей-заповедник-этнографиялык комплекси, Дербенттеги патшалык тарих-архитектуралык эм художестволык  музей-заповедниги эм баскалар.

Соны ман 7 ясындагы балалар, окувшылар, сакат-балалар ( онынъ касындагы бир аьдем), школа-интернатларда тербияланган етим балалар( эртерек билдируьв мен), художестволык орта специальлик окув ошакларынынъ окувшылары, кадет школаларынынъ тербияланувшылары музейге тегин кирмеге боладылар деп билдириледи.

Музейге аьдемлер дуьйсемби куьннен оьзге куьн сайын эртенъги 10 саьаттен кешки алты саьатке дейим бармага боладылар. Касса  эртенъги 10 саьаттен кешки 5 саьатке дейим ислейди.

Янъыларда Дагестан Республикадынъ «Лезгинка» биюв ансамблининъ етекшиси Джамбулат Магомедов оьзининъ мерекели тувган куьнин белгиледи. Соны ман байланыслы болып, ДР Миллет политикасы бойынша министри Т.Гамалей «Лезгинка» биюв ансамблининъ етекшисин «Халклар ара тынышлыкты эм макулласувды биркиткени уьшин» деген коькирек белгиси мен савгалады.

Айтылган «Лезгинка» ансамблин хош коьрип алып, министр булай деди: «Ансамбль, бир шексиз де, Сырт Кавказда бириншилердинъ бириншиси, ийгилердинъ ийгиси. Сиз тек Россияда тувыл, ювык эм узак шет эллерде Дагестаннынъ ваькиллери болып, гуманизм эм тынышлык идеясын яклавшы болып шыгасынъыз».

Солай ок, ол ансамбльдинъ республикада озатаган шараларда белсен катнасувын белгиледи эм разылык билдирди.

Буьгуьнлерде «Лезгинка» биюв ансамблининъ туьзилисинде туьрли миллетли аьдемлер куллык этедилер. Олар коьп миллетли дагестан фольклорынынъ ярасыклыгын оьз биювлеринде коьрсетпеге шалысадылар.

Суьвретте: савга тапшырув шакта.  

Атайларымыздан коьп ийги соьзлер бизге асабалыкка калганлар. Аьр бириси кенъ маьнели, акыллы. Аьр кайсысына да яшавда келисли орын табылады эм келеекте де табылаягына шек йок. Аьли меним айтаягыма «Аьвлетлеринънинъ етимислерине оьзинъдикиннен де куьшли суьйинесинъ» деген соьз бек келисли болса ярайды,-  деп ойлайман.

Буьгуьнлерде аясында аявлап оьстиретаган Мадинадынъ етимислерине атасы Эмир мен анасы Айгуль Картакаевлер бек куванадылар. Мадина мага да бек аьруьв таныс, ол бизим коьз алдымызды оьсип келген кызалак. Оьзининъ куванышлы юзи мен, тири коьзлери мен, йылы куьлемсиреви мен оьзине йылы карататаган кызалак. Мадинадынъ орамда сени коьрип, ювырып келип амашлык сорайтаганы ша, аьдемди суьйиндиреди, неге десе аьлиги заманларда бизим коьбиси балаларымыз сол амашлык сорав ийги аьдетимизди де мутып барадылар.

Талаплы кызымыз Мадина кишкейиннен йыр ман аьвлигип келеди.  Ол оьз оьнерин балалар бавдынъ тербиялавшысы болган шаклардан алып коьрсетип келеди. Балалар бавында, школа яшавында болатаган аьр бир шарада катнасады десек оьтирик тувыл.

Мадинадынъ буьгуьнлердеги етимиси бизди боьтен де суьйиндирди. Онынъ занъыраган билбил сесин тек бизим еримизде тувыл, Россиядынъ бас каласында да эситтилер. Ол ийгилердинъ сыраларында болып, «Тавыс. Балалар» телепроектинде катнасты.

Мадинадынъ анасы Айгульдинъ айтувына коьре, олар яз шакларда «Тавыс.Балалар» деген шарадынъ болаягын билип, сонда катнаспага ойландылар. Тек сонда болаяк кастингке шакырув алармыз деп ойламадылар, ама сеним бар эди. Сеним акланды, Мадина 2000 балалар ишиннен сонда ортакшылык этпеге сайланды. Мырад толды, Мадина кырк кийик айдынъ ишинде Останкино телевизионлык орталыгыннынъ сценасында баслап английс, сонъ ана тилимизде йырлар йырлады. Мунда ол савгалы орынга тийисли болмаса да, сайлавды оьтпесе де, оьзине уьйкен йолды ашты.

Онынъ буьгуьнлерде окытувшысы Дагестан Республикасынынъ композиторлар Союзынынъ председатели   Рамазан Фаталиев Мадинадынъ акында булай соьзлер айтады: «Мадина бек талаплы кызалык. Ол биринши кере аьризе берген эм 2000 балалар саныннан сайланганы коьп зат акында айтады. Ол бек талаплы, табиат пан савгаланган тавысы ман бала.Мен оны сол етимиси мен кутлайман, бизге- онынъ окытувшыларына сол уьйкен енъуьв».

Мадина буьгунлерде Рамазан Фаталиев туьзип, етекшилейтаган «Камерата» куьбиннинъ солисткасы болады.

Талаплы кызалак коьп ерлерде, туьрли сценаларда йырлап келеди. Ол язлыкта Дагестан Республикасынынъ МВД боьлигинде полиция куллыкшыларынынъ аьеллерининъ агзалары катнасып, озгарылган йыр шарасында да оьз талабын коьрсетти, республика кезегинде «Ана акында толгав» деген йыры ман биринши орынды алган.

Мадинадынъ аты, Айнара Нургишиевадынъ «Атайыма» деген Бальбек Аджибайрамович Кельдасовтынъ эстелигине багыслаган йыры ман, Интернет тармагыннынъ куьши мен савлай дуныяга белгили болган. Онынъ ярасык тавысы коьплердинъ коьнъиллерине етти демеге боламыз.

Аьли де алдыда Мадинадынъ йоллары ашык. Келеек йылда ол Турквизион шарасында катнасаяк. Сонда да ол оьзининъ оьнерин коьрсетер. Мадинадынъ аты юлдызлардынъ саьвлесиндей яркырасын деген йоравды этпеге суьемен.

Йолларынъ ашык болып, таза тынышлы аспан астында йырлаган йырларынъ тынълавшыга тек ийгилик аькелсин.

Г.Сагиндикова,

РФ журналистлер союзынынъ агзасы.

Суьвретте: М.Картакаева «Тавыс.Балалар» проекттинде катнаскан шакта.  

Анъ… Ол – онынъ соьйлевинде, юрисинде, юзинде, ойларында…Онынъ тавысы, тавысынынъ анъы илгериликлерге онълайды, ак ниетли иске даьвлендиреди, авырлыктан енъил оьткереди, юрек дертин юмсайтады, ян тоьрин ийги сезимлерге бийлетеди, коьнъиллик сазын арттырады…Мине сондай соьзлер мен айтпага болады хореограф, йырлавшы, Карагас авыл маданият уьйининъ директоры Алимет Борангазиевна Аблезовадынъ йыр йырлав оьнери акында.

Меним халкымнынъ энъ де уьйкен байлыгы – инсанлар. Бир заманда уллы, сансыз болган Ногайымнынъ сыйын  аьр дайым да йигерли, талаплы, бажарымлы аьдемлер коьтергенлер. Буьгуьнлерде де халкымыз савлай дуныяга белгили деп айтсам, сол соьзлеримде бир янъылыс та болмас деп шекленмеймен. Аьлиги кыйынлы заманда да шоьлимизди данък эткен йигитлеримиз аз тувыл. Солардынъ биреви – белгили ногай предприниматель, «Ногай Эл» радиостанциясын уйгынлавшы, «Бозторгай» фермер хозяйствосынынъ басы Мухтарбий Аджеков. Онынъ халкы уьшин салган кыйыны бир де мутылмаяк. 

Янъыларда Дербентте, "Дербент – уьш диннинъ каласы" деп аталып, халклар ара илми-практикалык конференция оьткерилди. Шарада республикалык министерстволар эм ведомстволардынъ ваькиллери, ДР Намыс эркинлиги, дин организациялар ман биргелес аьрекет этуьв бойынша комитетининъ председатели Сулейман Магомедов, каладынъ аькимбасы Имам Яралиев, белгили аьлимлер, археологлар, дин аьрекетшилер катнастылар.

Онда ДР Оькиметининъ вице-премьери Раюдин Юсуфовтынъ, СКФО-да РФ Президентининъ Толы ыхтыярлы ваькилининъ коьмекшиси Алексей Семеновтынъ, ДР маданият министри Зарема Бутаевадынъ, ДР байланыс эм телекоммуникациялар министри Сефер Алиевтинъ

Байрамда Дагестаннынъ баьри районлары да, сонынъ ишинде Ногай районы да, ортакшылык эттилер. Бизим районымыздан яратувшылык уьйининъ "Юлдызлар" деген балалар ансамбли "Навруз келди, муьбарек!" деп аталган анъ-хореографиялык композициясын усташа коьрсетти. Баска болып, "Айланай" ансамбли эм Дагестан Республикасынынъ ат казанган артисти Алибий Романов оьз оьнерлерин йыйылганларга коьрсеттилер. Байрамнынъ тамамында бизим коллективлеримиз халк маданиятын саклавы эм ога уьйкен косым этип келгени уьшин айырым дипломлары ман савгаландылар.