Театр – яшав суьлдери. Заманга карамастан, театр яшавы дайым кызыклы эм кызувлы болады. Янъы пьесалар, туьрли ерлерде сол этилген куллыкларын коьрсетуьв, кызыклы тувыл ма, аьши?! Сол болган ерлерден театр артистлери уьйкен коьнъил коьтерилисте, янъы аьдемлер мен танысып, сулып пан боьлисип эм оьзлериндикин байытып, кайтадылар.
Ногай патшалык театры янъыларда, Казахстан еринде, Актау каласында озгарылган Биринши «Абиш дуныясы» деген театраллык фестивальде ортакшылык этти. Мунда ол конак кебинде катнасты. Сонда конак болганларына «Ногай эл» ФНКА етекшиси Казмагомед Янбулатовка уьйкен муьсиревли разылыкларын билдиредилер.
- Ол сонда болганда, бизим ногай театрымыздынъ барлыгын билдирмеген болса, Казахстан еринде бизди дуныя юзинде барымызды да билмеек эдилер, - деген ойын Байсултан Джумакаев билдиреди.
Казахстанда болган хатын-кызлар ман олтырып хабарлайман.Аьр бир ерде оьз аьдетлери, йорыклары бар.
Ногай патшалык драмтеатрын казах халкы Актау каласына киретаган йолда йолыкты.
- Уьстилеринде миллет кийимлер, бизди коьргенлей ок, каьмпетлер шашыраттылар, аьр биримизге шубат (туье суьти) ишпеге бердилер, арасында сол шубаттынъ кайдай эмлев яклары бары акында да анълаттылар. Не болса да, коьрмегенди коьрип, татпаганды татып кайттык,-дейдилер бизим театр актерлары.
Актау каласында уйгынлап озгарылган театраллык фестиваль Абиш Кекильбаевич Кекильбаевтинъ яркын эстелигине багысланып оьтти.Ол Казахстаннынъ ямагат эм политикалык аьрекетшиси, Ис баьтири эм халк язувшысы, Патшалык баргысынынъ иеси, социаллык илмилерининъ аьлими, казах миллетининъ аль-Фараби эм Н.Гумилев атындагы Евразия миллет йогары окув ошакларынынъ Сыйлы аьлими болган. Оьткен оьмирдинъ етписинши йылларында Абиш Кекильбаев Ш.Айманов атындагы «Казахфильм» киностудиясынынъ бас редакторы да болган .
Буьгуьнги фестивальдинъ онынъ эстелигине басланувы да сонынъ уьшин эм онынъ бас мырады- Абиш Кекильбаевтинъ драмалык асарларын, адабиат асабалыгын кенъ яйылдырув.
Фестивальде бизим театрдан баскалай, М.Ауэзов атындагы Казах академиялык драмтеатры, Т.Ахтанов атындагы Ак-Тюбе областининъ драма театры, Н.Бекежанов атындагы анъ-драма театры эм сондай баскалар, баьриси, бизикин де коссак, ети театр куьби катнастылар. Солардынъ аьр бириси Абиш Кекильбаевтинъ шыгармасына коьре салынган коьринислерин коьрсеттилер. Олардынъ оьнерлерине Казахстаннынъ белгили маданият аьрекетшилери баа бердилер. Солардынъ санында Асанали Ашимов- Казахстаннынъ Халк артисти, театр эм кино режиссеры бар эди.
Ногай драмтеатры фестиваль катнасувшысы болмаса да, онынъ куллыгына бек уьйкен баа берилди. Ол болса, фестивальди Г.Лоркадынъ «Суьйим эм кыянат» деген спектакли мен аштылар. Кишкей ногай шоьлдинъ театрынынъ ойнавы казах халкынынъ юрегинде уьйкен ыз калдырды. Бизим казах ерине конак болып барган театр артистлеримиз оьз оьнерлерин сондагы Курык авылында да коьрсеттилер.
- Кайсы ерде де бизге уьйкен сый эм оьрмет эди,- дейдилер актерлар.
Эсте калганы эм кызыклысы:оларды куьн сайын ярасык безекленген ресторанда ашатканы эм савлай Казахстаннынъ дережели власть органларында куллык этетаган аьдемлер мен йолыгысувы.
-Сол йолыгыста казах халкынынъ бир аьлемет аьдетине шайыт болдык. Оларда, сыйлы конакларды йолыгувга деп койдынъ басы асылып аьзирленеди экен. Сол басты баслап, йыйылганлар арасыннан энъ сыйлыга татпага береди экенлер. Бу йол бизим етекшимиз Байсултан Атагиши увылы Джумакаевке сол сый этилди. Ол биринши болып, сол бастан этти кесип ашады, - деп кызыклы хабарлайды Оразбийке Кокоева.
Ногай патшалык театрынынъ актерлары оьз етекшилери Байсултан Джумакаев пен бирге сонда озгарылган концерте «Ак шалув» йыры ман катнасты. Туьрли темаларга багысланган пресс конференцияларда ортакшылык эттилер, уьлке танув уьйинде болдылар.
Олар Казахстаннан фестивальдинъ дипломына, разылык хатка, фестиваль белгилерине эм 50 мынъ маьнет россия акшасына тийисли болып кайттылар, Абиш Кекильбаевтинъ бес топламалы китабин де савгаладылар.
«Абиш дуныясы» фестивали бизим театрдынъ актерларынынъ да, Казахстаннынъ яшавшыларынынъ да эслеринде яркын эстелик болып калды.
Бу фестиваль эки йылда бир озгарылмага ниетленеди. Келеекте бизим театр сонда конак эсабында тувыл, катнасувшы болып ортакшылык этпеге шакырув алды.
Б.Джумакаевтинъ ойлары да, планлары да аз тувыл.
-Аьли коькек айында Турция элинде озаяк театраллык фестивальде катнаспага шакырув алганмыз, амал болса, сонда да катнаспага ниетимиз бар, - дейди Ногай театрынынъ етекшиси.
Бизим театр артистлеринде талап та, оьнер де бар, тек оьзлерининъ байыр меканы йок. Соны ман байлыста кыйынлыкларга йолыгатаганлары сезилмей болмайды. Казахстанда болып, сол яклардынъ актерлары ман хабарласувларында, олар куллыкка туьскенлей уьй меканы ман канагатланатаганларын эситкенде, коьзлери кызбай болмаганы соьзлериннен белгили эди. Бу энди маьселе, тек шешилуьвине бек уьйкен сеним бар. Алла буйырткан заман сога да келер…
Буьгуьнги мырадлар толса, сол бизим куванышымыз…
Г.Сагиндикова,
Суьвретлерде: театр Казахстанда конакта.