Аьр бир аьдемнинъ суьйип ашайтаган аслары бар. Емис, ясылша да солай. Болса да, солардынъ ишиндеги пайдалыларды биз боьтен де суьйип ашаймыз. Курмаларды (финиклерди) баьримиз де суьемиз. Бу емисте углеводлар коьп, сога коьре ол аьдемге куьш береди, курмады спортсменлер эм тез арыйтаганлар ашайдылар. Курмада глюкоза, фруктоза, сахароза коьп, сога коьре аьдемге тез куьш йыйнамага амал береди....
Уьстимиздеги йылдынъ кырк кийик айынынъ 27-нши куьнинде Янъы Уренгой каладынъ миллет маданият орталыгында халкымыздынъ аьдетлерине багысланган ногай маданиятынынъ куьни уйгынланып оьтеек. Байрамнынъ кызыклы программасы бойынша шарага келген конаклардынъ миллет уьйлерининъ эм уьйшиликте кулланув алатларынынъ суьвретлери аркалы оьз халкынынъ тарихин ювык танымага болаяк «Истоки» фотовыставкасында, «Волшебные узоры» мастер классында, кызыклы соравларга яваплавы эм борышларды толтырув ман...
Равиль Утемухамедович Джумановтынъ аты Астрахань областиндеги ногай халкынынъ тарихинде дайымга ерлескен. Буьгуьнлерде 88 яс толув куьнин белгилевде, биз шынты патриоттынъ эм йол коьрсеткишининъ ногайлардынъ этномаданият козгалысынынъ биринши етекшилерининъ бириси, белгили аьдемди эсимизге аламыз. Онынъ таьвесилмес кайратлыгы аркалы 80-нши йыллардынъ сонъында регионда Сеитовка авылынынъ 200 йыллык мерекеси белгиленген. Ол оьз ердеслери мен аралык байланысты беркитип эм...
Йыл сайын «Урожай-2025» ярмалык-выставкасы, аграрлык йылдынъ маьнели тамамларын келтируьв эм алдышы аьрекетшилерин оьрметлев ниет пен, авыл хозяйстволык тармагынынъ куллыкшыларын бирге йыйнайды. Бу йыл да кырк кийик айынынъ 6-ншы куьнинде Михайловское каласында выставка катнасувшыларына «Авыл азбарлары» аркалы Ставрополь крайынынъ коьп яклы ярык художестволыккелбетлигин коьрсеткен, айтпага, аьдетлери, кол усталыгы, маданият эм экономикалык байлыгы ман ювык таныспага амаллары...
Биринши окытувшы …Бу соьзлерди биз тезтез айтаятып, яшавымызда ол кайдай орын тутатаганы акында ойланмаймыз. Биринши окытувшы – ол тек биринши билимлер берген аьдем болып калмайды, ол мектебке, окувга баладынъ юрегинде суьйимди кондырады. Ол аьелден сонъ биринши болып яхшыды яманнан айырып уьйретеди, онынъ балага сенимине, уьстинлигине ынанып болувына, йылы карасына аьдемнинъ бактысындагы йоллар да бойсынады десек...
Ис аьрекет аьдемди ярасыкламайды, ол оьзининъ терен билими мен, куллыксуьерлиги мен ис орынды ярасыклап келеди. Меним бу куьнги макаламнынъ бас келбети де сондай инсанлардынъ бириси – Аминат Рашид кызы Лукманова. Ол оьзининъ яшавынынъ коьп заманын суьйикли, яслыгында сайлаган кесписине – тербиялавшы исине багыслап келеди. Яшавынынъ коьп заманын сога багыслаган куллыкшыдынъ талабы, сулыбы акында мен тизип...
Аьр бир аьдем оьзине келисли, сол аьрекетке аваслыгы бар куллыкты сайлайды. Мен оьзим яратувшылык аьдем болганга, туьрли маданият тармакларында оьзлерин коьрсеткен инсанлар ман катнаспага суьемен. Боьтен де, мага якын суьвретшилер. Оьзим, ушынын айтсам, алма да ясап болмайман. Сога коьре болартагы, оьнерлери мен баьримизди де сукландырган ясав саниятынынъ ваькиллерин сыйлайман эм суьемен. Орыс суьвретши Илья Репин...
Бизим йигитлер оьз элининъ кызыксынувларын коршалавда аьр заманда да баьтирлик коьрсеткенлер. Буьгуьнлерде де согыс спецоперация еринде куьшли аьдемлер яв ман куьресип, йогары дережеде исин бардырадылар. Солардынъ арасында – бизим ердеслер, биз олар ман оьктемсиймиз. Мирзабек Маутали увылы Юлушев Дагестан Республикасынынъ Кизляр районынынъ Сангиши авылында тувып-оьскен. Онынъ ата-анасы Маутали Магомед увылы эм Маржанат Мамадали кызы увылын...
Биз Аталыкты коршалавшылардынъ алдында басымызды иемиз. Плутарх айткан: «Баьтирлик – енъуьвдинъ басы». Сол да акыйкат, аьдил соьзлер. Бизим ата-бабалар кайзаманда да явга карсы шыгып, йигерли согысканлар. Соны 1941-1945-нши йылларда Уллы Аталык согысында аьскершилер мен коьрсетилген баьтирлик ыспатлайды. Сыйлы ветеранларымыз, дав майданлардан кайтпай калган атайларымыз уныклар согыстынъ ялынында янмасын деп, кара явдан элимизди тазалаганлар. Болса да,...
Буьгуьнлерде баьриси де анъламага керекли – бизим тоьгерегимизде ийги инсанлар бар. Олар кыйынлы заманларда кайбиримизге колын созбага аьзир, олардынъ йигитлиги алдында биз басымызды иемиз. Сондай инсанлардынъ яшав йолы – бизге, яс несилге оьз элине алаллыктынъ маьнели коьрими. Россия аьскершилери коьп йыллардан бери согысувларда баьтирлик, коркынышсызлык коьрсеткенлер. Бизим Аталыгымыз баьтирлер мен данъклы. Баьтир. Ким ол? Кайдай...
